توصیف نوعی شیو? بیان است که به وسیل? آن می توان اشیاء، آدم ها، رفتارها یا صحنه ها را با کلمات آفرید یا نمایش داد. توصیف از ویژگی های اساسی شعر معاصر است و نیما آن را جزو مسائل محوری نظریّ? خویش قرار داده است. مسأل? این رساله بررسی ویژگی های توصیف یعنی موضوع، انواع، تکنیک و کارکردهای توصیف در شعر چهار شاعر برجست? معاصر (نیما، اخوان ثالث، شاملو و فرّخزاد) بویژه بر اساس نظریّ? توصیفی نیماست. بررسی ها...

چکیده نمادپردازی به عنوان یک مکتب ادبی هم چون مکاتب دیگر به سرعت جای خود را در ادبیات دنیا و از جمله ادبیات فارسی باز کرد. حرکت نخستین این مکتب از فرانسه و با نمایندگی پر رنگ شارل بودلر آغاز شد. گرایش های نمادین و سمبلیک در ادبیات معاصر فارسی علاوه بر اوضاع استبدادی و وجود حکومت های دیکتاتوری و احتیاط و ترس از سانسور رسانه ای، نتیجه تلاش شاعر برای غنی کردن جوهر ادبی شعر – با ایجاد ابهام- و شرک...

اندیشه آرمان شهر و آرزوی دستیابی به جهان مطلوب ذهن بسیاری از اندیشمندان، فلاسفه و شاعران را به خود مشغول کرده است. در ادب کلاسیک و در آثار شاعران بزرگ، اندیشه آرمان شهر وجود دارد. امّا در دوره معاصر با توجه به ورود بیشتر شعر به مسائل اجتماعی این مساله چشمگیرتر شده است. شاعر معاصر شعر و زبان خود را وسیله ای برای بیان رنج و بیدار سازی مردم قرار می دهد از این رو به ترسیم جامعه ای می پردازد که در آن...

در سال های اخیر توجّهی خاص به ادبیات تطبیقی شده است. این امر باعث می گردد تا اندیشه های دو شاعر یا نویسنده بررسی و مقایسه شود. این پژوهش با تکیه بر مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی که تنها به زمینه های تأثیر و تأثّر اکتفا نمی کند، بلکه به وجود تشابه و تفاوت های میان دو ادیب توجّه دارد، بر آن است که غم و شادی در اشعار احمد شاملو و محمّد ماغوط را بررسی کند. احمد شاملو شاعر مشهور فارسی و محمّد ماغوط شاعر مع...

داستان پیامبران، بیان معجزات و سرگذشتِ پر ماجرا و آموزندة آنان از دیر باز به عنوان عناصری مؤثر به صفحات شعر و ادب راه یافته و اسباب زیبایی اثر و توجه خواننده را موجب شده است. یکی از زیباترین، مؤثرترین و مورد توجه ترین این داستان ها، داستان عیسی مسیح (ع) است. در ادبیات گذشته، بیشتر برداشت های شاعرانه از ایشان، برگرفته از نگرش اسلامی به این شخصیت الهی بوده و نگرش مسیحی که در موارد مهمی با نگرش ا...

در مطالعه حاضر محتوای کلیه کتب شعر سه تن از برجسته ترین شاعران شعر نو به نامهای علی اسفندیاری متخلص به نیما یوشیج، مهدی اخوان ثالث متخلص به م. امید و احمد شاملو متخلص به الف. بامداد در ارتباط با سیمای زن در شعر نو مورد مطالعه دقیق قرار گرفته است. تا کوششی باشد جهت پاسخگویی به پرسشهای ذیل:1- تاکید بیشتر این کتب شعر و در کل شعر نو بیشتر بر روی چه مفاهیم و مضامینی است؟2- نحوه توزیع مفاهیم و مضامین...

چکیده این پژوهش، مطالعه ای تطبیقی است بر اشعار سیاسی-اجتماعی احمد شاملو و شیمس جاستین هینی با استفاده از تئوری نظام چندگانه ایتامار ایون زهر و تئوری عاملیت آنتونی گیدنز که تحت عنوان مطالعات فرهنگی بررسی می شود. نظرگاه نظام چندگانه این امکان را محیا می سازد تا لایه های چندگانه فرهنگی-سیاسی-اجتماعی نظام های دخیل در فرایند دریافت و تولید آثار ادبی دو شاعر را مطالعه کرده و در نتیجه سیر تطور آن ها...

یکی از شاخه­های ادبیات تطبیقی که به مقایسه و تطبیق آثار ادبی می­پردازد «ادبیات مقابله­ای» است. در این شیوه تأثیر ادبیاتی بر ادبیات یا شاعری بر شاعر دیگر در نظر گرفته نمی­شود و تکیه بر روی نقاط وحدت اندیشه است. ادبیات تطبیقی آمریکایی نیز برخلاف مکتب فرانسه، بر همین شیوه نظر دارد. در این نوشته براساس شیوه «ادبیات مقابله­ای» به مقایسه تعدادی از «عاشقانه» های احمد شاملو و ناظم حکمت پرداخته شده است....

داستان عشق سلطان محمود غزنوی به غلام ترک خود، جز جنبه­ی افسانه­ای آن، واقعیتی تاریخی هم دارد که از سده­ی ششم به بعد، واقعیت تاریخی آن دگرگون شد و کسانی چون احمد غزالی، عین القضات همدانی، عطّار نیشابوری و مولوی از آن برای تبیین مفاهیم عرفانی بهره بُردند. در سده‏های دهم و یازدهم هجری، داستان دلبستگی محمود به ایاز، مورد توجّه شاعران منظومه پرداز قرار گرفت و چند منظومه با همین نام سرودند.این داستان دس...

پژوهش حاضر به معرفی یک فرمان از دوران حکومت شاه صفی(1052-1038 ق.) اختصاص یافته است. اصل این فرمان تا کنون به دست نیامده، اما سواد آن در منشآت خطی میر محمد حسین تفرشی موجود است. موضوع این فرمان در میان اسناد صفوی در نوع خود بی نظیر است. چنان که بر اساس آن، شاه صفی به صفی قلی خان، بیگلربیگی عراق عرب و همدان  دستور داده تا دخترش را به عقد ازدواج حیدربیگ فرزند زینل خان شاملو درآورده، و بدین شیوه به...