امروزه، با دلایل فراوان از جمله عکس‌های هوایی و ماهواره‌ای مسجل شده است که زمین به شکل سطحی معلق در فضا نیست.از سوی دیگر، برخی پژوهشگران مدعی‌اند که در قرآن کریم، زمین به صورت سطحی هموار و پهن معرفی شده است.در این مقاله، با معناشناسی دقیق‌تر واژه «ارض» و ارزیابی مدلول آیات مربوط بدان، دریافته‌ایم که آنچه قرآن به صورت سطحی پهن و هموار معرفی شده، مجموع کره زمین نیست؛ بلکه واژه «ارض» در معنای نخست...

چکیده این پژوهش بر آن است تا با استفاده از نظریة تحلیل گفتمان لاکلائو و موفه توصیف جامعی از اصول تفکر سیاسی جامعة مدرسین حوزة علمیة قم را در دهة اول انقلاب ترسیم کند و با واکاوی در بیانیه‌های این تشکل، مؤلفه‌های دال مرکزی و دال‌های شناور گفتمان جامعة مدرسین، به‌ویژه دیدگاه‌های فقهی ـ سیاسی در این چهارچوب تبیین شود تا رابطة آن‌ها با یک‌دیگر و نحوة ارجاع این دال‌ها به مدلول مشخص شود. بر این اساس...

زبان، مجموعه نشانه های لفظی و کلمات، زیر مجموعه های آن می باشد که به واسطه قرار گرفتن در موقعیت و سیاق کلامی خاص معنا پیدا کرده و دلالت معنایی خواهد یافت. متن ادبی به واسطه ویژگی های خاصّ هنری و برخورداری از مختصات متن ادبی ممتاز، دارای دلالت های نشانه شناختی است، به گونه ای که گاهی معنای یک دال بیش از یک مدلول است که سیاق و ساختار کلام، مدلول مرجّح را اختیار می کند. قرآن کریم در راستای هدف متعال...

در عصر حاضر که هنرهای تصویری گسترش یافته است، کلام جای خویش را تا حد زیادی به تصویر داده است و هر تصویری و گاهی عبارتی در یک اثر هنری و ادبی به منزله یک نشانه و نماد محسوب می شود و هنرمند بویژه شاعر و تصویرگر و البته طراح گرافیک، هدف و مسیر صحیحی از به کاربردن آن دارد، بنابراین برای فهم و تحلیل هدف هنرمند، می بایست منطق زبانی و تصویری وی را شناخت، در هنری که با معانی معنوی سروکار دارد نماد ش...

سخن از امکان راه یابی به باطن قرآن، از مباحث بنیادی حوزه علوم قرآن، تفسیر و به ویژه عرفان است. روایاتی از معصومین (ع) در تأویل و تفسیر باطنی پاره ای از آیات وجود دارد اما آیاتی که بیان تأویلی و تفسیر باطنی درباره آنها از سوی معصوم (ع) رسیده است، اندک است. اینک پرسش این است که با توجه به روایات محدود، آن هم تنها درباره پاره ای آیات، آیا می توان در مواردی که نقل معتبر در کشف مدلول باطنی آیات قرآن...

چکیده این پژوهش بر آن است تا با استفاده از نظریه تحلیل گفتمان لاکلائو و موفه توصیف جامعی از اصول تفکر سیاسی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم را در دهه اول انقلاب ترسیم کند و با واکاوی در بیانیه های این تشکل، مؤلفه های دال مرکزی و دال های شناور گفتمان جامعه مدرسین، به ویژه دیدگاه های فقهی ـ سیاسی در این چهارچوب تبیین شود تا رابطه آن ها با یک دیگر و نحوه ارجاع این دال ها به مدلول مشخص شود. بر این اساس،...

لاضرر یکی از قواعد مهم حاکم بر نظام حقوق خانواده در اسلام است. درباره ی روایات لاضرر و چگونگی استفاده از آن در استنباط احکام شرعی در نظام حقوقی اسلام به طور کلی و در نظام حقوق خانواده به طور خاص دیدگاه های گوناگونی توسط فقیهان ابراز شده است. با وجود اهمیت مباحث انجام شده درباره ی این روایات در این نوشتار تلاش می شود مجموعه ی این مباحث در قالب نظریه ی نهی و نفی ضرر بازخوانی مجدد شود. هر چند مباح...

این مقاله تحلیلی بینا رشته‌ای است بین جامعه‌شناسی و ادبیات و سعی دارد از منظری جامعه‌شناختی آثار سپهری را مطالعه نماید. برای این منظور ضمن استفاده از نظریه‌های مختلف جامعه‌شناختی مربوط به این حوزه چون پسا ساختارگرایی و هرمنوتیک مدرن، از روش‌شناسی تحلیل گفتمان لاکلا و موفه نیز استفاده شده است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می‌دهد که آثار سپهری فاقد تعین معنایی است، ارتباط دال و مدلول در آن یک به ...

حضور فعّال سنّت و چهره‌های سنّتی در شعر معاصر عربی و الهام‌گیری شاعران از آن، هر کوششی را در جهت روشن‌تر کردن آن مهم، اقدامی موجه می‌نماید، به‌ ویژه اینکه اگر شعر آن شاعران از این زاویه مورد ارزیابی قرار نگیرد، چهرة حقیقی شعرشان همچنان در سایه روشن ابهام باقی خواهد ماند. گفتار حاضر می‌کوشد شگردهای فراخوانی شخصیت‌های سنّتی و دلالت‌های آن‌را در شعر أمل دنقل (1983 – 1941) - یکی از شاعران نامدار شعر مع...