رمان عربی با تحولات نوظهور در جهان عرب، در کنار پیشرفت‌های جهانی در حوزه ادبیات مدرن، هویتی خودبسنده‌تر و کارکردی‌تر نسبت به گذشته یافته است و تلاش نویسندگان بزرگ در اقصی نقاط جهان عرب توانسته ‌است در کنار جریان‌سازی در حوزه اندیشه و زبان، تأثیرات مستقیمی بر جریانات سیاسی و اجتماعی این کشورها نیز داشته باشد. کشورهای شمال آفریقا، به ویژه الجزایر، به دلیل استعمار طولانی مدت فرانسه (130 سال)، فاصل...

‏در بخش نخسمت مقالة حاضر به تفاوت های عمده زبان فارسی و عربی اشاره و چند تفاوت مهم میان دو زبان، بیان شده است. آنگاه درباره اینکه زبان عربی اشتقاقی و قالبی و زبان فارسی ترکیبی است بحث شده است. سپس استعمال و کار برد گوناگون یک کلمة فارسی را بیان کرده ایم و در این باره نمونه های فراوانی جسته ایم. در مرحلة بعد تعدادی از کلمه های که ریشه عربی دار ند و عرب زبانان به شیوه دیگری به کار می برند. بررسی ...

دوفصلنامه‌ی پژوهش‌های قرآنی در ادبیات، دانشگاه لرستان سال دوم، شماره‌ی اول، پیاپی سوم، بهار و تابستان 1394 هـ. ش/2015م صفحات 113-138 بازتاب داستان قرآنی حضرت موسی (ع) در اشعار محمدمهدی جواهری علی‌اکبر مرادیان قبادی[1] سیدمحمود میرزایی‌الحسینی[2] جنّت نصری[3] چکیده تجلی شخصیت‌های قرآنی و حوادث پیرامون زندگی آن‌ها در شعر معاصر عرب از پدیده‌های چشمگیر ادبی به شمار می‌آید. در این میان، داستان حضر...

حب وطن نشان لطافت روح، رشد معرفت و انعکاس اصالت نژاد هر نویسنده و شاعر متعهدیست. در زبان عربی و فارسی «وطنیات» موضوعی است که در ادوار گوناگون تاریخ ادبیات در نظم و نثر جلوه‌گر بوده است. ناله و حنین بر ربع و اطلال و دمن در شعر عرب و به تبع آن در شعر فارسی نمونه‌هایی از این پرداخت‌هاست. در شعر معاصر عربی و فارسی نیز «حب وطن» همچنان از شاخصه‌های مهم شعر سیاسی- اجتماعی است. در آن سو امیرالشعرای عرب...

در این مقاله نخست به روابط اعراب با ایرانیان در زمان­های گذشته و مهاجرت آنان به سوی مناطقی از ایران، چگونگی و کیفیت ورود اعراب به ایران بویژه منطقة خراسان و فتح این منطقه در قرن اول هجری و جنگ و گریزهایی که میان آنان بوقوع پیوسته، پرداخته شده است. در بخشی دیگر از این مقاله به رابطة اعراب با ایرانیان پس از فتح ایران در عهد خلفای راشدین، امویان، عباسیان، حکومت­های ملوک الطوایفی، صفویان و نیز وضع...

دوفصلنامه ی پژوهش های قرآنی در ادبیات، دانشگاه لرستان سال دوم، شماره ی اول، پیاپی سوم، بهار و تابستان 1394 هـ. ش/2015م صفحات 113-138 بازتاب داستان قرآنی حضرت موسی (ع) در اشعار محمدمهدی جواهری علی اکبر مرادیان قبادی[1] سیدمحمود میرزایی الحسینی[2] جنّت نصری[3] چکیده تجلی شخصیت های قرآنی و حوادث پیرامون زندگی آن ها در شعر معاصر عرب از پدیده های چشمگیر ادبی به شمار می آید. در این میان، داستان حضرت م...

مسأله کلامی امکان یا امتناع رویت خداوند، سبب اختلافات زیادی در تفسیر ادبی آیات مختلف قرآنی گردیده است. یکی از این موارد، همراهی فعل "نظر" با حرف اضافه "الی" می‌باشد که از دیدگاه ادیبان اشعری مسلک، چنین ترکیبی به معنای رویت و دیدن است، در مقابل از دیدگاه ادیبان معتزلی، این ترکیب به معنای دیدن نیست بلکه به معنای گرداندن حدقه چشم در جهت شیء دیدنی می باشد. هر یک از این دو گروه، در اثبات نظریه ادبی ...

اساساً لایه های صوتی هر زبان قبل از لایه های سه گانه ی دیگر (صرفی، نحوی، معنایی) اولین بخش ماهیت زبانهای بشری را تشکیل می دهد و چون از نظر زبان شناسان، زبان اولاً و بالذات اصواتی است که بشر برای انتقال مفاهیم ذهنی خود جعل و اصطلاح کرده است، مباحث آواشناختی را اولین گام برای تفسیر این زبانها تلقی می کنند. قرآن کریم زیباترین متن ادبی و بزرگترین معجزه ی بلاغی و بهترین کتاب هدایت انسانهاست. بدون شک...

‏در بخش نخسمت مقالة حاضر به تفاوت های عمده زبان فارسی و عربی اشاره و چند تفاوت مهم میان دو زبان، بیان شده است. آنگاه درباره اینکه زبان عربی اشتقاقی و قالبی و زبان فارسی ترکیبی است بحث شده است. سپس استعمال و کار برد گوناگون یک کلمة فارسی را بیان کرده ایم و در این باره نمونه های فراوانی جسته ایم. در مرحلة بعد تعدادی از کلمه های که ریشه عربی دار ند و عرب زبانان به شیوه دیگری به کار می برند. بررسی ...

حضور دین مقدس اسلام در شبه جزیره ی عرب، نه تنها بر رفتار و کردار مردم عرب، و پس از فتوحات بر سراسر جهان تأثیر شگرفی داشت، که حتی بارزترین ویژگی عرب ها؛ یعنی خطابه و شعر را تحت الشعاع خود قرار داد. به سخن دیگر، نزول قرآن کریم در آن زمان و سامان، بر تمامی ابعاد مردم عرب و غیر عرب، تحول آفرین بود و خطابه های سهمگین و چکامه های بلند و بلیغ شاعران عرب، در آستان نثر رسا و اسلوب و شیوه ی گویای کلام مب...