نفوذ عرفان شیعی در جامعة ایران در سده‏های هفتم تا یازدهم ق به شکلی است که بر ذهن و رفتار مردم تأثیر گذاشته و در حوزه‏های مختلف، از جمله هنر، نتایج عملی به همراه داشته است. چگونگی ظهور هنر خاتم مربع می‏تواند نشانه‏ای از حصول نتایج عملی مبانی فکری عرفان شیعی باشد. در این پژوهش سعی شده، با شیوة مطالعة کتابخانه‏ای و تاریخی و بهره‏گیری از مشاهدات عینی و استدلالی، صحت فرضیة مطروحه ارزیابی شود؛ فرضیه‏...

یورگن هابرماس (1992) اذعان داشته که «پروژة مدرنیته»، با ریشه های آن در دورة «روشنگری» سدة هجدهم، به جدایی حوزه های علم و اخلاق و هنر از یکدیگر و از عالم واقعی انجامیده است. در این مقاله، این فرضیه مطرح شده است که مشخصة بارز «پروژة مدرنیته»، یعنی تلاش برای دستیابی به «واقعیت» های عالم و بیان آنها در قالب زبانی علمی و «واقعیت نما»، به حوزة اندیشه و هنر هم راه می یابد و «واقع گرایی» و استفاده از ز...

در زیست جهان فرهنگی عصر مدرن، نخستین بار نخبگان سیاسی- فرهنگی بریتانیا پدیده ای چندبعدی از نمایشگاه های جهانی به نام اکسپوی کریستال پالاس1 را شکل دادند که زمینه ساز خوانش هایی نوین در وجوه ملی- بین المللی شد. یکی از این خوانش ها، عرصه پیوند میان هنر و سیاست- میان بازتولیدپذیری اثر هنری و طرح و بسط جریان های سیاسی- بود. با عطف توجه به این پیوند، پژوهش حاضر که توصیفی- تبیینی است و با استناد به م...

مسأله‌یِ معیارِ داوری در نقدِ اخلاقیِ هنر از سرنوشت‌سازترین مسائل در این وادی است، یعنی این مسأله که کدام دسته از ارزش‌ها معیارِ داوری در بابِ آثارِ هنری اند و ارزشِ نهاییِ آن‌ها را تعیین می‌کنند. در این میان، یکی از متأخّرترین رویکردها «کثرت‌گراییِ ارزشی» است، که در عرضِ سه رویکردِ عمده‌یِ دیگر، یعنی «اصالتِ اخلاق»، «اصالتِ زیبایی‌شناسی»، و «خودآیینی‌گرایی»، پیشنهادی متفاوت عرضه می‌دارد، و آن این که ترکیبی از...

شبه طبقه لومپن اقشار بی کار و فقیری هستند که برای امرار معاش واشتغال به شغلهای کاذب و مضر برای جامعه ی خود اخلاقیات پذیرفته شده توسط عموم مردم را کنار گذاشته و حاضر به انجام اعمال خلاف قانون می شوند. در سینما به منظور ایجاد انگیزه ، برای کسانی که وارد این شبه طبقه شده اند ، در جهت بهبود شرایط شان ، شخصیتهای با محوریت لومپن انتخاب می شوند ؛ در طی روند فیلم این شخصیت ها با تلاش و کوشش می توانند خ...

متأسفانه، به هنگام انتشار این شماره از نشریه از مرگ استاد بازنشسته دانشگاه علامه طباطبایی، دکتر محمود عبادیان (1307- 1392 ش) اطلاع یافتیم. دکتر عبادیان در طول حیات خود به مباحث فلسفه هنر عنایت ویژه ای داشتند و در کارنامه پژوهشی ایشان می توان ترجمه مقدمه زیبایی شناسی هگل و نامه هایی در باب تربیت زیبایی شناختی اثر شیلر را ملاحظه کرد. هم چنین ایشان به نگارش دو کتاب مختصر در باب فلسفه هنر پرداخت...

قرآن، محور همه ارزشهای اسلامی بود و امت اسلامی، ناگزیر برای راهیابی به کمال و رفع کاستیهای فردی و اجتماعی خود، رو به سوی این کتاب آسمانی داشت و برای فهم معارف بلند آن و درک رمز و رازهای آن به تکاپوی پرداخت . این تکاپو به تنظیم و تدوین مسائلی انجامید که "علوم قرآن" نامیده شد. علوم قرآن به مقوله هایی اطلاق گردید که به شکلی در فهم و تفسیر قرآن تاثیر داشت و به عنوان مقدمه قرآن شناسی و قرآن فهمی بای...

چکیده برخی از هنرها اصولاً وابسته به فناوری اند و بدون آن امکان ادامه حیات ندارند. هنرهای جدیدتری چون عکاسی و سینما و انیمیشن از این دسته اند و به همین علت تأثیر فناوری و پیشرفت های آن بر این هنرها مستقیم تر و کاملاً آشکار است. هنر انیمیشن که آن را می توان فرزند و محصول هنرهای پیش از آن به حساب آورد، با تکوین و گسترش دانش رایانه به شدت از آن تأثیر پذیرفته، تا جایی که ورود فناوری گراف کی رایا...

صبغۀ ادبی و هنر سبکی که بیهقی در نوشتن کتابش به کار برده، آن را در میان تمام آثار تاریخی زبان فارسی ممتاز کرده است. این کتاب هم از حیث نثر پارسی و هم تاریخ‌نویسی مزیّت‌های فراوانی دارد و کتابی اخلاقی و آموزنده است. از آن‌جا که یکی از خصیصه‌های مهم نثر دوره بیهقی استفاده از آیات و احادیث است، سعی نگارندگان در این مقاله بر آن بوده تا هنر سبکی بیهقی و بلاغت او را از حیث کاربرد آیات و احادیث به شیوه...