در این مقاله دو دیدگاه عمده که فلاسفة علم از قرن بیستم تاکنون در مورد نظریه های علمی داشته اند معرفی خواهد شد. این دو دیدگاه یکی «دیدگاه متداول» یا رویکرد نحوی به علم است، و دیگری دیدگاه معناشناختی به نظریه های علمی است. با این حال عمدة تمرکز این مقاله در معرفی دیدگاه معناشناختی به علم خواهد بود. رویکرد اول اکنون چندان طرف داری در میان فلاسفة علم ندارد و عمدتاً متعلق به پوزیتیویست های منطقی بوده...

ارسطو در کتاب باری ارمینیاس بحثی را دربارة تعیّن صدق گزاره های ناظر به آینده مطرح کرده است که از جمله بحث انگیزترین مباحث وی به شمار آمده است. وی با برشمردن توالی فاسد تعیّن صدق و یا کذب گزاره ای مانند «نبرد دریایی فردا در تنگه ها صورت خواهد گرفت»، نوعی عدم تعیّن و امکان را - موسوم به امکان استقبالی - در رویدادهای آینده اثبات می کند که رویدادهای مربوط به زمان حال و یا گذشته فاقد آن می باشند. بحث ا...

مسئله چگونگی امکان پذیر بودن معرفت همواره از مهم ترین مسائل فلسفی درباره معرفت بوده است که از دیرباز فیلسوفان بدان توجه کرده و راه حل های متفاوتی برای آن ارائه داده اند. فیلسوفان مسلمان نیز در بحث وجود ذهنی تلاش کرده اند تا ضمن تعریف علم به تمثل حقیقت شی ء یا حضور ماهیت شی ء در نزد مدرک، چگونگی مطابقت ادراک را با شی ء ادراک شده، تبیین کنند.سرانجام در این تلاش ها ملاصدرا با عنایت به حصول مفهوم ش...

این مقاله با شرح دیدگاه کواین در وجودشناسی که به صورت منطقی در قالب التزام وجود شناختی ارائه می شود،حیثیت نظری موجودات را درنسبت با نظریات علمی بررسی می کندو از رهگذر نقشی که توابع نماینده ایفا می کنند،به نوعی نسبیت درحوزه وجود شناسی می رسد،که کواین از آن به «نسبیت وجود شناختی»تعبیر می کند و روی دیگر آن ساختار گرایی علمی است.اگرچه این نسبیت و ساختار گرایی ضدواقع گرایی به نظر می رسند،کواین در فل...

هدف: هدف از تحقیق پیش رو، بررسی قدم صدق، به عنوان مهم ترین درخواست‏هایی است که آدمی می‏بایست در هر حال، از خدا بخواهد.قدم صدق، علاوه بر ایجاد جرأت و جسارت برای شکستن حصارهای تنگ مادّی، می‏آموزد که از خداوند بخواهیم که در راه فضیلت‏ها و خوبی‏ها، پایدار بمانیم و هر روز و در هر لحظه، به سویی متمایل نشویم و هوس‏های مختلف، ما را دستخوش نیازهای مختلف نکنند. روش: پژوهش حاضر بر موضوع معناشناسی قدم صدق ...

علاقهٔ اصلی جیمز به موضوع دین معطوف به نتایج عملی باور دینی در زندگی واقعی شخص صاحب باور بوده است. رهیافت عام او برای توجیه صدق باور دینی نیز توسل به همین نتایج است. همین زمینه و برخی از اظهارات خود جیمز در خصوص ملاک صدق باور سبب شده است که برخی از مفسران جیمز او را فیلسوفی بدانند که تلاش کرده تا «عمل گرایی» را همچون بدیلی برای «واقع گرایی» در عرصهٔ متافیزیک، معرفت شناسی و فلسفهٔ دین مطرح کند. در ...

امروزه نظریه­های بدیل مختلفی برای نظریه­ی دقیق حداقل‌گرایی و نیز نظریه‌ی مطابقت صدق مطرح‌اند که یکی از آن‌ها، نظریه‌ی انسجام صدق است. تقریر یانگ از نظریه‌ی انسجام صدق، مهم‌ترین تقریری است که در سال‌های اخیر از این نظریه ارائه و از آن دفاع شده است. وی با استدلالی جدید، به دفاع تمام­قد از این نظریه برخاسته­ است و برای اشکال تعیین که از اصلی­ترین نقدهای صورت‌گرفته بر نظریه‌ی انسجام صدق است، راه‌حل...

ویتگنشتاین در رساله منطقی-فلسفی درصدد است تا با ایجاد خط تمایزی میان دو سطح از امور نگاهی منطقی و دقیق به جهان داشته باشد. نزد ویتگنشتاین، متافیزیک، اخلاق، دین، و هنر همه به قلمرو امر متعالی تعلق دارند که نمی­توان درباره آن چیزی گفت، بلکه تنها می­توان آن را نشان داد که البته او از اینها از این نظر که فرازبانی است به امور مهمل یاد می­کند. و جهان تجربی یا طبیعت که از آنجایی که تصویری از واقعیت اس...

یکی از پرسش‌های اساسی که در حوزه‌ی زبان دین در خور طرح است پرسش از صدق زبان دین است. این مسأله از منظر متفکران دینی، حایز اهمیت است، چراکه اعتقادات و باورهای دینی مؤمنان برگرفته از آموزه‌ها و گزاره‌هایی است که در زبان دین بیان شده است و از منظر معرفت‌شناسی، حصول معرفت در پرتو احراز صدق باورها امکان‌پذیر است. علاوه بر این، از منظر ایمان دینی، وقوع گزاره‌های کاذب در زبان دین با علم مطلق و خیرخواه...