نظریۀ وحدت وجود از اساسی‌ترین آموزه‌های تصوف و عرفان اسلامی‌ است. از نگاه عارفان مسلمان، موجود حقیقی تنها خداست و مخلوقات، ظهورات و شئونات آن موجود حقیقی هستند. این اندیشه از همان دورۀ نخست شکل‌گیری عرفان اسلامی ‌مطرح بوده و با ظهور ابن‌عربی از تبیین‌های دقیق‌تری برخوردار شد. شیخ علاءالدوله سمنانی، از عارفان تأثیرگذار سدۀ هشتم هجری، با این نظریه مخالفت کرده است. در این مقاله، با روش تحلیلی پس ا...

معارج باطنی، یا سفرهای انفسی یکی از موارد معرفت­شناختی عرفان اسلامی است؛ مطابق با امر عروج، نفس سالک در سیر تکامل تطورش در مراتب دل، سرّ، روح و خفی از قابلیتی برخوردار می شود که سالک را قادر می­کند مظاهر و تکثّرات بیرونی را در درون تجربه ­کند و هریک را بر باطن خویش عرضه­ کند؛ آنچه از سیر و سفر در این سیاحت باطنی برسالک پدیدار می­شود، بخشی از علم وی نسبت به حقیقت اعیان است؛ معراج علاء الدوله سمنان...

پیکر گردانی تغییر شکل، ماهیت، طبیعت و نهاد موجودات حقیقی یا خیالی و به عبارتی دیگر استحاله، مسخ و دگردیسی است و معنای دیگر آن، تغییر شکل ظاهر و تغییر اساس هستی و هویت شخص یا چیزی با استفاده از نیرویی ماوراء الطبیعی است. جواهرالاسمار اثر عمادبن محمد الثغری، از نویسندگان قرن هشتم هجری و از منشیان سلطان علاء الدین، مجموعه افسانه هایی است غنایی، به زبان تمثیلی و با نثری ساده که سرشار از تازگی ها و ...

رمان رایج‌ترین و پرطرفدارترین نوع ادبی در عصر حاضر است. رمان معمولا از حوادث متعدد و پیچیده‌ای تشکیل می‌شود که شخصیاتی با تفکرات و رفتار متفاوت و گاه متناقض در کانون این حوادث قرار می‌گیرند، لذا در بررسی عناصر رمان، نمی‌توان نقش پررنگ شخصیت‌ها را نادیده گرفت. شخصیت در رمان، فردی زنده نیست مانند آنچه در اجتماع می‌بینیم، بلکه عموماً موجودی خیالی است که نویسنده با استفاده از امکانات زبانی، خصوصیات ...

در تاریخ ایران بعد از اسلام، معروفترین زنی که در حکومت نقش موثری بر عهده داشته و مدت کوتاهی نیز به تنهائی فرمانروائی کرده، ترکان خاتون ملقب به «خداوند جهان» زوجه علاء الدین تکش و مادر سلطان محمد خوارزمشاه است. این زن در زمان سلطنت سلطان تکش در امور اداره ی حکومت تسلط کامل داشت و در زمان حکمرانی سلطان محمد نیز از صلاحیت کامل درعزل و نصب وزرا و فرمان روایان برخور دار بود. ترکان خاتون اکثر خویشا و...

رمان رایج‌ترین و پرطرفدارترین نوع ادبی در عصر حاضر است. رمان معمولا از حوادث متعدد و پیچیده‌ای تشکیل می‌شود که شخصیاتی با تفکرات و رفتار متفاوت و گاه متناقض در کانون این حوادث قرار می‌گیرند، لذا در بررسی عناصر رمان، نمی‌توان نقش پررنگ شخصیت‌ها را نادیده گرفت. شخصیت در رمان، فردی زنده نیست مانند آنچه در اجتماع می‌بینیم، بلکه عموماً موجودی خیالی است که نویسنده با استفاده از امکانات زبانی، خصوصیات ...