وضعیت امروز جهان، پیامد حوادث گوناگون در گذر تاریخ است؛ در کشاکش این حوادث و دگرگونیها، تمدن هایی ظهور کرده رشد یا سقوط می کنند. بررسی و تحلیل عوامل مؤثر بر بقا یا فروپاشی یک تمدن، م یتواند برای تمدن ها و جوامع در حال رشد، بسیار عبرت آموز باشد . تمدن ایرانی یکی از قدیم یترین و تأثیرگذارترین تمدن های تاریخ بشری است و ایران زمین نیز به مثابه خاستگاه این تمدن در اعصار گوناگون، حکمرانی حکومت ها و س...

جهانی شدن با هدف قرار دادن نهاد شهروندی که به مثابه گرانیگاه زیست ملی به شمار می­آید، موجب جابجایی این گرانیگاه شده به طوری که در قرن 21 زیست نوینی به نام زیست جهانشمول در حال ظهور است. زیست جهانشمول، زیستی است که در پر توان تنها تعهدات ومسوولیت­ها و حقوق ملی و سرزمینی ارزش پیدا نمی­کنند، بلکه انسان به این درجه از آگاهی ارتقا می­یابد که در برابر ارزش­ها و آموزه­های انسانی که فراملی بوده، مسوولی...

جهانی شدن از واژه¬های متداول در مدرنیته متأخر محسوب می شود و پدیده¬ای است که روندی اجتناب ناپذیر دارد. جهانی شدن در واقع از ویژگی¬های جوامع بشری در آغاز هزاره¬ی جدید به شمار می¬رود و تاثیرات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی آن بر جوامع غیر قابل انکار است. جامعه¬ی مدنی نیز که یکی از مفاهیمی است که قدمتی به اندازه¬ی تاریخ جوامع بشری دارد و از دوران ارسطو وجود داشته بازتعریف آن در این عصر اجتناب¬ن...

امنیت ملی، توانایی دولت ها برای حفظ هویت مستقل و تمامیت کاربردی (جمعیت، سرزمین و دارایی) آنهاست. جغرافیای سیاسی نیز یکی از شاخه های جغرافیای انسانی است که در عرصه امنیت پژوهی، بیشتر بر وجه مصداقی آن تأکید شده است. موضوع محوری این رشته، عموماً پدیده دولت یا ناحیه سازمان یافته سیاسی است و به بررسی کالبد، عناصر، ویژگی ها و رفتار دولت می پردازد. بنابراین، جنبه های مختلف دولت نظیر علت پیدایش، موقعیت،...

دولت ملی نهادی نه چندان دیرپای است که نخستین نمونه­ی آن‌را می‌توان در فردای اعلامیه‌‌ی استقلال آمریکا و انقلاب فرانسه مشاهده نمود؛ انقلابی که این نهاد را بر فراز سرنیزه­ها­ی سپاهیان ناپلئون به‌تمامی جهان گسترانید. نهاد مدرنِ دولت ملی، یکی از مهم‌ترین ابزارهای تکوین و گسترش پدیده جهانی شدن بود. با این وجود، زمانی‌که پدیده جهانی شدن به‌نحو روزافزونی تقویت گردید، بی‌نیاز از حامیان پیشین خود، آنها ر...

هدف این پژوهش ارائه ی تبیینی از موانع توسعه ی اقتصاد ملی در ایران است. پژوهش با بیان مسأله و اثبات جنبه ی پرابلماتیک آن آغاز شد و پس برای تبیین مسأله، نظریه های موجود مورد بررسی انتقادی قرار گرفت. نظریه های موجود به دو دسته ی عمده تئوری های ساختارگرا و کارگزارگرا تقسیم می شدند. پس از بررسی انتقادی هر یک از نظریه ها، دستگاه نظری پژوهش از رهگذر بازسازی روش شناختی نظریه ی انتخاب عمومی (به عنوان یک...

مباحث مربوط به مشروطه از زمان پیروزی آن جنبش تاکنون موضوع بحث هستند و دربارۀ آنها اختلاف نظر وجود دارد. این اختلاف نظرها از معنای کلمۀ مشروطه گرفته تا فهم آن و علل پیدایش آن و حتی پیروزی یا شکست آن را دربرمی گیرد. این اختلاف نظرها و ابهام ها در میدان عمل اجتماعی، سردرگمی بزرگی به وجودآورده است؛ به گونه ای که نه سنت شکنی ها و نوآوری های مشروطیت و نه تلاش های محققان نتوانسته است پاسخ روشنی برای ا...

جهانی شدن فرآیندی است که در طی آن حوزه­های مختلف فنی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی ملل مختلف با گسترش ارتباطات جنبه فراملی یافته و به موجب آن دولت­های ملی به نحو فزاینده­ای به یکدیگر مرتبط و وابسته می­شود و همین وابستگی و ارتباط است که برای مفهوم حاکمیت ملی و دولت ملی مشکلاتی ایجاد می­کند. این مفهوم تا اوایل دهه 1980 اعتبار علمی چندانی نداشت ولی از آن به بعد، کاربرد آن کاملاً جهانی شده است. پدیده جها...

پس از وقوع انقلاب اسلامی، روابط خارجی جمهوری اسلامی ایران متأثر از متغیرهای گوناگونی بوده که به نوبه خود نوع و مرزهای روابط خارجی در دوره های مختلف را تعیین و مشخص کرده است. در واقع، اهداف و نقش های ملی متفاوت در دوره های مختلف، به سمت گیری های متفاوت و در نهایت، روابط خارجی متفاوت در دوره های اول تا چهارم منجر شده است. این سؤال اساسی مطرح می شود که چه متغیرهایی در تعریف نقش ها و اهداف ملی بیشت...

در یک نظام سیاسی دموکراتیک، وظیفه دولت، تأمین امنیت ملی است. در واقع، برآیند تمامی وظایف و کارکردهای دولت در یک نظام دموکراتیک، تأمین امنیت ملی به مفهوم امنیت تمامی افراد جامعه است. بنابراین می ‏توان گفت که دولت، کارخانه‏ای است که محصول آن، امنیت است و همه ابزارها، اختیارات و قدرتی که در اختیار نهاد دولت قرار دارد، به منظور حصول این هدف اصلی است. دولت‏های مختلف برای تأمین امنیت ملی بر اساس بردا...