این مقاله به بررسی تطبیقی مفهوم "آلوده" در شعر «تولدی دیگر» فروغ فرخزاد با تفکر "طرد" در «قدرت‌های وحشت» جولیا کریستیوا می‌پردازد. این مقاله در پی آن است که تصاویر "آلوده" را بر اساس خوانشی تطبیقی با «قدرت‌های وحشت» کریستوا در «تولدی دیگر» فروغ مورد مطالعه قرار دهد. دلیل انتخاب فروغ فرخزاد این است که نظریه کریستیوا...

یکی از موتیف هایی که از دیرباز تاکنون در شعر شاعران ، آثار نویسندگان و هنرمندان رایج بوده است، حسرت نسبت به دوران گذشته ، بازگشت به دوران کودکی، غم غربت، بازگشت به اصل خویش، در آرزوی رسیدن به چیزی و ... است که امروزه از آن با عنوان نوستالژی یاد می کنند. نوستالژی یک اصطلاح روان شناسی و رفتاری است که ریشه در ناخودآگاه فردی و جمعی انسان ها دارد. اوضاع و احوال سیاسی اجتماعی و به طورکلی وضع زندگی و ...

این مقاله جستاری تحقیقی دربارۀ ساختار گزاره های شاعرانه و چگونگی کارکرد هنری آن ها در شعر فروغ فرخزاد است. بخش اول مقاله به طرح مباحث نظری دربارۀ کارکرد گزاره ها یا واحدهای گفتاری پایه اختصاص دارد. شیوۀ ارائۀ بحث ها در این بخش به نحوی است که ضمن تأملی انتقادی بر مباحث مطرح شده در معانی و بیان کلاسیک دربارۀ خبر یا واحد گفتاری پایه، دستاوردهای مطالعات ادبی معاصر را به ویژه در زبانشناسی، نظریه شعر...

دراین مقاله، موسیقی شعر فروغ فرخزاد، بانگاهی سبک شناسانه مورد بررسی قرار گرفته است. باتوجه به اینکه طبیعی بودن، جزء مؤلفه های اساسی در همه‎ی عناصر شعری اوست موسیقی نیز در بافتی­کاملاً طبیعی وحسی ارائه شده­که­در این­نوشتاربه­برجستگی وتمایز وزن­شخصی(موسیقی بیرونی)شعر او ونیز به نقش قافیه وردیف به عنوان ارکان موسیقی کناری و برجستگی خاص موسیقی درونی به خصوص تکرار در همه سطوح، پرداخته شده است.

زن در جامعه بشری و از ابتدای تاریخ تا کنون، شریک زندگی مرد تلقی می شود و بخش وسیعی از اندیشه ها، احساسات و عواطف مرد متوجه زن می باشد. در همه دوره های تاریخی مختلف ادبیات عرب و ادبیات فارسی، تصویری از زن در قالب شعر و نثر ادبی دیده می شود. این مقاله به بررسی شعر نزار قبانی شاعر برجسته ادبیات معاصر عرب معروف به «شاعرالمرأة»، و هم چنین شعر فروغ فرخزاد که در ادبیات معاصر فارسی به عنوان تاثیرگذارتر...

نظریه معاصر استعاره، از اوایل دهه 80 با نظریات زبان‌شناسان شناختی مطرح شد و تا امروز هم به عنوان جریانی غالب و مورد توجه در بررسی‌های زبان‌شناسانه و متون ادبی در سراسر دنیا مطرح است. در ایران نیز نزدیک به یک دهه است که این مبحث، طرفداران بسیاری پیدا کرده و پژوهشگران با توجه به نظریه معاصر استعاره و استعاره­های مفهومی، به بررسی متون ادب فارسی پرداخته­اند. از آنجا که مبحث استعاره‏های مفهومی، موضو...

واحدهای ساختاری اسطوره (myth) از واحدهای ساختاری سازنده زبان به همان شیوه متفاوت است که واحدهای ساختاری زبان از یکدیگر. اساطیر، پویایی انسان برای معنادارکردن یک مفهوم از میان اطلاعات بی نظمی است که طبیعت و دیگر نمادهای اسطوره ارائه می هند. آنان ایماژهای تجسم یافتة نیروهای کیهانی و نمودگار تجربه ای در عالم قداست اند که در آفرینش کیهانی، امور پهلوانی، آیین ها و توتم پرستی و ... نمایان هستند.فروغ ...

جامعه‌شناسی ادبیات، از نگرش‌های نوین به ادبیات است که می­کوشد تفسیری علمی و عملی از آثار ادبی ارائه نماید به گونه‌ای که بتوان از آنها به مثابۀ انعکاسی از واقعیات جامعه در حل مسائل و حتی بحران‌های اجتماعی بهره برد؛ توجه به مسائل اجتماعی با انقلاب مشروطیت  به عنوان یکی از مؤلفه­های شعری  مطرح شد و در شعر نو، توسط نیما و طرفدارانش به اوج رسید و در جریان «سمبولیسم اجتماعی» ادامه یافت. فروغ فرخزاد ی...

کهن الگوی قهرمان در میان دیگر کهن الگوها، اهمیت اساسی دارد، زیرا با هدف اصلی اسطوره که هدایت انسان به سوی شناخت خود و درک هستی است، مطابقت دارد. الگوی جامعی که جوزف کمپبل از مراحل سیر قهرمان اسطوره-ای ارائه داده است، برای بررسی و تحلیل بهره‌گیری آگاهانه و ناخودآگاه شاعران معاصر از مفاهیم اسطوره‌ای، قابلیت فراوان دارد. گفتار پیش رو، سعی بر آشکار ساختن روند خویشتن‌یابی و کشف جنبه‌های تاریک ذهنیِ ف...

نوستالژی یکی از جنبه‌های فکری ادبیات فارسی است که به ویژه در شعر نمود آشکارتری یافته است. بر این پایه، شاعر یا نویسنده در سروده‌ها و نوشته‌های خود روزگار گذشته و فضا و مکانی را به یاد می‌آورد که از آن خاطرات خوش، داشته‌ها و اندوخته‌های مطلوبی دارد و معمولا با حسرت و دریغ از آن یاد می‌شود. یاد کردن از دوران کودکی و کودکانه‌ها یکی از مؤلفه‌های نوستالژی است. در این پژوهش به بررسی این مؤلفه در شعر ...