در این مقاله تلاش شده است تا آسیب‌های احتمالی ورود مدرنیته در ایران بر مساجد مورد بررسی قرار گیرد. مسجد در جامعه ایرانی همواره از جایگاه بالایی برخوردار بوده است. نقش مساجد در همبستگی اجتماعی و اعتلای روحی و معنوی مردم بسیار برجسته بوده است. مساجد، سنگر مقاومت مردم و حفاظت از کیان دین و فرهنگ در برابر هجوم بیگانگان بوده‌اند. در عین حال ورود مدرنیته در مساجد تحت عنوان شبه‌مدرن از طریق تکنولوژی ص...

خصوصیات کالبدی اجزا، معیاری است برای دسته‌بندی ویژگی‌های مساجد نخستین ایرانی و آشکار ساختن شباهت‌ها و تفاوت‌های آن‌ها. مطالعۀ مقایسه‌ای این ویژگی‌ها راهکاری برای تحلیل چگونگی و چرایی تفاوت‌های مساجد قرون نخست تا چهارم ایران و تفاوت‌های کالبدین اجزای آن‌ها ارائه می‌دهد. بررسی این خصوصیات کالبدین براساس کاربرد عناصر بصری و مطالعۀ مقایسه‌ای آن‌ها به‌منظور دسته‌بندی ویژگی‌های نخستین مساجد ایرانی تا...

از بارزترین نشانه های اسلامی بودن یک کشور، وجود مساجد در آن سرزمین می باشد. نوع مساجد و معماری مربوط به آن، سؤالات بسیاری در ذهن هر انسانی به وجود می آورد که منشأ و شکل گیری آن چگونه و به چه کیفیتی و به تحت تأثیر چه شرایطی به وجود آمده است. مساجد، در کشورهای اسلامی یکی از مهترین پایگاه های اجتماعی، مذهبی در میان مسلمانان بوده و احترام آحاد آن جامعه نسبت به آن حاکی از مهم بودن این مکان می باشد. ...

از زمان بنیانگذاری مساجد اسلامی توسط نبی اکرم)ص(، نه تنها به صورت شکلی مساجد متحول شده اند، بلکه از نظر فرهنگی و اجتماعی نیز در جریان دگرگونی قرار گرفته و هویتی جدید برای آنها پدید آمده است. برای آن که مسجد بتواند جایگاه حقیقی خود را در جامعه محقق سازد، لازم است دو دسته کارکرد را به صورت همزمان تأمین نمایند: -1 کارکردهای آیینی 2- کارکردهای فرهنگی– اجتماعی؛ بسیاری از فعالیت ها به صورت همزمان هر ...

به سبب وجود بارگاه مطهر امام رضا(ع) ، شهر مشهد بعنوان پایتخت معنوی ایران نام گرفته است، میلیونها زائر به مناسبتهای مختلف سالانه وارد شهر مشهد می شوند و در طول اعصار گذشته تا کنون بر حسب نیاز، مساجد مختلفی در سطح شهر ساخته شده اند. از تعداد 914 مسجدی که در مناطق مختلف شهر وجود دارد تعداد 644 باب مسجد(70.5%)با مشخصات مساحت، قدمت، تاریخ تأسیس و آدرس دقیق برداشت شد و بصورت منطقه ای تحلیل گردید. منط...

این پژوهش به بررسی حس مردم نسبت به مساجد معاصر ساخته شده با طرح های کالبدی مختلف می پردازد روش تحقیق بر اساس روابط متقابل میان متغیرهای مستقل کالبدی و متغیرهای وابسته تصاویر ذهنی فعالیت ها و تعاملات اجتماعی تدوین گردیده است برای مقایسه مساجد معاصر سنتی و نوآورانه از مطالعه پیمایشی استفاده شد و اطلاعات جمع آوری شده با نرم افزار spss تحلیل شدند نتایج نشان می دهد که جنسیت میزان تحصیلات و سن نمازگز...

بناهای مذهبی همواره یکی از اساسی ترین عناصر بافت، ساخت و شکل شهرها بوده و هستند. در شهرهای اسلامی، مسجد جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده و به مثابه ی برجسته ترین عنصر منبعث از دین اسلام از همان ابتدا با جامعه ی مدنی اسلام همراه بوده است. اغلب مساجد در مرکز شهرها، نزدیک بازارها و محدوده ی دارالحکومه ساخته می شدند و اگر شهری به بیش از یک مسجد نیاز داشت، مسا جد دیگری از طرف حکومت یا افراد خیر ...

مساجد در طول تاریخ از شاخص ترین نمونه های معماری اسلامی بوده اند؛ آن ها نشانه هایی شهری هستند که به عنوان مِفصل، نقشی اساسی در ارتباطات میان عناصر شهری بازی می کنند. نگاه به اجزای تشکیل دهنده و فضاسازی مساجد و بررسی عوامل شکل گیری ساختاری، جایگاه هر فضا و نقشی که در ارتباط با دیگر فضاها دارد، رهیافتی برای دستیابی به تأثیر حکمت معماری اسلامی در شکل دهی شاکلۀ بنای مساجد فراهم خواهد آورد. از این جه...

در فرهنگ اسلامی ، گنبد هنگامی که خود مظهر روشنی از کیهان زائی بنیادی اسلامی می گردد ، تصویرپردازی باستان خود را القاء می کند. علائم اسلامی چون مرکز ، دایره و کره ، که خود فطری گنبدند ، از طریق انتقالی نمادین یکسره تحقق می یابند. اگرچه گنبد مساجد، ارتباطی گریز ناپذیر با سایر عناصری دارد که به عملکرد و شکل مساجد ایرانی معنا می بخشد ولی خود به تنهایی رمز و رازها و نیز گفته  ها و ناگفته  هائی را در...

با انتخاب اصفهان به عنوان پایتخت حکومت شیعه مذهب صفویان شاهد ساخت مساجد محله ای زیادی در این شهر هستیم، لذا بر آن شدیم تا با معرفی آن ها قدمی هر چند کوچک در شناسایی آن ها برداریم. رساله ی حاضر با عنوان بررسی پلان و تزئینات مساجد محله ای شهر اصفهان در دوره ی صفویه شامل معرفی دوازده مسجد از مساجد محله ای دوره ی صفویه در محدوده ی شهر اصفهان است. تحقیق به روش میدانی و کتابخانه ای و رویکرد توصیفی...