این نوشتار در واقع به منظور تجلیل از مقام علمی، فرهنگی، آموزشی و پژوهشی جناب آقای دکتر علیرضا فیض، استاد بلند مرتبه و مدیر گروه آموزشی فقه و حقوق اسلامی دانشگاه تهران، که پس از 43 سال خدمات با ارزش آموزشی و پژوهشی، در آغاز سال جاری به افتخار بزرگ بازنشستگی نائل آمده اند، تهیّة گردیده است. بخشی از آن به خامة مبارک استاد و بخشی از آن برپایة بیانات شفاهی ایشان بخشهای دیگر به همّت جناب آقای دکتر باق...

اشاره در طول جنگ هشت ساله، پس از پایان عملیات های نظامی، جلساتی که از سوی فرماندهان برای بررسی نقاط قوت و ضعف عملیات برگزار می شد، اهمیت نظامی زیادی داشت و صورت جلسه این جلسات یکی از مستندترین مدارک برای بررسی تاریخ جنگ هشت ساله به شمار می رود. در جلسه ای که پس از پایان عملیات ثامن الائمه با شرکت افرادی چون برادران رحیم صفوی، غلامعلی رشید، حسن باقری، احمد کاظمی و عساکره برگزار شد، عملکرد هر کدا...

به دلیل اهمیتی که راههای مواصلاتی در حیات اجتماعی و سیاسی‌ جوامع داشت،دولتهای متمرکز در طول تاریخ توجه خاصی به احداث، نگهداری و امنیت راهها نشان می‌دادند.حفظ و نگهداری راهها مستلزم تأسیس‌ برخی نهادها نیز بوده است،یکی از این نهادها،راهداری است.نهاد راهداری‌ همواره با دو مسألهء اساسی در تاریخ ایران ملازمه داشته است:1-برقراری‌ امنیت در راهها 2-اخذ عوارض مخصوص از مسافران و کالاهایشان.در ایران‌ این ...

در طول قرن دهم قمری/شانزدهم میلادی، ازیک‌طرف جنگ‌های مکرر با عثمانی و ازبکان و ناآرامی‌های داخل کشور و ازطرف‌دیگر شیوع بیماری‌های واگیردار، به‌خصوص در اواخر قرن، از موانع مهم در رشد جمعیت بودند. در طول قرن یازدهم قمری/هفدهم میلادی، پس از اقدامات شاه عباس اول، کشور دوره‌ای از امنیت داخلی و خارجی را شاهد بود و از اوایل این قرن، جمعیت رشد یافت که بیشترین رشد آن به دﻫﮥ هفتاد این قرن مربوط است. در ا...

تحقیق حاضر در خصوص نسخه خطی مربوط به دوره قاجاریه است که به صورت منظوم است. این نسخه بیانگر رویدادها و حوادث سالهای 1249 تا 1253 است. یعنی از مرگ عباس میرزا تا مرگ قائم مقام را در بر می گیرد. مولف نسخه سعی کرده رویدادهای تاریخی نه به صورت جزئی بلکه به صورت کلی بیان کند اما سعی شده که اتفاقات و رویدادهای مهم مربوط به سالهای مورد بحث را در برگیرد. از اتفاقاتی که می توان در آن سالها بیان کرد مرگ ع...

در تاریخ گیلان آنچه بیش از تمام وقایع جلب توجه می کند قیام های مکرر توده های محروم بر ضد ستمگران و غاصبین ونیز تلاش برای استقرار عدالت اجتماعی و مساوات و برابری است. مردم گیلان از دیرباز، زمانی که اعراب مسلمان قصد فتح ایران را کردند حاضر به تسلیم وسازش نشدند و سرزمین گیلان تاحدود قرن سوم هـ .ق دارای حکومت های پادشاهی مستقلی بود، بعد از آن نیز مردم گیلان با میل ورغبت خود به آیین مقدس تشیّع مشرف ش...

خلیج فارس همواره یکی از گذرگاههای پراهمیت تجاری در طول تاریخ ایران محسوب شده است که از طریق آن، ایران با آبهای آزاد جهان ارتباط می یافت. همزمان با روی کار آمدن دولت صفویه در ایران، برای اولین بار پرتغالی ها به عنوان اولین کشور استعمارگر اروپایی وارد خلیج فارس شدند. آنها با ایجاد دژهایی در برخی نقاط خلیج فارس بویژه جزیره هرموز، بخشی از امور تجاری و سیاسی خلیج فارس را در اختیار خود گرفتند. برخورد...

چکیده نهاد ارتش در کشورهای مستقل از ضروری ترین سازمان ها محسوب می شود چرا که حراست از مرزها و حفظ دولت را بر اساس قوانین حاکم بر آن کشور عهده دار است؛ و در مواجهه با تهدیدات برون مرزی و دشمن خارجی حافظ مردم و منافع ملی آن کشور خواهد بود. در ایران عصر قاجار نهاد ارتش ساختاری سنتی و ایلیاتی داشت. شاهان اولیه قاجار توانستند با به کارگیری آن، همه مدعیان داخلی را سرکوب و حکومت مرکزی فراگیری تشکیل ...

در عصر نزول وحی تعداد معدودی از لغات قرآن فقط در بین خواص رواج داشت و در میان عامه مردم حجاز شایع نبود و و از آنجا که درک معنای این لغات برای همگان میسر نبود، این کلمات «غریب القرآن» نام گرفت. قدیمی ترین متن موجود در این علم، پاسخ های ابن عباس به نافع بن الازرق است که برای بیان لغات مشکل قرآن به اشعار عرب استشهاد نموده است. این مجموعه که قریب به 200 لغات قرآنی را در بر دارد، در طول زمان مورد اس...

از اغراض شعری که در آثار شاعران شیعی معاصر امام رضا ( ع) نمود بیشتری دارد،می توان به مدح و رثا و نشر فضائل آن حضرت اشاره نمود.آذین بندی سخن و شعر به فضائل و مناقب ائمه ( ع) همواره مورد توجه شعرا ونویسندگان بوده و به گونه ای بیانگر اعتقاد و احترام به این بزرگواران و حریم ولایت وامامت است و از سوی پیامبر (ص) و ائمه (ع) مهر جواز یافته است.دعبل، « سیمای امام رضا ( ع) در اشعار شعرای شیعی معاصرش » ای...