سالها پس از ظهور سمبولیسم در اروپا، نشانه هایی از این مکتب با عنوان سمبولیسم اجتماعی در شعر نیما بروز یافت که علت آن را می توان در شرایط اجتماعی و سیاسی زمان جستجو کرد. بعدها شاعران دیگری این شیوه در شعر و شاعری را به تبعیت از نیما در پیش گرفتند. در این رساله پس از ارائه ی تعریفی از نماد و ذکر ویژگی ها و اقسام آن، به تفاوت و تشابه نماد با سایر عناصر بلاغی چون: استعاره، تمثیل، مجاز و کنایه اشاره...

از جمله آثار فراوانی که به نادرست به عطّار نیشابوری نسبت داده اند ، یکی هم منظومه عاشقانه گل و هرمز معروف به خسرونامه است. درچند دهه اخیر پس از تحقیقات دکتر شفیعی کدکنی معلوم گردیده است که این منظومه بی گمان از عطّار نیشابوری نیست.امّا هنوز هویّت گوینده آن شناخته نشده است. دراین جستار، نشان داده ایم که گل و هرمز نزدیک به سال 600 هجری در اصفهان سروده شده و گوینده آن شیخ عطّار ابوعبدالله محمّد میانجی(م...

مجموعه عواملی که زبان شعر را از زبان روزمره به اعتبار بخشیدن آهنگ و توازن امتیاز می‌بخشند و در حقیقت از رهگذر نظام موسیقایی سبب رستاخیر کلمه‌ها و تشخص واژه‌ها در زبان می‌شوند، گروه موسیقایی نامیده‌‌اند. این گروه موسیقایی خود عوامل شناخته‌‌شده‌ای چون موسیقی بیرونی، کناری، درونی و معنوی دارد که کم‌‌و‌‌بیش شناخته ‌‌شده است و عوامل شناخته‌‌نشده‌ای نیز دارد که فقط قابل حس است و گاه تصویری است که علا...

تصحیح انتقادی استاد فروزانفر از غزلیّات شمس در فاصلۀ سال‌های 1336-1344 توسّط دانشگاه تهران انتشار یافت. این چاپ، زمینۀ بازخوانی­‌های ذوقی و مطالعات عمیق­‌تر دربارۀ عرفان و اندیشه و هنر شاعری مولانا را فراهم کرد. نخستین گزیده از غزلیّات شمس بر اساس نسخۀ فروزانفر را استاد شفیعی کدکنی در سال 1352 منتشر کرد و با این کار، زمینۀ آشنایی بسیاری را با مولانا فراهم آورد و بسیاری را نه‌تنها با مولانا، بلکه ب...

در این مقاله کوشیده­ایم با روش توصیفی ـ تحلیلی مفاهیم و موضوعات آزادی­خواهی و استبدادستیزی را در اشعار پیش از انقلاب اسلامی شفیعی­کدکنی بررسی کنیم تا به واسطه­ی آن هم نقش این شاعر آزادی­خواه را در آگاهی بخشی به جامعه­ی عصر خود روشن­تر کنیم و هم جلوه­هایی از تعهد و رسالت اجتماعی شاعر را باز نماییم. مهم­تر آنکه شیوه­ی بیانی مؤثری را که او در بیان این موضوع, متناسب با فضای اجتماع عصر خود برگزیده ا...

چکیده در زبان فارسی از واژه های طعنه، طنز، کتمان حقیقت، ریشخند، طنز، هزل، تجاهل العارف، زشت زیبا، استدراک، مدح شبیه به ذم، تهکم و تحویل به عنوان معادل آیرونی استفاده می شود. در این پژوهش آیرونی در شعر 9 شاعر برگزیده معاصرفارسی بررسی شده است(محمد تقی بهار،میرزاده عشقی،فرخی یزدی،نیما یوشیچ، مهدی اخوان ثالث، احمد شاملو،هوشنگ ابتهاج، یدالله رویایی و محمد رضا شفیعی کدکنی).از میان انواع آیرونی، آیرو...

چکیده ندارد.

چکیده در زبان فارسی از واژه های طعنه، طنز، کتمان حقیقت، ریشخند، طنز، هزل، تجاهل العارف، زشت زیبا، استدراک، مدح شبیه به ذم، تهکم و تحویل به عنوان معادل آیرونی استفاده می شود. در این پژوهش آیرونی در شعر 9 شاعر برگزیده معاصرفارسی بررسی شده است(محمد تقی بهار،میرزاده عشقی،فرخی یزدی،نیما یوشیچ، مهدی اخوان ثالث، احمد شاملو،هوشنگ ابتهاج، یدالله رویایی و محمد رضا شفیعی کدکنی).از میان انواع آیرونی، آیرو...

این مقاله به بررسی نظام عاطفی گفتمان در شعر «سفر به خیر» از شفیعی کدکنی می ­پردازد. دیدگاه گفتمانی با رویکرد نشانه- معنا شناختی، تولیدات زبانی را تابع فرآیندی پیچیده می داند که عوامل نشانه-معنایی بسیار در آن دخیل اند. آنچه دارای اهمیت است، نوعی موضع گفتمانی است که به دلیل پویایی، ما را با نوعی جهت گیری گفتمانی، بسط روابط و تعامل بین نیروهای همسو یا نا همسو مواجه می سازد. گفتمان ادبی، جریانی سیا...

اسطوره، پیوند بسیار نزدیکی با هنر، به ویژه شعر، دارد. اسطوره در فرهنگ و تمدن یک ملت ریشه دارد؛ و ادبیات، یکی از عوامل جاودانگی و حیات فرهنگ و تمدن ملّت ها است. شاعران، اسطوره ها، باورها و رؤیاهای مهم و کهن اقوام خود را می پرورانند و درنتیجۀ پیوند با اسطوره های دوران کهن تا باورهای زمان خویش، طی یک جریان درونی در ناخودآگاه جمعی، به پویایی و بازآفرینی آنها می پردازند. بازتاب اسطوره ها در شعر م. س...