بررسی های معنا شناختی شاخه ای از زبانشناسی جدید است که به بررسی معانی کلمات، أنواع و ریشه آنها و رابطه بین لفظ و معنا و تحول معنایی کلمات می پردازد. قصیده ابن رومی در رثای فرزندش از شاهکارهای قصائد رثای ادبیات عربی قدیم است که به خاطر سرشار بودن از احساسات و عواطف صادق، دارای ظرفیت های بالایی برای نقد معناشناختی است. این مقاله می کوشد تا با بررسی چهار سطح واژگانی، آوائی، نحوی و صرفی، دلالت های ...

چکیده مقدمه: پژوهش های متعددی به بررسی ارتباط لکنت با عوامل زبان‎شناختی مختلف پرداخته اند؛ به طوری که بعضی از این نتایج نشان می‎دهند که در کودکان لکنتی گفته های ناروان نسبت به گفته های روان پیچید ه تر هستند. هدف از این پژوهش، تعیین و مقایسه تأثیر جملات ساده و پیچیده بر میزان ناروانی گفتار کودکان لکنتی و غیرلکنتی فارسی زبان در تکلیف تقلید جملات بود. نتایج حاصله شاید بتواند در جهت شناخت بیشتر ماه...

کمتر از یک قرن است ( از سال 1926) که نظامهایی منطقی برای بررسی مفاهیم هنجاری و استنتاجات مربوط به آنها ، بوجود آمده است. اولین نظامی که مورد توجه منطقیون قرار گرفت نظام فون رایت ( 1951) بود. برخی اشکالات موجود در نظام فون رایت ، منطقیون دیگررا بر آن داشت تا تغییراتی در نظام تکلیفی او ایجاد کنند حاصل این تغییرات ، نظام استاندارد منطق تکلیف است. اما این نظامها هم با پارادوکسهایی مواجه شدند و همین...

دکتر مخزومی که با مشکلات صرف و نحوی دانش آموزان و دانشجویان عرب بویژه (عراقی) روبه رو شده بود‘درصدد برآمد نحوی ارائه دهد که به دور از مباحث پرتکلف و پیچیده باشد و در این راستا نحوی را که معتقد است به طبیعت زبان بیشتر نزدیک است تا نظر نحویان متکلم و فیلسوف مأب در کتاب (( فی النحو العربی نقد و توجیه)) که نگارنده مقاله برای تبیین آن تلاش کرده است ‘ مطرح ساخت . ناگفته نماند دکتر مخزومی الگوی عملی ن...

حالت نحوی ضمیر مستتر   محمد رضا پیروز[1]   تاریخ دریافت: 25/9/91         تاریخ تصویب: 26/8/92                                                                                                                                                                         چکیده بررسی حالت نحوی ضمیر مستتر همواره یکی از چالش­های نظریة زبان از آغاز کار دستور زایشی تاکنون بوده است. دستوریان حاکمیت و مر...

عبدالسمیع بن محمدعلی یزدی از عالمان، فقیهان و شاعران قرن سیزدهم قمری است که همانند شمار کثیری از ایرانیان خدمات ارزنده­ای به زبان و ادبیات عربی ارائه نموده است. تاکنون جز در چند کتاب تراجم، نامی از این شخصیت بزرگ ایرانی برده نشده و در گذر زمان رنگ فراموشی به خود گرفته است. بیشتر آثار وی به زبان عربی و در موضوع نحو عربی است. یکی از مهمترین نوشته­های وی منظومة نحوی «العروة الوثقی» است که در یکصد ...

برخی از جملات، علاوه بر محمولِ اصلی، حاوی نوعی محمولِ دیگر معروف به محمولِ ثانویه هستند. محمولِ ثانویه وضعیت فاعل یا مفعول را در هنگامِ وقوعِ عملِ فعل یا پس از آن توصیف می‌کند. در این پژوهش تلاش شده است تا با استفاده از شیوة توصیفی-تحلیلی و ازمنظرِ رویکرد کمینه‌گرا برخی مفاهیمِ مرتبط با محمولِ ثانویه در زبان فارسی، ازجمله مقولة نحوی محمول‌های ثانویه و همچنین نحوة اطلاق حالت به گروه تعریف مورد توصیف این م...

در این نوشتار جایگاه و عملکرد بعضی از «نقش‌نما»ها یا «نشانه‌های نحوی» که بیانگر نقشِ واژه در عبارتند در زبان تبری، بحث و بررسی شده است. در زبان تبری، حرف‌های اضافه برخلاف گویش معیار فارسی، پس‌واژۀ متمم‌‌سازند و گاه معانی مختلفی دارند. ترکیب‌های وصفی و اضافی برخلاف زبان فارسی معیار که «هستۀ آغازین» است، در زبان تبری «هستۀ پایانی» است. همچنین رفتار نحویِ «را» اگرچه در فارسی امروز نشانۀ مفعولی است، ...