الماس خان کَندوله ای کرمانشاهی از شاعران حماسه سرای بومی و محلی است که داستان های حماسی و غنایی فراوانی را به زبان کردی گورانی سروده است و یکی از این منظومه های حماسی، «رستم نامه» است که شرح نبردهای سپاه ایران به سپهسالاری رستم با سپاه دیوان به سرکردگی زنون جادو می باشد. این مقاله با هدف تبیین و تحلیل شخصیّتقهرمان و ضد قهرمان در حماسۀ «رستم نامۀ » به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده و نتایج آن نشان م...

یکی از رویکردهای مهم نقد آثار ادبی، نقد کهن الگویی است که به کشف ماهیّت و ویژگی اسطوره ها در کهن الگوها و نقش آن ها در ادبیات می پردازد. دراین مقاله رمان الطریق الی الشمس (تشریقة آل المر) نوشتة عبدالکریم ناصیف از دیدگاه نقد کهن الگویی بررسی و شخصیت قهرمان بر اساس رویکرد یونگ در تحلیل کهن الگویی شخصیتها نقد وتحلیل شده است. اساس کهن الگویی این رمان بر روی اسطورة «قهرمان» شکل گرفته و بقیة کهن الگوه...

شکل‌گیری مشاغل و مناصب مختلف و تحولات مرتبط با آن، از موضوع‌های مهم در عصر عباسی و متأثر از اوضاع و عوامل گوناگون جغرافیایی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی بوده است. در عصر عباسی، منصب «قهرمان» از جمله مناصبی به شمار می‌رفت که قدرت و ضعف نهاد خلافت بر عملکرد آن تأثیرگذار بود. این منصب، همانند خاستگاه بسیاری از مناصب مانند کتابت، وزارت و... قدمتی دیرینه دارد. این مفهوم در یونان، با عنوان اویکو...

برای ارائة ساخت روایی اسطورة مرگ و رستاخیز، با بهره‌گیری از دانش ساختارگرایی، داستان‌های متأثر از این اسطوره را تاحد یک پی‌رفت تقلیل داده‌ایم. پی‌رفت مرگ ‌و رستاخیز، کوچک‌ترین ساخت‌روایی است که آن را از داستان‌های نشأت گرفته از اسطوره مرگ و رستاخیز برگرفته‌ایم. این پی‌رفت چهارکارکردی شامل دل بستن ایزدبانوی عشق به قهرمان داستان (روساخت خدای باروری) است که چون با بی‌توجهی قهرمان همراه است، به مرگ...

نجیب کیلانی با نوشتن بیش از چهل رمان که رنگ وبوی اسلامی دارند، ازپیشگامان ادبیات اسلامی است. او اولین نویسنده ای است که در داستان های خود به مشکلات مسلمانان فراتر از مرزهای جهان عرب پرداخته است،و رمان های آوانگاردانه ی خود مثل«لیالی ترکستان»، «عذراءجاکرتا» و«عمالقه الشمال»را به این موضوعات اختصاص داده است.که حوادث آن ها -به ترتیب -در ترکستان،اندونزی ونیجریه اتفاق می افتد. رمان های مذکور تاریخی...

«مرکز» بهعنوان یک کهننمونه، از دیرباز زندگی فردی و اجتماعی بشر را سامان داده و هر گاه مورد غفلت و بی توجهی واقع شده، موجب گسستگی و پریشانی روانی گردیدهاست. این کهننمونه در حماسه های اسطوره ای نیز جایگاهی ویژه دارد؛ قهرمان داستان های حماسی، برای رسیدن به مرکز یا حفظ آن، همة نیرو و قوای خویش را صرف می کند تا به جایگاهی متعالی دست یابد و در اصطلاح روان شناسی ژرفا، به «فردیت» برسد. از جملة مهم تر...

آن چه همواره در شاهنامه مورد مطالعه قرار گرفته و می گیرد، شکوه شاهان، دلاوری پهلوانان و در مجموع عناصر سترگی است که به تناسب نوع ادبی حماسه در آن جای داردامادراین اثر ورجاوند و در کنار عناصر مهم و اصلی، جزئیاتی وجود دارد که ضمن ایجاد یک کل منسجم در نوع خود، شاهکاری بی نظیر و یا کم نظیر به شمار می آیند. یکی از این جزییات که با آداب خاص خود به نمایش گذاشته شده روابط سیاسی و دیپلماتیکی است که این ...

قصه پردازی را می توان نخستین هنر آدمی در عرصه ی کلام دانست. قرآن کریم نیز برای پند و راهنمایی بشر از بیان قصه استفاده نموده و زندگی بسیاری از پیامبران را در قالب قصه آورده است. پژوهش حاضر، ضمن بررسی خویشکاری ها در  متن داستان های قرآن برمبنای دیدگاه پراپ (1982) تلاش دارد به این سؤالات پاسخ دهد که: آیا هر سی و یک خویشکاری پراپ را می توان در داستان های قرآن یافت؟ آیا با توجه به خویشکاری های یافته...

یکی از مضامینی که در بیشتر منظومه­های پهلوانی پس از شاهنامه دیده می­شود، حضور قهرمانان و پهلوانان دور­ه­های گذشته وتأثیر آنها در داستان است. بررسی منظومه­های پهلوانی پس از شاهنامة فردوسی نشان  می­دهد که نیاکان و درگذشتگان- که اغلب قهرمانان و پهلوانان دوره­های گذشته هستند-  به سه گونه در این منظومه­ها حضور یافته­ و تأثیرات بنیادینی در سیر داستان ایجاد کرده­اند: 1- نخست اینکه در بیشتر منظومه­های ...