یکی از گونه های ادبیات، ادبیات عاشورایی است که در طی 14 قرن گذشته در میان توده های مردم از اهمیّت و جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است. خاستگاه این نوع ادبی، مردم است. اولین حکومتی که به شکل جدی و حتّی گسترده به واقعه عاشورا پرداخت، حکومت صفویان بود زیرا به خاطر رسمی اعلام شدن مذهب شیعه و تشویق شعرا به سرودن اشعاری در مدح و منقبت اهل بیت، ادبیات عاشورایی بویژه شعر آن گسترش خاصی پیدا کرد. از میان ...

حج، یکی از فروع دین اسلام است و فرموده ی خدا چنین است که چون مسلمانی به توانایی لازم رسید، به زیارت خانه ی خدا برود. این فریضه ی الهی و سفر معنوی چنان ارجمند و عظیم است که بابی گسترده در ادبیات کشورهای اسلامی گشوده و آثاری زیبا و ارجمند در این زمینه پدید آورده است. این موضوع به دلیل فرهنگ دینی یکسان میان ایرانیان و عرب ها، منجر به مضامین مشترکی میان آثار ادیبان و شاعران دو عرصه ی فرهنگ اسلامی ش...

یکی از شاخه های فرهنگ عامیانه، ادبیات عامه یا ادبیات شفاهی است که شامل آداب و رسوم، افسانه ها ، ضرب المثل ها ، لالایی ها و چیستان هایی است که به طور شفاهی از فردی به فرد دیگر منتقل می شود. پژوهش حاضر با هدف گرد آوری ادبیات عامیانه منطقه ی هرسین در پنج فصل تنظیم شده است.عناصر ادبیات گردآوری شده شامل ضرب المثل ها،سروده ها،لالایی هاو چیستان ها این منطقه می باشد. روش گردآوری این عناصر به شیوه ی ...

بیش از یک سده است که دانشمندان خاورشناس و ادبا در تلاشند تا ریخت و قالب شعر و سرودهای پیش از اسلام ایران را یافته و تعریف و سرچشمة و سرآغاز شعر فارسی، به ویژه چکامه را تعین کنند. در این زمینه عقیده های گوناگونی ابراز شده است. گروهی ریشه های چکامه های فارسی را در دوره های پیش از اسلام جستجو کرده اند و بر این باورند که چکامه در ایران از دیرباز رواج داشته است. گروه دیگری برخلاف این، بر این باورند ...

شعر عاشورایی در دوره معاصر به عنوان یک نوع ادبی، در ادبیات این دوره، گستردگی فراوانی یافته است به گونهای که شاعران کرمانشاهی زیادی در این طرز معنایی دارای شعر هستند. در این پژوهش کوشیدهایم با مطالعه اشعار عاشورایی شاعران ویژه سرای عاشورایی در کرمانشاه مفاهیم و مباحث غالب و مطرح در این سوگوارهها را شناسایی و استخراج نماییم. سپس به تحلیل ساختاری سوگسروده ها و انواع آنها از منظر سبک شناسی اشارهای...

در این مقاله سروده های ایرانی را به دو دستة کلی تقسیم کرده ایم: سروده هایی که مبتنی بر سنتی شفاهی و قدیم بوده اند، و دیگر سروده هایی که به دنبال شکل گیری شعر عروضی فارسی متأثر از شعر عرب پدید آمده اند. دستة نخست را سروده های شفاهی و دستة دوم را سروده های مکتوب نام نهادیم و پس از شرح مختصری دربارة اقوال ایزدی ها و کلامات یارسان، به عنوان دو نمونه از سروده های شفاهی ایرانی، به مقایسة آنها از حیث ...

بررسی و تحلیل آفرینش‏های ادبی و هنری از دیدگاه روان‏شناسی، بسیاری از ویژگی‏های روحی و ذهنی آفرینندگان آن‏ها را آشکار می‏کند و ناگفته‏های دنیای ذهنی آن‏ها را روشن می‏سازد. در واقع روان‏شناسی به دنبال آن است که از گفته‏ها به ناگفته‏ها برسد. در این گفتار بر آنیم تا مرثیه‏های خنساء، شاعره دوران پیش از اسلام، را از دیدگاه روان‏شناسی مورد بررسی و تحلیل قرار دهیم. سوگ سروده یکی از درون‏مایه‏های شعری ر...

رادیو به عنوان یک رسانه جمعی با آگاهی از فرهنگ مردم و تبدیل محتوای آیین ها و مناسک فرهنگی و مذهبی در قالب برنامه های مناسب می تواند سبب احیای سنت های فرهنگی یک کشور شود ویکی از این قالب ها نمایش رادیویی است؛با توجه به پیشینه فرهنگی و غنای آیینی استان بوشهر مهم ترین هدف این تحقیق شناسایی قابلیت های دراماتیک سوگ سروده های محلی بوشهر از دیدگاه کارشناسان و برنامه سازان بود.جامعه مورد بررسی این پژوه...

منتقدان ادبی مرثیه را جزو انواع غنایی محسوب می کنند. با روی کار آمدن صفویه مرثیه مذهبی در غالب ترکیب وند رایج می گردد در اوج مرثیه ی عاشورایی در قرن دهم قمری می توان به قالب ترکیب بند اشاره کرد. تفاوت شعر عاشورایی با دیگر شعرهای دینی در این است که شعر عاشورایی دارای نوعی حماسه و شور است هرچند که در این نوع شعر غمی وجود دارد که در دیگر شعرهای دینی به این شدت یافت نمی شود شاعری مثل محتشم کاشانی ...