زبان سغدی از زبان های ایرانی میانه شرقی است که از سده نخست تا سدۀ سیزدهم میلادی رواج داشته است. این زبان به سبب نفوذ زبان پهلوی و نیز بر اثر نفوذ زبان ترکی به تدریج از رونق افتاد و زوال آن با گسترش زبان فارسی و، علاوه بر آن، با نفوذ زبان عربی، از دیگر سوی، شتاب بیش تری گرفت. به هر روی، واژه هایی از زبان سغدی به زبان فارسی راه یافت و در قالب وام واژه به حیات خود ادامه داد. در این پژوهش، واژۀ سغد...

رساله حاضر تحت عنوان ؛ سرور شفابخش ؛ شامل بخشهای زیر است : مقدمه ، معرفی متن 6 ، حرف نویسی ،آوانویسی ، ترجمه متن ، پی نوشتها ، واژه نامه ، کتابنامه وضمیمه . مقدمه شامل معرفی زبان سغدی و ادبیات سغدی بودایی و مقدمه امیل بنونیست است . بخش اول شامل معرفی متن 6 کتاب متنهای سغدی پاریس ‏‎(textes sogdiens ,paris)‎‏ اثر امیل بنونیست از صفحه 82 تا 92 تهیه و تنظیم شده است . این بخش همراه با حرف نویسی ، آو...

سغدیان بازرگانان کارآمد جاده ابریشم که از سغد (منطقه ای که امروزه شامل تاجیکستان و بخشی از ازبکستان است) برآمده بودند، نقش محوری در تجارت و انتقال فرهنگ، در مسیر جاده ابریشم داشته اند. متون سغدی (یکی از زبانهای ایرانی میانه شرقی) گواهی بر پشتکار سغدیان در ترجمه و انتقال مفاهیم دینی بودایی، مانوی و مسیحی است. آثار سغدیان که بازرگانان و مبلغان موفق جاده ابریشم بودند، نمایانگر تنوع دینی منطقه آسی...

در این پایان نامه به بررسی متن سغدی p7 از مجموعه متن های سغدی پاریس پرداخته شده است. این پژوهش یک مقدمه و شش بخش را شامل می شود.مقدمه دربرگیرنده تاریخچه زبان و ادبیات سغدی، شخصیت آریاولوکیتشوره، محتوای سوتره، شیوه کار و پیشینه پژوهش است.

کتیبه های سغدی سند علیا مجموعه ای است شامل بیش از 700 سنگ نوشته به زبان های پارتی (2 مورد)، فارسی میانه (2 مورد)، بلخی (2 مورد)، و بقیه به زبان سغدی و نیز نقش برجسته هایی، که بر روی سنگ هایی در کنارة این رودخانه کنده شده اند. بر روی بیش تر این سنگ نوشته ها، نام بازرگانان سغدی حک شده است که زمانی از این مکان دیدار کرده اند. این کتیبه ها متعلق به قرن سوم تا ششم میلادی است. وجود نام ها ی فارسی میا...

کتیبه های سغدی سند علیا مجموعه ای است شامل بیش از 700 سنگ نوشته به زبان های پارتی (2 مورد)، فارسی میانه (2 مورد)، بلخی (2 مورد)، و بقیه به زبان سغدی و نیز نقش برجسته هایی، که بر روی سنگ هایی در کناره این رودخانه کنده شده اند. بر روی بیش تر این سنگ نوشته ها، نام بازرگانان سغدی حک شده است که زمانی از این مکان دیدار کرده اند. این کتیبه ها متعلق به قرن سوم تا ششم میلادی است. وجود نام ها ی فارسی میا...

سوترۀ علت و معلول کردار متنی است بودایی که به سه زبان چینی، سغدی و تبتی یافت شده است. نسخۀ سغدی این اثر ازجمله آثار دینی این زبان و متعلق به فرقۀ مهایانۀ آئین بوداست که به اواخر سدۀ هشتم یا اوایل سدۀ نهم میلادی تعلق دارد. سوترۀ علت و معلول کردار، درواقع متنی در تبیین قانون کرمه در فلسفۀ بودایی است. قانون کرمه قانون «هر علتی معلولی دارد» است و همۀ موجودات ذی روح را شامل می شود. این متن شرح قانون...

نقاشیِ سغدی چه از نظرِ درونمایه و چه از نظرِ برونه یا صورتِ کار با نگارگریِ ایرانی و ریشههایِ آن، از جمله هنرِ ساسانی و هنرِ مانوی، در رابطهیِ مستقیم و پیوند است. این به این معنا نیست که مانند هنرپژوهانِ روسی، هنرِ فرارود را جدا و مجزا از ایران دانست بلکه این هنر بخشی از هنرِ ایران اما مستقل از دربارِ ساسانی میتواند باشد. نخستینبار دیاکُنُف، باستان شناس و پژوهشگرِ هنرِ سغدی، نقاشیِ سغدی را بهعنوانِ سرچشمه یِ هنرِ ا...

در میان گویش وران زبان سغدی، علاوه بر پرستش ایزدان بومی، دینهای بودایی، زردشتی، مانوی و مسیحی رایج بوده است. غالب آثار باقی مانده از سغدیان، نوشته های دینی گروندگان هر یک از دینهای مذکور است که در این میان آثار باقی مانده بوداییان از کثرت بیشتری برخوردار است. “سوترای علّت و معلول اعمال” از جمله متون سغدی مربوط به دین بودایی است که در یکی از غارهای هزاربودای دون هوان به همراه بسیاری متون بودایی د...

در مطالعة زبانهای  کهن ایرانی مسائل نحوی از اقبال چندانی برخوردار نیستند و زبان سغدی هم از این مسأله مستثنی نیست. به این علّت که متون بازمانده سغدی عموماً ترجمه هایی از زبانهای دیگر  تشخیص داده شده اند دانشمندان کمتر به بررسی نحوی این متون اهتمام ورزیده اند. تعیین میزان تأثیرگذاری زبانهای مبدأ بر نحو زبان متون سغدی از سویی و وجود تمایز بین گونه های مختلف زبانی آن از دیگر سو خود مسائلی هستند که بد...