نوشتۀ حاضر به بررسی شعری از الیاس علوی، شاعر معاصر و فارسی‌زبان افغانستان می‌پردازد. شیوۀ این بررسی استفاده از آموزه­های زبان­شناسی نقشگراست که زبان را نظامی طبیعی و حاصل اجتماع و متناسب با نیازهای جامعه و انسان می­داند. در این بررسی به سه فرانقش متنی، بینافردی و اندیشگانی زبان در تولید معنا توجه شده و شعر از لحاظ، شیوه­های انسجام متن، ساخت مبتدا-­­­­­خبری و نظام گذرایی زبان بررسی شده­است. بررس...

نظارت از موضوعات بسیار مهم در کلیۀ نظام‌های سیاسی و مدیریتی است و با توجه به این اهمیت، در این نوشتار تلاش شده است با تأمل در آیات قرآنی و سیرۀ نبوی دراین‌باره، جایگاه و مبانی نظارت و ویژگی‌های آن در نظام سیاسی و اندیشۀ علوی پژوهش ‌شود و این مدعا اثبات شود که در اندیشه و نظام علوی به مفهوم بااهمیت نظارت در ذیل موضوع امر‌‌به‌معروف و نهی‌از‌منکر توجه بسیار شده است و برای انجام کنترل‌ها و بازرسی‌ه...

مقالة حاضر با هدف مطالعة "مختصری از تعالیم رجعت و تناسخ در مثنوی مولوی" است. مثنوی مولوی، شعری تعلیمی است و مولویه عقیده دارند که نفوس جملة آدمیان در عالم علوی موجودند، هریک به وقت خود به این عالم سفلی نزول می‌کنند، بر مرکب جسم سوار می شوند و کمال خود را حاصل می‌نمایند. و باز عروج کرده و به عالم علوی باز می گردند. در این پژوهش سعی بر آن است تا با مرور بر مثنوی مولوی این مسألة مورد توافق عرفا و ...

در پی رحلت رسول خداr، جامعه اسلامی شاهد دوران گذاری است که در نتیجه آن خلافت به عنوان نظام سیاسی حاکمیت می یابد. این در حالی است که از دیدگاه شیعه، امامت به مثابه سازمان دینی ـ سیاسی متصل به رسالت، می بایست عهده دار چنین مهمی می شد. بدین ترتیب، تشیع به رهبری حضرت علیu به حاشیه رانده شده و این وضعیت ادامه یافت تا اینکه پس از قتل خلیفه سوم، حکومت علوی تأسیس گردید. اگرچه امنیت به عنوان کالایی عموم...

زندان و ادبیّات وابسته به آن از دیرباز وجود داشته است. ادبیّات زندان، نالۀ جان های فرهیخته ای است که به دلایل مختلف سیاسی، اجتماعی و اعتقادی به زندان رفته­ و طعم حبس و اسارت را چشیده­ و با قدرت بیان، به ثبت لحظه­های سخت و اندوه بار خویش پرداخته­اند. این ادبیّات به دلیل طبیعت و ماهیّت خاصّ خود از جنبه های مختلف عناصر ادبی چون عنصر مکان، زمان و شخصیّت نیازمند بررسی دقیق است. از طرفی شناخت انواع مکان و ...

چکیده بزرگ علوی ( 1282- 1375ش) از نویسندگان معروف و اجتماعی نویس ایران در دوره معاصر است. او در طول 60 سال نویسندگی بر این اصل وفادار بوده است که هر نویسنده ای در آفرینش اثر خود بطور خواسته یا ناخواسته متاثر از شرایط اجتماعی،سیاسی و فرهنگی زمان خود قرار می گیرد که خود در موقع نوشتن با بیان کردن آن اوضاع در آثارش به این شرایط شهادت می دهد. علوی به ادبیات اجتماعی تعلق داشت،ادبیاتی که موضوع آن با...

تحقیق حاضر به بررسی اصلاحات اقتصادی حکومت امام علی? پرداخته است. بعد از رحلت پیامبر اسلام ?، در دوران حکومت خلفا، جامعه اسلامی در زمینه نظام اقتصادی دچار انحراف شده بود. از این رو، جامعه اسلامی نیازمند اصلاحات در زمینه اقتصادی بود امام علی? اصلاحات خویش را در سه عرصه مهم اقتصادی انجام دادند یک: منابع مالی و قوانین و روش های مربوط به آن، که از جمله می توان به اصلاح بیت المال، خراج، جزیه، غنایم ...

مناقب‌‌نگاری ائمه در عهد صفویه را می‌‌توان مهم‌‌ترین رویکرد مورخان این عصر در توجه به تاریخ صدر اسلام دانست؛ چرا که پادشاهان صفوی مشروعیت خود را از امامت اهل‌‌بیت داشتند و نه خلافت خلفا. بنابراین مورخان برخلاف قدمای خود به جای نظریه خلافت به نظریه امامت و ولایت تمایل یافتند. این نوع مناقب‌‌نگاری را می‌‌توان دنباله مناقب‌‌نگاریهای صوفیانه سنی و شیعه در عصر پیش از صفویه دانست که مفهوم «شیعه اثنی ...

نیروهای اجتماعی برگرفته از برخی تفاوت‌ها یا به‌اصطلاح «شکاف‌های اجتماعی»‌اند که به‌صورت تعمیق‌یافته در جامعه درآمده‌اند. اهمیت موضوع نیروهای اجتماعی از یک سو و اهمیت تجربة دوران حکومت امام علی (ع) از سوی دیگر، عامل اصلی نگارش این مقاله بوده است. پرسش اصلی مقالة پیش رو، این است که «نیروهای اجتماعی مؤثر و نقش‌آفرین در جریان شکل‌گیری و تأسیس حکومت علوی کدام بوده‌اند؟». در این مقاله سعی شده است ضمن...