اصطلاح زاویه دید که عموماً در مورد آثار داستانی به کار می رود، کمتر در متون نمایشی مورد بررسی قرار گرفته است. از آنجا که زاویه دید بیشتر به صورت مفهومی روایی که در ارتباط نزدیک با انواع روایتگران قرار دارد، درنظر گرفته می شود؛ در ابتدا می توان با استفاده از ابعاد رواییِ دستورصحنه‏ها یا دیالوگ‏های نمایشی، بسیاری از رده بندی‏ها و نظریه‏های مرتبط با زاویه دید در ادبیات داستانی را به حوز? درام هم گست...

روایت شناسی علمی است که به درک و فهم تازه از آثار روایی کمک شایانی می نماید. البته روایت نه تنها در بستر داستان که در متن زندگی وسایر متون چون تاریخ روزنامه و زندگی نامه ها نیز جاری است. نگارنده در این رساله کوشیده است تا با تعریف روایت وطرح نظریات اصلی در این زمینه وتطابق این نظریات با چند رمان فارسی دریچه ای کوچک برای اشنایی با این علم بگشایید و نگاهی تازه به برجسته ترین متون ایرانی بیفکند. ...

حالبرآنیمکهبهبررسیعناصرداستان هایایناثرارزشمندازجمله؛شیوه هایشخصیت-پردازی؛ابنعربشاهغالبادرمعرفیشخصیت هایمرزبان نامهازشیوه-یتلفیقی؛توصیفمستقیموغیرمستقیمبهرهگرفتهشخصیت های همپویاهستند و هم ایستا و خواننده می تواند از از طریق گفتار و اعمال شخصیت ها به ماهیت آن ها پی ببرد پیرنگ؛غالبداستان هادارایپیرنگوطرحهستندوازرابطه-ایتقریبامنطقیبرخوردارند،گفت وگو؛کهبیشتربهشکلپرسشوپاسخودوطرفهاست.درمبحثصحنه-پردازی...

خداوند در قرآن کریم سرگذشت بسیاری از پیامبران را به صورت داستان  بیان می­کند. ازجمله­ی آن پیامبران، آدم ابوالبشر(ع) است. موضوع آدم و آفرینش وی، در اسلام، به عنوان نخستین انسان و نخستین پیامبراز اهمّیت قابل توجهی برخوردار است. در قرآن 25 بار نام آدم (ع) آمده، ولی تفصیل این داستان در 6 سوره مطرح می­شود. در باب تبیین و تفسیراین آیات فشرده و پر معنی، مفسران و صاحب نظران احتمالات بسیارداده­اند. هدف ق...

زبان شناسی شناختی رویکرد و نگرشی نوین به زبان است. پژوهش حاضر بر اساس آراء و نظریات موجود در زبان شناسی شناختگرا، مخصوصاً دستور شناختگرا، تدوین شده است. این پژوهش سعی دارد تا بر مبنای دیدگاه نظری شناختگرایی به بررسی چگونگی معرفگی و ارجاع­دهی ضمایر در زبان فارسی بپردازد. داده ها و مطالب به روش کتابخانه ای جمع آوری شده اند. کتاب های داستان جلال آل احمد منابع مورد استفاده برای جمع آوری داده ها هستن...

سندبادنامه نوشته محمد بن علی ظهیری سمرقندی از نوع ادب تمثیلی است که با نثری مصنوع در قرن ششم نگاشته شده است. این کتاب شامل یک داستان اصلی و سی و سه داستان کوتاه فرعی است. این حکایات در موضوعات مختلفی چون مکر و دسیسه زنان، شاهان و شاهزادگان و حیوانات سخن گو و... و متضمن مسائل اخلاقی صریح و روشن است. در این پژوهش، پس از تقسیم داستان ها از نظر موضوع و درون مایه، عناصر دیگر داستان از جمله شخصیت، زم...

شخصیّت و شخصیّت پردازی از عناصر مهّم در هر داستانی است. رفتار و کردار هر شخصیّتی در عرصه ی زندگی تأثیر گذار است، خواه این تأثیر خوشایند یا ناخوشایند باشد. در داستان های روایی یا نمایشی شخصیّت ها با آنچه می گویند و بدان عمل می کنند تشخّص می یابند. نویسنده می کوشد با خلق این شخصّت ها در داستان به گونه ای عمل کند که مخاطب از سنجش آن ها با معیارهای ایده آل و حقیقت مانندی بر باورپذیر بودنشان صحّه گذارد. این...

بیدل دهلوی، از جمله ی شعرای توانمند و بنام سبک هندی است که همنوا با شعرای پیشرو سبک هندی، نظیر: کلیم و صائب، تحت تأثیر عواملی همچون : نوسانات فکری، نداشتن تعادل روحی و روانی، قرار گرفتن در موقعیت های مختلف، پرگویی، نیندیشیدن به محور عمودی ابیات و دستیابی به مضمون جدید و در اصطلاح اهل ادب آن عصر، «معنی بیگانه» ، در خصوص موضوع های اساطیری، تاریخی، مذهبی ادبی و پدیده های محیط اطراف خود به تناقض گو...

این مقاله می کوشد تا نوع راوی و وجهیت حاکم بر دیدگاه راوی را در داستان کوتاه بهرام صادقی با عنوان «صراحت و قاطعیت» (1349) بررسی کند. این مطالعه بر اساس الگوی پیشنهادی سیمپسون (1993) صورت می گیرد که در آن روایت و زاویه ی دید با دیدگاهی زبان شناختی بررسی می شوند. هدف این پژوهش تعیین نوع راوی و نوع وجهیت این داستان می باشد. بنابراین در وهله ی اول تلاش بر آن است که ببینیم از میان انواع راوی طرح شده...

دکتر رضا براهنی از جمله نویسندگان برجسته ی ایرانی است که آثار داستانی برجسته ای خلق کرده است . در این پژوهش داستان های بعد از عروسی چه گذشت ، چاه به چاه ، آواز کشتگان ، آزاده خانم و نویسنده اش ، و رازهای سرزمین من از نظر عناصر داستانی از جمله : پیرنگ ، درونمایه ، زاویه ی دید ، شخصیت ، گفت و گو ، صحنه ، فضا و لحن مورد بررسی قرار گرفته اند . در میان عناصر داستانی بعضی از اهمیت ویژه ای برخوردارند ...