هدف این مقاله بررسی چشم‌انداز تغییر و تحولات احتمالی در عرصه اقتصاد بین‌الملل با رویکردی بین‌رشته‌ای و آینده‌نگر است. فرضیه مقاله این است که مطابق تجربه قرون‌ گذشته، با ورود بازیگران جدید به عرصه اقتصاد جهانی، تضعیف موقعیت اقتصاد رهبری‌کننده و جابجایی در قدرت سیاسی- امنیتی و وقوع بحرانی مالی- اقتصادی بزرگ تغییراتی اساسی در نظام حکمرانی اقتصادی جهانی ( نوع نظام تسویه حساب‌های بین‌المللی و ذخ...

وقوع انقلاب اسلامی ایران شکل جدیدی از قدرت را در دستور کار قدرت‏های جهانی قرار داد؛ این امر جهت گیری قدرت های بزرگ، بویژه کشورهای اروپایی را علیه ایران در شروع، تطویل و پایان جنگ عراق علیه ایران، گسترش داد. در واقع؛ بازیگران سیاست بین الملل کوشیدند موازنه قدرت را به گونة مشخصی در طول جنگ مذکور حفظ نمایند. آنان برای کنترل محیط استراتژیک خود تلاش کردند محدودیت هایی را برای کشورهایی همچون ایران به...

پایان جنگ سرد و پیدایش لحظه ی تک قطبی، سبب شکل-گیری مناظره ای پرمشاجره شده است، حول این که چگونه می توان غیبت یک ائتلاف توازن بخش علیه ایالات متحده را توضیح داد. تمرکز نزدیک به هژمونیک قدرت در یک کشور، همیشه دیگر قدرت های بزرگ را به سوی یک ائتلاف توازن بخش سوق داده است، که توسط نظریه توازن قدرت به عنوان یک قانون آهنین مورد توجه قرارگرفته است. چرا هیچ توازن بخشی علیه ایالات م...

پایان جنگ سرد و پیدایش لحظه ی تک قطبی، سبب شکل-گیری مناظره ای پرمشاجره شده است، حول این که چگونه می توان غیبت یک ائتلاف توازن بخش علیه ایالات متحده را توضیح داد. تمرکز نزدیک به هژمونیک قدرت در یک کشور، همیشه دیگر قدرت های بزرگ را به سوی یک ائتلاف توازن بخش سوق داده است، که توسط نظریه توازن قدرت به عنوان یک قانون آهنین مورد توجه قرارگرفته است. چرا هیچ توازن بخشی علیه ایالات م...

موازنه منطقه ای یکی از اصلی ترین موضوعات مورد بحث نظریه پردازان روابط بین الملل و امنیت ملی محسوب می شود. هریک از نظریه پردازان تلاش دارند تا جلوه هایی از موازنه قدرت را تبیین نمایند. برخی از آنان اعتقاد دارند که ساختار نظام بین الملل بدون وجود توازن، ادامه پیدا نخواهدکرد. برخی دیگر، براین اعتقادند که تاکید بر موازنه منطقه ای توسط قدرت های بزرگ به معنای نادیده گرفتن ضرورت های رفتار استراتژیک کش...

جمهوری اسلامی ایران دارای موقعیت ممتازی در خلیج فارس، دریای عمان است. این موقعیت ممتاز همواره مدنظر قدرت‌های بزرگ منظقه‌ای و فرامنطقه‌ای بوده است. نیروی دریایی ایران که با درایت فرماندهی معظم کل قوا به‌عنوان نیروی دریایی راهبردی مطرح گردید، در حال حاضر تا مدار 10 درجه شمالی و حضور در آب‌های آزاد اجرای مأموریت می‌نماید. از آن‌جایی‌که نیروی دریایی یکی از ابزارهای مهم قدرت نظامی است و قدرت نظامی ی...

به هنگام سلطنت قاجاریان، کشور ایران در نظام بین الملل جایگاهی درخور یافته بود. ایران در سیاست بین الملل، ازحیث ژئوپولیتیک، پنج کاراکتر ممتاز یافته و این موضوع سبب شده بود به کشوری تأثیرگذار در عرصه روابط بین الملل تبدیل شود. طرفه آنکه، این موقعیت مهم از رقابت های جهان گیرانه میان قدرت های برتر زمانه نصیب ایرانیان شده بود و قاجاریان، در پدیدارسازی آن نقشی نداشتند. موقعیت کریدوری ایران سبب می شد ...