در میان مسائل فلسفی قانون علیت از لحاظ سبقت اولین مساله ای است که فکر بشر را به خود متوجه ساخته و او را به تفکر و اندیشه برای کشف معمای هستی وادار کرده است. شناخت جهان و بحث از حدوث و قدم آن نیز همواره مورد نظر دانشمندان بوده وهست. این توجه بر اساس پیوند و رابطه این دو اصل با یکدیگر تبیین بهتری می یابد. لازمه پذیرش اصل علیت، بحث از علت هستی بخش هستی و از ابتدا داشتن یا نداشتن جهان است. بر همین ...

بهره به عنوان هزینه فرصت سرمایه گذاری و به عبارت دیگر هزینه دریافت اعتبارات مورد نیاز در فرآیند تولید، نقش مهمی را در قیمت تمام شده کالا بر عهده دارد. لذا انتظار این است که تغییرات نرخ بهره بتواند نرخ تورم را تحت تأثیر قرار دهد. در این راستا این مقاله رابطه علیت بین تغییرات نرخ بهره و تورم را در گروه کشورهای منا بررسی می کند. هدف در این تحقیق پاسخ به این سئوال است که آیا می توان با کنترل نرخ به...

چکیده این پژوهش درپی دغدغ? نزدیک شدن به فهم رابط? میان خالق و مخلوق، شکل گرفت و از میان توجیهات موجود در این رابطه، قانون «علیت» و «تجلی» را به عنوان دو توجیه، که کارآمدترین پاسخ ها را به شبهات و دغدغه های موجود می دادند، مورد بررسی و نقد قرار داد. آنچه که در رابطه با رابط? بین علت و معلول به شدت مورد مناقشه است، دو لازم? علیت، یعنی ضرورت و سنخیت است، که در این پژوهش، این دو رابطه بررسی شده ...

انرژی به عنوان یکی از عوامل تولید و هم چنین به عنوان یکی از ضروری ترین محصولات نهایی، جایگاه ویژه ای در فرایند رشد و توسعه اقتصادی کشورها دارد. مصرف انرژی در کشورهای در حال توسعه و نوظهور به نوبه خود تا حد زیادی متأثر از رشد اقتصادی است. از طرف دیگر، تجارت در چند دهه اخیر نقش بسزایی در رشد و توسعه اقتصادی کشورها داشته است. بدین معنا که جریان تجارت، می تواند فعالیت های اقتصادی و به تبع آن مصرف ا...

یکی از مسائل مهم در باب هستی شناسی، مسئله علیت و رابطۀ حق‌تعالی با ممکنات است که دغدغۀ آن، مسائل دیگر را تحت الشعاع قرار می‌دهد. معمولاً فلاسفه و متکلمین را از قائلین به علیت و عرفاء را از منکرین علیت دانسته‌اند؛ به طوری که انکار علیت از سوی عرفاء اجماعی تلقی شده است. چراکه آنان به جز هستی واحد من جمیع الجهات، واقعیتی را قبول ندارند تا سخن از رابطۀ با آن به میان آید. نگارنده در این مقاله به بررس...

در فلسفه ارسطو هیچگاه به رابطه علی پرداخته نمی‏شود و همیشه علت است که مد نظر می‏باشد و او را به سمت اثبات و تبیین نحوه وجود خارجی آن سوق می‏دهد؛ آنچه در خارج است و مفهوم آن از سنخ معقولات اولی علت است، نه علیت. بنابراین علیت در زمره هیچ یک از مقولات جوهری و عرضی قرار نمی‏گیرد، پس در خارج موجود نیست. ارسطو بر همین اساس می‏کوشد در فلسفه خویش وجود علل در خارج را ثابت کند. از نگاه ابن‏سینا علیت راب...

برخورد کاملاً ویژه و متفاوت کانت با مسائل فلسفی او را به سمتی سوق داد که در خصوص مسئله علیت نیز تفسیری ارائه دهد که بسیار قابل تأمل است. به نظر می‌رسد که اصل علیت انسان که کانت آن را در تمثیل سوم خود مطرح کرده و مبرهن می‌سازد تفاوت‌هایی اساسی و سرنوشت ساز با مفهومی که دیگر فیلسوفان از علیت در مدّنظر داشته‌اند دارد؛ و مهم این است که اگر براهین کانت در اثبات علیت موفق به نظر آیند، این به معنای اثبا...

هدف اصلی این مطالعه، بررسی رابطه علی بین متغیرهای صادرات، سرمایه گذاری مستقیم خارجی و تولید ناخالص داخلی برای 11 کشور منتخب منطقه خاور میانه و شمال آفریقا طی سال های 1995- 2005 می باشد. تکنیک اقتصاد سنجی مورد استفاده در این پژوهش آزمون علیت پانل بوده و علیت در قالب مدل خودرگرسیون برداری بررسی گردیده است. نتایج مطالعه حاکی از آن است که بین متغیرهای صادرات و سرمایه گذاری مستقیم خارجی یک رابطه علی...

هدف اصلی این مقاله بررسی روابط کوتاه مدت، درازمدت و علیت بین جرایم اقتصادی، نابرابری توزیع درآمد، فقر و رشد اقتصادی است. با استفاده از آزمون های هم جمعی انگل ‐ گرنجر، یوهانسن ‐ جوسلیوس، کرانه های پسران و همکاران و همچنین آزمون علیت تودا ‐ یاماموتو (1996) و داده های دوره 1364‐1385، از اقتصاد ایران این نتیجه به دست آمده است که هیچ رابطه درازمدتی بین متغیرهای فقر، توسعه، نابرابری توزیع درآمد و جرا...

این نوشتار به منظور بررسی و تبیین اصل علیت و قوانین فرعی آن از دیدگاه ابن سینا و ملاصدرا ، نگارش یافته است . برای رسیدن به این هدف ، بحث طی شش فصل پی گرفته است : در فصل اول پس از ارایه گزارش کوتاهی از زندگی علمی ابن سینا و ملاصدرا ، دیدگاه آنها درباره مفهوم علیت و منشأ تصور آن ، بررسی گردیده است . شیخ الرییس و صدرالمتألهین معتقدند که علت و معلول از تقسیمات وجود است ؛ علت عبارت است از موجودی...