از مهمترین ویژگی های دوره ماقبل سلجوقی ونماد حکومت در جهان اهل سنت و موقعیت و جایگاهی در شهرهای مکه و مدینه و تلاش برای مدیریت کاروان های حج و مسافت و محدودیت های قدرت مالی و نظامی انجام اقدامات رفاهی و عمرانی در مسیرهای حرکت کاروان های حج بازسازی مسیر مکه، اهدای پول و خلعت به خاندان های با نفوذ مکه و مجاوران خانه خدا، حفر چاههای آب در مسیر مکه و بالاخره فرستادن جامه کعبه به صورت سالیانه در دور...

در حدود سال 433ق و با ورود قاوردبن چغری بیگ به ایالت کرمان، مقدمات تأسیس دولتی جدید، با نام سلجوقیانِ کرمان که با نام قاوردیان نیز شهرت یافته است، فراهم شد. این حکومتِ تازه تأسیس، تا سال 583ق، یعنینزدیک به یک سده ونیم و به طور موروثی، در میان فرزندان و نوادگان مَلک قاورد ادامه یافت.بی شکیکی از اصلی ترین مسائل در کانون توجّه حکام سلجوقی کرمان،تلاش در راستای رونق وضع اقتصادی و بهبود معیشتِ مردمان این ...

سبک شناسی از علوم ادبی است که امروزه اهمیت خاصی یافته است و یکی از شیوه های مهم برای پی بردن به ویژگی های یک اثر، تحلیل سبک شناختی آن بر اساس زبان و ویژگی های ادبی و فکری است. سبک عهد سلجوقی با روی کار آمدن سلجوقیان در قرن ششم شکل گرفت که حد واسط سبک خراسانی و عراقی است. مختصات شعری شاعران عهد سلجوقی از نظر بنیان زبان همان زبان خراسانی است اما از نظر فکری و به ویژه از نظر مختصات ادبی تحول عظیمی...

دین اسلام با بستر فرهنگی ناب و منحصر به فردی که در خود داشت؛ به شکوفایی و بالندگی تمام زمینه های علم و هنر یاری رساند. از برکت اسلام در بین هنرها، سفالسازی نیز قابلیت هایی از خود بروز داد. این سفالینه ها، گاه در بردارنده پیام و مفاهیمی خاص بودند و بر این مبنا اعتقادات و باورها و اندیشه های مسلمانان را در خود جای دادند. زمینه های کسب علم ودانش وترویج آن دراسلام نیزباعث شکوفایی علوم مختلف بویژه ا...

در این جستار، بیست و یک بیت از دیوان انوری بر اساس یکی از کهن­ترین دست نویس های دیوان وی، یعنی نسخه کتابخانه مجلس که تاریخ تحریر آن (680 هـ.ق.) است، تصحیح شده است. مصححان پیشین در تصحیح دیوان انوری، این دست نویس کهن و معتبر را در اختیار نداشته­اند؛ لاجرم از بسیاری ضبط­های اصیل و صواب آن نیز بی­بهره بوده­اند. به همین سبب در این جستار سعی شده است برخی اشکالات و تصحیفاتی که معنای متن اصلی را به نو...

چکیده: در بناهای دوره سلجوقی وایلخانی دو نوع تزیین اساسی دیده می شود: تزیین آجری و تزیین گچبری. توپی گچی ته آجری زینتی است که با استفاده از گچ و آجر به وجود می آید؛ اما نه در رده تزیینات گچی قرار می گیرد و نه در زمره تزیینات آجری. آرایه ای است قائم به ذات، با پشتوانه بصری قوی که با سادگی ابتدایی و هماهنگی چشم نواز ساختمان را از بند تزیینات پیچیده و رمز آلود جدا ساخته، نوعی رهایی و آزادی در ترک...

چ یکدهتصویرسازی آثار سفالی با مضامین روایی در ایران، از اواخر دوران سلجوقی در آثار مینایی و زرین فام رواجمی یابد. این آثار دارای موضوعات مختلفی از قبیل صحن ههای رسمی درباری، صحنه های زندگی روزمره ونیز صحنه های برگرفته از روایات تاریخی و ادبی هستند. عدم بازنمایی سرراست روایت و مبهم بودن موضوعتصویر شده از جمله عواملی است که همواره درک معنای ضمنی چنین آثاری را با دشواری همراه نمودهاست. این مقاله ب...

منابر چوبی از مهم ترین آثار دوران اسلامی در ایران اند که خلاقیت ها، نوآوری ها و زیبایی های هنر کار با چوب را به نمایش می گذارند. هنرمندان ایرانی با دستیابی به ویژگی ها و خواص متفاوت گونه های مختلف به بهترین نحو ممکن از چوب در خلق آثار گوناگون بهره جستند. تلفیق توانایی آن ها با خلاقیت های بصری نظیر تعادل، تناسب، توازن وتقارن، منجر به خلق برخی شاهکار های هنری شده که یکی از آن ها منبر مشکول است. ق...

رشد هنر معماری در دورۀ سلجوقی از هند تا آسیای صغیر مشهود است. معماری در این دوران به اوج شکوفایی خود رسید؛ به گونه ای که خلاقی تهای هنری به ویژه در معماری مذهبی بسیار چش مگیر است و همین امر موجب تحولی عظیم در اساس معماری شد. سلجوقیان برای هنر معماری توازن و تعادل به ارمغان آوردند. منار فیروزآباد بردسکن از آثار معماری بسیار زیبا و خلاقۀ این دوره به شمار می آید. منابع تاریخی از دلائل اهمیت جغرافی...

تا همین اواخر، تاریخ­ هنر و معماری دوران اسلامی ترکیه، بعد از دوران سلجوقی، هنر و معماری عثمانی دانسته می­شد. اما این دیدگاه امروزه منسوخ گردیده است. زیرا بعد از فروپاشی سلاجقه امیرنشین­های خودمختار ترکمن در نقاط مختلف آناتولی حضور داشتند که برخی از آنها تا قرن چهاردهم و برخی دیگر حتی تا قرن پانزدهم دستگاه حکومتی خود را در مقابل گسترش روزافزون عثمانی­ها محافظت می­نمودند. در دوران حاکمیت بی­لیک­...