در طول تاریخ، پدیده های متعددی به مثابه ی عوامل موثر بر ساخت دهی و تشکیل ملت ها مدنظر قرار گرفته اند؛ از جمله مهم ترین این عوامل می توان به سرزمین، زبان، مذهب، تاریخ، ایدئولوژی و نژاد مشترک اشاره کرد. ولی تاریخ گواه آن است که در موارد بسیار، با وجود چنین الزاماتی، ملت هایی شکل گرفتند که پایدار نماندند. اگر مبنای شکل گیری ملت ها صرفاً گزاره ای دال بر اهمیت یکی از عوامل ذکر شده باشد، حداقل یک مورد...

با ظهور اسلام، اعراب پراکنده و متفرق در قالب حکومت مرکزی، به شکلی متحد و یکپارچه درآمدند. پس از دوره پیامبر (ص) قدرت متمرکز عرب به دلایل مختلف، به مرزها و نواحی همجوار جزیره العرب دست-اندازی کرد که از آن تحت عنوان فتوحات یاد می شود. از جمله نواحی مورد هجوم، ایران- همسایه شرقی جزیره العرب- بود. در حین فتوحات و پس از آن گروهی از قبایل عرب به ایران مهاجرت کردند و در نواحی مختلفی نظیر خوزستان، کرما...

کردستان به مثابه جغرافیای محل سکونت کردها همواره بخشی از پیکره ایران زمین بوده است که در ادوار مختلف تاریخی تحولات مهمی را از سر گذرانده است .با تشکیل حکومت صفویه در سال 907 ه ق و سرکوب مدعیان و سر جنبانان محلی در گوشه و کنار کشور شاه اسماعیل برآن شد تا امراء و سران کرد را نیز همچون سایر مدعیان و فرمانروایان محلی به انقسیاد خود درآورد اما امراء و سران کرد که به صورت مستقل در حوضه جغرافیایی خود ...

در مطالعه مسائل و چالش‌های امنیتی در کشورهای کثیرالقوم همچون ایران، غالباً ناهمگونی قومی و عدم یکپارچگی ملی به عنوان مهمترین علل ناامنی و بی‌ثباتی سیاسی قلمداد شده و بر مبنای آن استراتژی‌های امنیتی تدوین و پیشنهاد می‌شوند. مقالة حاضر با نقد این دیدگاه معتقد است که تنوع قومی و ناهمگونی ملی را نمی‌توان با راهبردی تقلیل‌گرایانه از میان برد و می‌بایست ضمن به رسمیت شناختن و محترم شمردن تمایزات و تفاو...

آب به عنوان مهم ترین منبع حیات بشری، در مناطق خشک نقش مهمی در روابط سیاسی دولت ها بازی می کند. در حال حاضر، رژیم صهیونیستی برای جلوگیری از توسعه اجتماعی و سیاسی فلسطین، با هدف کنترل ملت فلسطین، استفاده از فشار روانی در سرزمین های اشغالی و تسریع در روند ملت سازی در اسرائیل از این منبع حیاتی به صورت یک ابزار سیاسی استفاده می کند. به اعتقاد برخی از کارشناسان، آب در استراتژی ملی رژیم صهیونیستی به ق...

رفتار سیاسی گروه¬های ایلی در درون جوامع سنتی، بر مبنای شکافهای قومی، زبانی، قبیله¬ای و فرهنگی شکل می¬گیرند. منازعات و رقابتهای سیاسی بر اساس این شکافها، میان ایلات و قبایل جامعه رخ می¬دهد ولی با ورود و تأسیس نهادهای مدرن از جمله احزاب و تشکلهای سیاسی، شکافهای اجتماعی جدیدی به مانند شکاف طبقاتی و شکاف نسلی شکل خواهند گرفت که شیوه و نحوه رقابتها و کشمکش¬های سیاسی را از حالت سنتی خارج می¬کند. به ط...

کتاب زمینه‌های اجتماعی انقلاب ایران نوشته حسین بشیریه و ترجمه علی اردستانی را انتشارات نگاه معاصر در سال 1393 منتشر کرده است. در این کتاب مولف با استفاده از مجموعه‌ای از نظریه‌ها و عمدتا با گرایش مارکسیستی به بررسی علل، فرایند و پیامدهای انقلاب ایران پرداخته است. از ویژگی‌های قابل تامل این کتاب طبقاتی دیدن منازعات سیاسی در ایران و پیوند ایدئولوژی‌ها با طبقات و منافع طبقاتی است. این مقاله کتاب ف...

از زمان آغاز تدوین حقوق بین­الملل دریاها، عامل جغرافیا نقش مهمی را ایفا کرده است. امروزه نیز مسائلی مانند وقایع قطب شمال و منازعات میان کشورها در بسیاری از نقاط دنیا بر سر قلمروهای دریایی، بیانگر این واقعیت است که عامل مکان، نقش اساسی در بحث­های میان کشورها دربارۀ ادعاهای حقوقی آنها بازی می­­کند. این پژوهش بر اساس دیدگاه نئورئالیستی و با روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی این مسئله می‎پردازد که عوامل...

در فصل اول این پایان نامه تلاش شد تا مصادیق این منازعات در دوران فروپاشی در منطقه در سطوح کوتاه دامنه یا بلند دامنه آن احصا و روایتی از آنها به دست داده شود. در فصل دوم با اشاره به این نکته که ماهیت اقدامات پردامنه شوروی در منطقه دارای ابعاد و سویه های مختلفی است که درک انها نیازمند داشتن چارچوب مفهومی برای درک واقعیت پیچیده اقدامات و نتایج آنهاست حاوی تلاشی برای درک چارچوب اقدام حکومت مسکو در ...

چکیده: اغلب کشورهای جهان دارای جمعیت های ناهمگون می باشند. این پدیده وضعیتی خاص را برای کشورهای متکثر قومی پدید آورده است که بارزترین آن منازعات قومی است. از آن‏جا که‏ اکثر واحدهای سیاسی ملی معاصر از مزیت همگنی قومی برخوردار نیستند، طراحی یک سیاست‏ قومی مناسب برای نیل به یک دولت - ملت منسجم‏تر و یکپارچه‏تر از ضروریات میباشد. کشور ایران نیز دربردارنده اقوام و فرهنگ های مختلفی میباشد و از زمان...