با غلبۀ مغول‎ها بر حکومت خوارزمشاهیان و تأسیس حکومت ایلخانی در ایران، عناصر تازه‎ای در ابعاد گوناگون زندگی ایرانیان وارد گردید که به طرز چشمگیری حیات اجتماعی ایران را دگرگون ساخت. نمونۀ قابل توجهی از این دگرگونی و تغییرات اجتماعی این دوره، در زمینۀ وضعیت و زندگی زنان این روزگار قابل مشاهده است. به‎نظر‎می‎رسد که حکمرانی مغول‎ها در ایران بر نوع و کیفیت حضور زنان در جامعۀ ایرانی تأثیرگذار بود و چن...

فعّالیت اصلی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، با پیشرفت و توسعة کشور در زمینه­های علمی همراه شده و بر این مبنا گروه­های واژه­گزینی به واژه­های علمی و تخصّصی پرداخته­اند. طبق مصوّبة سیصد و سی و یکم شورای فرهنگستان زبان و ادب فارسی، معادل­یابی عبارت است از برگزیدن یک واژه یا عبارت یا صورت اختصاری در مقابل لفظ بیگانه. در این مقاله، به واژه­های مصوّب فرهنگستان زبان و ادب فارسی براساس رویکردهای صرفی و زبانشن...

مبانی ارزشیابی براساس نظریه ساخت و سازگراییچکیدههدف این مقاله ارائه الگوی ارزشیابی براساس رویکرد ساخت و سازگرایی است.پژوهش کنونی از نوع کیفی است که در قالب پژوهش های بنیادی – کاربردی و با بهره گیری از روش تحلیلی – اسنادی صورت گرفته است.در مراحل پژوهش ابتدا به تحلیل مفاهیم ارزشیابی و نیز ساخت و سازگرایی پرداخته شده است. در ادامه ضمن ارائه مزیت های این رویکرد با تشریح برخی از روش های کاربردی ارزش...

در سال­های اخیر پژوهش­هاییدر زمینۀ بررسی واجی، واژگانی و نحوی گویش­های فارسی انجام گرفته اما مسائل مربوطبه مردم­شناسی آنها کمتر مورد توجه بوده است. هدف اصلی این پژوهش بررسی واژگاننظام خویشاوندی هشت گونۀ زبانی استان کرمان (شاملکرمانی، بردسیری، کوهبنانی، بافتی، کهنوجی،جیرفتی، فاریابی و قلعه گنجی)می­باشد. بر اساس نظر مورداک، واژگان خویشاوندی بر سه اساسطرز استفاده، ساخت زبانی و گسترۀ کاربرد مورد مط...

ماهیت واژه بست و جایگاه آن، به استناد منابع موجود، در زبان های مختلفی مورد بررسی قرار گرفته است. در این مقاله جایگاه این عنصر در ساخت زبان فارسی مطالعه شده است. یه بر معیارهای پیشنهادی درمتونِ مورد اشاره، واژه بست ها به انواع وند گروهی و جایگاه دوم تقسیم شده بستِ جایگاه دوم، فارغ از مقولة پایة اتصال، مقید به حضور در این جایگاه است و وند گروهی همیشه در حاشیة گروه قرار می گیرد. توزیعِ متفاوتِ واژه بس...

دانش زبانی در زمینهء ساختار و ریشه شناسی واژه، واجد تمامی ویژگی هایی است که روان شناسان آموزش از آن به عنوان "فراگیری معنادار" یاد کرد ه اند. علاوه بر این، در محدودهء فراگیری زبان خارجی محققان به دنبال یافتن بهترین شیوهء تدریس برای این گروه از فراگیران اند. بر این اساس، پژوهشی بر روی گروهی از دانش جویان دانشگاه تهران که در یک نیم سال، درس زبان عمومی انگلیسی را می گذراندند، انجام شد و با اع...

کتاب‌های آموزش زبان، چه در حوزه‌ی آموزش زبان اول به کودکان و نوجوانان و چه در حوزه‌ی آموزش زبان دوم، می‌توانند به‌عنوان ابزاری مؤثر در انتقال ارزش‌ها، باورها، اعتقادات و دیدگاه مؤلفان‌شان به مسائل مختلف همچون مقوله‌ی جنسیت، محسوب شوند. بنابراین، توجه به بازنماییِ متعادل و برابرِ مصادیق و نمودهای جنسیتی در طراحی منابع آموزشی می‌تواند مسأله‌ای حائز اهمیت باشد. نظر به اهمیت این موضوع، پژوهش حاضر سعی...

  در این مقاله در چارچوب دو نظریه وزنی بروس هیز (1981 و 1995) چگونگی ساخته شدن پایه‌ها از هجاها، و چگونگی ساخته شدن کلمات از پایه‌ها را در زبان فارسی رسمی و شمرده توصیف کرده‌ایم، و نیز وضع تکیه واژه را در این زبان مورد بحث قرار داده‌ایم. پایه‌ها و تکیۀ واژگانی فارسی را از حیث پارامترهای چهارگانه و دو ارزشی هیز (1981) به شرح زیر توصیف کرده‌ایم: پایه‌های راست‌گرا و حساس به کمیت که از راست به چپ س...