تاریخ ایران باستان را به سلسله‏های پیشدادی، کیانی، اشکانی و ساسانی تقسیم‏بندی می‏کردند. در داستان‏های حماسه ملی، ذکری از مادها و هخامنشیان نیست. هدف عمده مقاله حاضر، بررسی چرایی حذف تاریخ مادها و هخامنشیان در روایات حماسه ملی است. مادها در مناطق غربی ایران سکونت اختیار کردند و موفق شدند تا حکومتی گسترده و مقتدر تشکیل دهند. بر شرق ایران نیز کیانیان حکومت می‏کردند. مادها با پیشروی به سمت نواحی شر...

در فایل اصل مقاله موجود است.

چکیده: تبادل فرهنگی- هنری و تأثیرات آن به خصوص در زمینه ی پوشاک زنان در بحرانی ترین برهه ی تاریخی، یعنی زمان شکل گیری سلسله ی اشکانیان پس از حمله و ورود بیگانگانی چون اسکندر و یونانیان در قلمرو امپراتوری بزرگ هخامنشیان، و مطالعه ی علت تحولات رخ داده در نوع البسه زنان در طول تاریخ اشکانیان هدف اصلی مقاله ی حاضر است. اشاعه ی سبک هلنیسم در شرق و به ویژه در ایران موجب تحولات بسیاری در زمینه های مخت...

باستان سنجی یا آرکئومتری[1] شاخه ای نسبتاً جدید از علم باستان شناسی است که در آن یافته های باستانی توسط شیوه های مختلفی از روش های آزمایشگاهی موردبررسی قرار می گیرند. سکه های تاریخی، از جمله داده های سودمند باستان شناسی است. سکه، معیار سودمندی برای شناخت مقیاس ها و اوزان در ادوار گذشته به شمار می رود، حتی با مطالعه ی شهرهایی که سکه در آن ها ضرب شده جغرافیای تاریخی آن مناطق را، می توان با دقت بیش...

چکیده: پوشاک، بارزترین سمبول فرهنگی، مهمترین و مشخص ترین مظهر قومی و سریع الانتقال ترین نشانه فرهنگی است، که به سرعت تحت تاثیر پدیده های فرهنگ پذیر و جوامع انسانی قرار می گیرد. دوران اشکانی عصر رواج تجارت، تکامل زندگی شهری و به روز شدن پدیده مد محسوب می شود که این رونق اجتماعی، نمی تواند دلیلی جز تاثیر و تاثر متقابل دو تمدن ایران و یونان داشته باشد. از آنجا که منسوجات می توانند علاوه بر ارزش و...

نزدیک به پنج قرن حکومت اشکانیان بر ایران، دوره­ای طولانی از تاریخ را در بر­می گیرد که از جنبه های مختلف مورد بحث و مناقشه ی مورخین است. شاید به سختی بتوان دوره­ایی را در تاریخ ایران به­لحاظ قلّت منابع و کمی آثار فرهنگی، معادل دوران اشکانیان دانست. از طرفی، 500 سال حکومت نسبتاً آرام بر این پهنه ی وسیع، مستلزم وجود نوعی تمدن پیشرفته و استقرار زیرساخت های اساسی تمدنی است که از جمله ی آنان دارا بودن ...

از دوران حکومت اشکانیان، مسیحیان زیادی وارد مرزهای ایران شدند؛ زیرا بعضی از امپراتوران رومی بر ضد مسیحیان دست به پیگردهای دینی بزرگی می­زدند. مسیحیان در روزگار شاهان ساسانیِ نخستین، به­ویژه روزگار شاپور یکم نیز شرایط مناسبی برای پرداختن به امور دینی خود داشتند. باوجوداین، مسیحیت در سدة چهارم میلادی، دین رسمی امپراتوری روم شد. از بیش از یک سدة پیش در میان پژوهشگران فرضیه­ای متداول شده است مبنی بر...

پهلوی اشکانی، یکی از زبان­های ایرانی است که نوشته­ های آن در دورة میانة زبان­های ایرانی از اشکانیان، ساسانیان و پیروان دین مانوی بر جای مانده‌است. در دورة نو زبان­های ایرانی، دیگر اثری از این زبان در دست نیست. با این­ همه، گویش­های ایرانی نو هر یک به گونه­ای دنبالة یکی از زبان­های ایرانی در دورة میانه و باستانی زبان­های ایرانی هستند. پاره­ای از زبان­های ایرانی دورة نو را می­توان دنبالة یکی از ز...

شهرحامل روح و بستر جغرافیایی پا گرفته در آن و تبلور تمدن و فرهنگ جامعه خود است. تفاوت های مکان جغرافیایی سبب ظهور تمدن های مختلف شهری شده است. شهرنشینی در ایران که در دوران اشکانیان و ساسانیان شکل ویژه ای به خود گرفت، نقش مهمی در روند تمدن ایران زمین داشته است. بررسی روند تغییرات شهرهای ایران بیانگر دو شکل متمایز از سازمان فضایی شهر در دوران قبل از اسلام و پس از آن است. در این مقاله حیات و ساخت...

پیوند مرگ و رنج، رابطه ای ذهنی و موهوم است در ادیان و ادبیات ملل مختلف و به خصوص ادبیات فارسی، از دیرباز تاکنون، موضوع سوگنامه ها و سوگواری بر عزیزان و پهلوانان از دست رفته و شیوه های تدفین مورد توجه نویسندگان و شاعران قرار داشته است. در سوگنامه های ایرانی و زرتشتی معمولاً عنصر رذل، بد و شریر در مقابل عنصر معصوم و پاک قرار می گیرد. اهریمن در مقابل اهورامزدا سیاه در برابر سپید. پیش ترین اطلاعاتی ...