کوچندگی یکی از قدیمی ترین روش های زندگی بشری برای سازگاری با شرایط محیطی و بهره برداری از منابع طبیعی به ویژه مراتع می باشد. اما در مقاطع مختلف به دلایل سیاسی، امنیتی، رفاهی، خدماتی و سایر موارد، یکجا نشینی و اسکان عشایر مورد توجه قرار گرفته است. در استان تهران جامعه عشایری از حدود چهارصد سال پیش تا دهه های گذشته بدلایل مختلف از اکثر نقاط کشور به این استـان مهاجرت نموده و به علت ویژگیهای اقلیمی...

خاکهای مرتعی زاگرس به­دلیل چرای بی­رویة دام و تغییرکاربری به­شدت در معرض تخریب قرار دارند. در این پژوهش اثر تغییرکاربری و چرای دام بر فرسایش و حاصلخیزی خاک و هدررفت نیتروژن و کربن آلی همراه با رواناب با استفاده از باران­ساز بررسی شد. کاربریها شامل مرتع با دو سطح تخریب، مرتع با پوشش نسبتاً خوب (25-20 درصد پوشش­گیاهی) و مرتع با پوشش­گیاهی ضعیف (10-5 درصد پوشش) و دیمزار شخم­خورده بود. تخریب پوشش­گی...

با آغاز قرن 21، «تغییر» در تمام ابعاد زندگی بشر شدت یافت. گویی که هر روز با دنیایی نو روبه رو هستیم و در رویارویی با این مجموعه ناپایدار، همواره به ابزارها و آگاهی های جدید نیازمندیم. از طرف دیگر، تفکرهای تک بعدی و رشدگرایانه، انسان را با بحران های گوناگونی نظیر نازک شدن لایه ازن، کمبود و آلودگی منابع آبی، فرسایش جنگل ها، مرتع ها و خاک های زراعی و ... مواجه ساخته است. علیرغم اثراتی که منابع طبی...

اکوسیستم های مرتعی سطح وسیعی از اراضی جهان را تشکیل می دهند و از لحاظ اقتصادی و زیست محیطی دارای اهمیت ویژه ای هستند. مناطق کوهستانی زاگرس به دلیل چرای مفرط و پیوسته به شدت در حال تخریب هستند. یکی از مکانیسم های اثر چرا بر تولید مرتع ایجاد پسخور منفی از طریق تغییرات ملموس برخی خصوصیات خاک می باشد. چرای مفرط و مستمر و در پی آن برداشت پوشش گیاهی توسط دام ممکن است باعث کاهش مقدار ماده آلی و عناصر ...

موضوع نحوه مدیریت سامان های عرفی مراتع در طول چند دهه اخیر به یکی از مهمترین معضلات مراتع کشور تبدیل گردیده است. به­طوری­که عمده ترین نظام حاکم بر مدیریت مراتع براساس پروانه چرایی یکی از سه شیوه شورایی، مشاعی و افرازی می باشد. یکی از راهکارهای اجرایی در زمینه تعادل دام و مرتع و کاهش تخریب مرتع، معرفی واحدهای مطلوب بهره برداری از مراتع است. تحقیق حاضر سعی دارد به مقایسه میزان کارایی مالکیت مشاعی...

یکی از راه حل های اصلی در جلوگیری از تخریب مراتع بهره برداری اصولی از مراتع در قالب طرح های مرتعداری است. در این راستا دفتر فنی مرتع طی برنامه های پنج ساله اول، دوم و سوم اقتصادی برای سطوح وسیعی از مراتع که در حدود 20 میلیون هکتار است، اقدام به تهیه طرح های مرتعداری نموده است. تهیه و اجرای این طرح ها مستلزم صرف هزینه و وقت زیادی است که انتظار می رود نتایج مثبت حاصل از این طرح ها پاسخگوی این هزی...

سابقه و هدف: آتش‌سوزی یک تهدید بزرگ منابع طبیعی در جهان محسوب می‌شود و به‌عنوان عاملی مهم در تغییر ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک می‌باشد. آگاهی از پیامدهای مثبت یا منفی آتش‌سوزی بر ویژگی‌های خاک از نظر مدیریت منابع طبیعی می-تواند حائز اهمیت باشد. این مطالعه با هدف بررسی اثر آتش‌سوزی در مراتع منطقه بدره استان ایلام بر ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک و نیز مقایسه آن با مناطق بدون آتش‌سوزی (شاهد) ...

هدف از این مطالعه بررسی اثرات تغییر کاربری اراضی بر فرسایش‏پذیری خاک در بخشی از حوزه آبخیز زاینده رود بوده است. بدین منظور، برخی از ویژگی‏های خاک شامل توزیع اندازه ذرات خاک، درصد سنگریزه، جرم ویژه ظاهری، نفوذپذیری نیمرخ خاک، کد ساختمان و کد نفوذپذیری، ماده آلی، کربنات کلسیم، میانگین وزنی قطر خاکدانه و مقاومت برشی لایه سطحی خاک اندازه‏گیری گردید. فرسایش‏پذیری خاک با استفاده از یک دستگاه شبیه‏ساز...

فعالیت­های مدیریتی ازقبیل قرق و احداث هلالی آبگیر تأثیر زیادی بر شاخصهای سطح خاک و ویژگیهای عملکردی مراتع می­گذارد. برای بهره­برداری مستمر و پایدار از مرتع، این تغییرات باید شناخته و مدیریت شوند. شاخصهای سطح خاک و ویژگیهای عملکردی مرتع به محققان کمک می­کنند که در مورد اثرهای فعالیت­های مدیریتی اعمال شده، قضاوت نمایند. هدف از این تحقیق بررسی تأثیر فعالیتهای اصلاحی قرق و احداث هلالی آبگیر بر شاخص...

بروموس Bromus tomentellus گونه ای چند ساله از خانواده گندمیان است که سازگاری خوبی را در شرایط اقلیمی شمال خراسان به عنوان یک گونه مرتعی در احیاء و اصلاح مراتع تخریب شده و نیز ایجاد مراتع دست کاشت نشان داده است. از آنجا که اطلاعات منطقه ای در خصوص نحوه مدیریت آن در دسترس نیست، در این طرح مقاومت به چرای گیاه تحت تاثیر شدتهای مختلف چرایی: شدید، ملایم، خفیف و عدم چرا به عنوان شاهد طی سه سال اعمال چ...