گسترش ورود اروپاییان به ایران در قرن 19میلادی/13 هجری، اگرچه موجبات افزایش اطلاعات آنان در عرصه­های مختلف از طبیعت و جامعة ایران را فراهم ساخت، اما به­دلیل ادراک حسی یا سطحی از فرهنگ، ادیان و مذاهب ایرانی، به­ویژه مذاهب قومی، محلی و رازآلود، دریافت­های آنان با اما و اگرهای فراوانی همراه است. این امر در گزارش سیاحان غربی دورة قاجاریه از مذاهب صفحات غرب ایران به­وضوح قابل مشاهده است. هدف این پژوه...

چکیده به­رغم محدودیت­های زنان عصر قاجار از جهت حضور در عرصه­های اجتماعی و اقتصادی، برخی از روایات تاریخی متضمن اشاراتی در باب مشارکت­های اقتصادی زنان در جامعه آن روز است. از میان منابع موجود، سفرنامه­ها به ویژه گزارش سیاحان خارجی بیشتر از سایر آثار به این مسأله پرداخته­اند. نتایج حاصل از بررسی­ها نشان می­دهد که زنان عصر قاجار اعم از زنان شهری، روستایی و عشایری براساس موقعیت، تجربیات و توانمندی­...

زکریای قزوینی (600- 682 ه.ق) از علما و فقیهان قرن هفتم است که با تألیف کتاب خود در زمینه ی علوم طبیعی به نام " عجایب المخلوقات و غرایب الموجودات" شهرتی جهانی یافت. آنچه در این پژوهش مورد توجه قرار می گیرد، بررسی سرچشمه های ادبی و تصویری موجودات تخیلی تصویر شده در این کتاب و شرح دقیق ساختار ظاهری و رفتاری این موجودات است. موارد بررسی شده در این پژوهش نشان می دهد که خاستگاه اولیه موجودات تخیلی ...

اروپاییان به علل و انگیزه های متفاوتی قدم در راه سفر می گذاشتند که عمده ترین آن دلایل عبارت از: تبلیغ آیین مسیحیت، اتحاد با ایران علیه دشمن مشترک امپراطوری عثمانی، برقراری روابط سیاسی-تجاری، فعالیت های بازرگانی، سیاحت، انجام فعالیت های علمی و اکتشافی، تصدی سمت وزیرمختاری و ... بوده است. در این پژوهش تعدادی از سفرنامه های سیاحانی که از آغاز عصر صفوی تا پایان دوره ی قاجار از ایران و عراق دیدن کر...

یکی از مهم ترین و موثرترین برخوردهای فرهنگی کشور ایران بعد از ورود اسلام، تماس و ارتباط با تمدن غرب بوده است. از آنجا که تماس و ارتباط بین شرق و غرب در دور? قاجار به اوج خود رسیده است، این رساله در پی آن است به بررسی تصورات ایرانیان از غرب در مجموعه ای از متون این دوره بپردازد. در این مجموعه افزون بر سفرنامه ها که حاوی اولین برخوردها و تصورات شرقیان از غرب است، آثار داستانی و نمایشی نیز انتخاب...

عصر قاجار، یکی از مهمترین دوره های تاریخ ایران است چرا که تحولات مختلف، دگرگونی های سیاسی و تغییرات اجتماعی که در قرن 13و14 ه.ق بر کشور گذشت ویژگی خاصی به ایران عصرقاجار داد. از سویی دیگر ایران در این دوره به دلیل موقعیت جغرافیایی، سیاسی واقتصادی کانون توجه و رقابت قدرتهای بزرگ اروپایی قرار گرفت و گروههای مختلفی از سیاحان و مسافران خارجی با انگیزه های متفاوت به ایران سفر کردند. برخی از این مساف...

سفرنامه ها به عنوان متون فرهنگی برجسته در حوزه ارتباطات میان فرهنگی در این پژوهش به مثابه رسانه ای در نظر گرفته شده اند که در زمان خود تصویری از جامعه ما و بویژه زنان ایرانی را پیش چشم بیگانگان گذاشتند که ریشه و منبع نگرش غربیان درباره ما محسوب می شود. بخشی از این تصویر بیانگر زندگی زنان ایرانی است که از ابعاد مختلف توجه سیاحان را به خود معطوف ساخته است. این اشخاص به عنوان واسطه های فرهنگی، در ...

سفرنامه ها در زمره ی یکی از بهترین گنجینه های فرهنگی و ادبی کشور ها هستند که به‎سان آیین‎های، نگرش‎های مرتبط با اوضاع اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، ادبی و دینی جامعه را به تصویرکشیده اند.سفرنامه ها، با هر شکل و هدفی که نگارش یافته ، مورد توجّه قرار گرفته اند، به ویژه سفرنامه هایی که از قلم سیاحان بزرگ و فرهیختگان ادب خلق شده باشند.      در این میان سفرنامه های سرزمین وحی به صورت عام و خاص از دیدگاه‎ها...

آغاز آشنایی حقیقی فرانسویان با ایران از طریق سفرنامه های سیاحان مشهور قرن هفدهم و دیگر آثاری که درباة شرق‘ ایران و اسلام نوشته شده‘ توجه نویسندگان و فیلسوفان عصر روشنگری به فرهنگ و تمدن ایرانی و اشاعة این فرهنگ در اروپا‘ تأثیر پذیری نویسندگان معروف این دوره از بزرگان ادب فارسی‘ توجه خاص آنان‘ بخصوص ولتر‘ به سعدی‘ استفادة ولتر از فنون فصاحت و موقع شناسی سعدی: تلفیق تخیل و حقیقت‘ نظم ونثر‘ استفاد...

آدام اولئاریوس Adam Olearius(1599م.) یکی از جهانگردان مشهور آلمانی است که به مدت یکسال و نیم به عنوان منشی ومشاور سفیر در ایران اقامت داشت. وی در سفرنامه‌اش از اطلاعات و داده‌های گوناگونی سخن گفته که مقالۀ حاضرمی‌کوشد تا مضامین اقتصاد و بازارهای ایرانی را از منظر سفرنامه اولئاریوس ارائه دهد. دوران صفوی عصررواج ورونق بازارهای ایرانی است. در این دوره کارکردهای اجتماعی و فرهنگی بازار بسیار با اهمی...