با آنکه فرهنگ‌نویسی در ایران پیشینه‌ای طولانی دارد، در تهیۀ فرهنگ‌های فارسی، زبانِ نوشتار همواره بسیار بیش از زبان گفتار مورد توجه قرار گرفته است. لذا پیش از هر چیز، باید انتشار فرهنگ‌هایی همچون فرهنگ فارسی گفتاری را مغتنم شمرد. حال باید دید که فرهنگ موردبحث تا چه حد می‌تواند نیازهای کاربر را در دستیابی به اطلاعات موردنظر برآورده سازد. در زیر به برخی از ویژگی‌های فرهنگ فارسی گفتاری می‌پردازیم.

دوره ها رکن رکین گاه شماریهای ایرانی از آغاز تا به امروز بوده است. در دوران هخامنشیان گاه شماری شمسی- قمری با دورهء19ساله به کار می رفته است. سلوکیان گاه شماری شمسی- قمری با دورهء25 ساله را به کار می بردند. اشکانیان در آغاز همان شیوهء سلوکیان را ادامه دادند، ولی به زودی با مبدأ مستقلی که از شروع سلطنت سلسلهء خود تأسیس کردند گاه شماری شمسی را رسمیت دادند. در دورهء ساسانیان گاه شماری دورهء اشکانی...

هدف این پژوهش، بررسی وضعیت استناد در پایان نامه های کارشناسی ارشد رشته زبان و ادبیات فارسی دأنشکده ادبیات دانشگاه تهران در سالهای 1370-1374 می باشد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها گویای آن است که از لحاظ نوع مواد استناد به منابع کتابی نسبت به سایر انواع منابع بیشتر است. در بررسی زبان منابع میزان استفاده از منابع فارسی و عربی بیشتر از منابع لاتین می باشد. در خصوص موضوع استنادها: مشخص گردید...

دوفصلنامه ی  نظریه و عمل در برنامه‏ درسی نشریه ی علمی- پژوهشی دانشگاه خوارزمی مشترک با انجمن مطالعات برنامه درسی ایران سال چهارم- شماره 7- بهار و تابستان 1395  صاحب امتیاز: انجمن مطالعات برنامه ی درسی مدیر مسئول: دکتر مجید علی عسگری سردبیر: دکتر محمد عطاران ویراستار ادبی: محمد حیدری مدیر داخلی: لیلا الماسی هیئت تحریریه: دکتر حمیدرضا آراسته، استاد دانشگاه خوارزمی دکتر غلامرضا حاجی حسین نژاد، دان...

تمثیل ابزاری سودمند برای تبیین اندیشه­هاست. این ابزار شاعرانه و هنری اگر در معنای خاص واژه به کار رود، برای بازگویی آموزه­های تعلیمی است و اگر در معنای عام استفاده شود، صرفاً صنعت ادبی محسوب می­شود. یکی از انواع پرکاربرد تمثیل در ادب فارسی فابل است که در آن، شخصیت­های اصلی قصه حیوانات هستند. در میان شاعران فارسی­زبان که رویکردی تعلیمی به تمثیل (فابل) دارند، مولانا جایگاه ویژه­ای دارد. هنر او در ...

مقاله ی حاضر، بررسی دو اثر اسطوره ای و مذهبی است که به دو فرهنگ مختلف تعلق دارند؛ ولی از نظر بن مایه ی داستانی شبیه هم هستند. یعنی مقایسه ی داستان فریکسوس از اساطیر یونان باستان و داستان اسماعیل ذبیح الله از قران کریم که این داستان در تورات نیز با اندک تفاوتی آمده است. بافت دو داستان از نظر سیر کلی و اتفاقات و اعمال قهرمانان، نزدیک به هم است. شخصیت های داستانی دو به دو با هم مشابهت دارند....

این رساله نقد و بررسی تطبیقی شروحی است که بر منظومه هفت پیکر نوشته شده است. از شروحی که بر این مثنوی نوشته شده، می توان به شرح و توضیح استادانی همچون حسن وحید دستگردی، بهروز ثروتیان، عبدالمحمد آیتی و برات زنجانی اشاره کرد. با اینکه شروح نامبرده از اهمیت و ارزش بسیاری برخوردارند، اما باید اذعان داشت که در بخشی از آنها ابهاماتی راه یافته که باعث بدفهمی و گاه دور شدن خواننده از معنی درست بیت گرد...

مقاله ی حاضر، بررسی دو اثر اسطوره ای و مذهبی است که به دو فرهنگ مختلف تعلق دارند؛ ولی از نظر بن مایه ی داستانی شبیه هم هستند. یعنی مقایسه ی داستان فریکسوس از اساطیر یونان باستان و داستان اسماعیل ذبیح الله از قران کریم که این داستان در تورات نیز با اندک تفاوتی آمده است. بافت دو داستان از نظر سیر کلی و اتفاقات و اعمال قهرمانان، نزدیک به هم است. شخصیت های داستانی دو به دو با هم مشابهت دارند. حتی ر...

موضوع این پایان نامه ، مقایسه ای است میان دو منظومه ورقه و گلشاه عیوقی و لیلی و مجنون نظامی که در منظومه اول، داستان دلدادگی عاشق و معشوق بازبانی ساده و بی پیرایه بیان شده ، در حالی که در منظومه نظامی داستان ، با استعاره و کنایه و انواع آرایه های بدیعی آراسته گردیده است.منظومه عاشقانه ورقه و گلشاه از نخستین منظومه های داستانی فارسی در قرن چهارم و اوایل قرن پنجم است و هیچگونه اطلاعی راجع به زندگ...

درویش ناصر بخارایی یکی از شاعران غزل سرای طراز اول قرن هشتم هجری است که خدمتش در رونق غزل عاشقانۀ عارفانه نظررس بوده و خواجه حافظ به شعر او نظر داشته است. در این مقاله، نگارنده ابتدا مهم ترین منابعی را که دربارۀ این شاعر برجستۀ ادب فارسی سخن گفته اند، معرفی کرده است. تذکره ها جزء اولین منابعی هستند که مطالبی راجع به ناصر بخارایی ذکر کرده اند و او را به صفت عارف بزرگ به حق رسیده و شاعر توانای شی...