حکیم ناصر خسرو قبادیانی در سال 427 ه.ق، براثرخوابی که در جوزجانان دید عزم سفرحجاز کرد. سفر او هفت سال به طول انجامید؛ کتاب سفرنامه ره آورد اوست؛ که از حیث اطلاعات معماری و شهرسازی برخی جوامع از متون معتبرفارسی است. او علم معماری و شهرسازی به معنای امروزی را نخوانده بود؛ اما طی سفر، درباره نوع استحکامات و سیستم تدافعی شهری برخی شهرها و دیه ها، هرچه راکه دیده و شنیده، درست یا نادرست،واقعیت یا افس...

از زمان تشکیل کارشناسی شهرسازی در دانشگاه‌های کشور بیش از یک دهه می‌گذرد. هدف اولیه از راه‌اندازی این دوره، ایجاد انسجام در رشته‌ شهرسازی در تمامی مقاطع و نیز پاسخگویی به نیازهای در حال تغییر و تحولات جامعه شهری بوده است. طی سال‌های گذشته تعداد زیادی از دانشجویان در این رشته فارغ‌التحصیل و پس از آن در بازار کار جذب شده‌اند و یا در مقاطع بالاتر در حال تحصیل‌اند. تحقیق حاضر با استفاده از روش‌های ...

از آنجایی که تجلی و بروز کالبد شهرها و عمارات که در وهله اول حاصل کار دانش آموختگان و نتیجه اموزش معماری و شهرسازی در مراکز علمی و دانشگاهی تلقی می شوند. اولاً متأثر از عوامل برون دانشگاهی نیز بوده و ثانیاً همین عوامل برون دانشگاهی بر عوامل دانشگاهی(برنامه درسی، مدرس، دانشجو و ...) اثر گذاشته و آنها را به راهی جز مسیر تعیین شده هدایت می کنند، نوشتار حاضر سعی بر آن خواهد داشت تا پس از ذکر مقدمه ای...

در عصر جهانی سازی و یکسان سازی ، در عصری که دیدن یک منظره از شهر برابر با دیدن بخش قابل توجهی از شهر می باشد ،پرداختن به مقوله هویت شهری و رابطه آن با زمان که از شرایط لازم هویت یابی می باشد ضروری به نظر می رسد. و این ضرورت در بافت های تاریخی شهرها که عموما" نیز متعلق به دوره های اول توسعه شهری بوده و شامل مرور زمانی طولانی گردیده اند بیش از هر جای دیگر حس می گردد زیرا این گونه بافت ها به دلیل ...

هدف از این مقاله تحلیل جایگاه شهر واسط و بررسی عناصر مدنی این شهر می باشد. این مقاله با استفاده از روش وصفی – تحلیلی در پی پاسخ به این پرسش است که شهر واسط چرا بنا نهاده شد و چه عواملی در رونق و گسترش آن مؤثر بود. واسط – بنا نهاده شده در سال 84 ق. - نمونه ای از شهرهایی است که منطبق با معماری اسلامی و الهام گرفته از ارزش های اسلامی ساخته شده است. این شهر در ابتدا با هدف اسکان سربازان و لشکریان س...

تنوع و احساس امنیت، از مهمترین کیفیت­های به وجود آورنده سرزندگی در هر محله­ مسکونی می­باشند. مشارکت عمومی در برنامه های محلی یکی از ابزارهای تاثیر گذار بر سطح سرزندگی محلی و فاکتورهای آن است. امروزه به علت گسترده شدن انتظارات و مسائل محیط شهری، تخصصی شدن، مقیاس برنامه ریزی، کمبود زمان و. ..، از جنبه مشارکت مردمی کاسته شده است. به علت همین دوری مردم از طرح­های شهری، شهرها تنها تبلوری کالبدی از ت...

برای پاسخ به این پرسش که «چه نظریه‏ای از عدالت بیش تر مد نظر برنامه‏ریزان شهری در ایران بوده است و این نظریه در گذر زمان چه تغییراتی یافته است؟» در این مطالعه نخست نمونه‏هایی از کاربرد مفهوم عدالت در آثار برنامه‏ریزان شهری ایرانی و سپس سه طرح نمونة جامع شهری بازخوانی شد. یافته‏ها نشان می‏دهد بیش ترِ برنامه‏ریزان شهری ایران در دو تعریف «عدالت به مثابة برابری یک سان» و «عدالت به مثابة تأمین حداقل‏...

آنچه در این مجموعه ارائه می شود نگاهی است اجمالی به بخشی از وجوه معماری مساجد ایران به عنوان یکی از مهمترین ابنیه دوران اسلامی این سرزمین ، و دلیل این توجه احساس نیازی است که معماری امروز نسبت به بخشهای مطالعاتی دارد و جامعه معماری ما همواره به دلیل خلا ناشی از وجود آن راههای متفاوتی را تجربه می کند.

روند رو به افزایش شهرنشینی در مقیاس جهانی ، قاره ای ، ملی و منطقه ای و آشکار شدن آثار آن، ضرورت بررسی و برنامه ریزی در باره توسع? شهری را بیش ازگذشته با اهمیت نموده است. بدین ترتیب، پیروی از الگوی توسعه نا پیوسته شهرهای بزرگ (به ویژه برای مادرشهر ها)، به عنوان یکی از گزینه ها برای مواجهه با مشکلات شهرنشینی سریع مطرح شده است. این الگو در جهت تمرکززدایی جمعیت وفعالیت، از اواسط قرن گذشته مورد استف...

پژوهش حاضر به شناسایی الگوهای اجتماعی و شکلی در برنامه­ریزی فضاهای باز مسکونی در نظریه­ها و پروژه­های شاخص شهرسازی قرن بیستم و قیاس آن با الگوهای بومی و معاصر کشور می­پردازد. روش تحقیق مورد استفاده در این نوشتار تفسیری– تاریخی با رویکردی استنتاجی است. از نمونه­های موردی نیز در تحلیل و ارائه مصادیق گونه­شناسی استفاده شده است. از نظر شکلی در نظریه­های اوایل قرن بیستم، 4 گونه ساماندهی فضاهای باز ش...