وقوع نسخ در قرآن را گروهی پذیرفته و گروهی انکار کرده‌اند. قرآن‌پژوهانی هم که به این رخداد معتقدند، در مصادیق و شماره آیات منسوخه با هم اختلاف دارند. البته محققان معاصر تعداد این آیات را بسیار اندک بر شمرده‌اند؛ در این میان مرحوم محمد هادی معرفت؛ مؤلف کتاب «التفسیر الاثری الجامع»، نزدیک به بیست آیه را منسوخ دانسته و آن‌ها را در هشت بخش محدود نموده است. از دیگر قرآن‌پژو...

پس از آشنایی با معانی متفاوتِ نسخ در نگاه بسیاری از لغت شناسان و دانشمندان علوم قرآنی، مشخص می شود که معنای اصیل و حقیقی کلمه نسخ «ازاله»، و معانی دیگر مجازی می باشد. بسیاری از علمای قرآن و مفسران از میان اقسام نسخ، تنها نسخ حکم بدون تلاوت را پذیرفته اند. نسخ، نزد صحابه مفهومی عام داشته و هرگونه تخصیص، تقیید یا استثناء را از مقوله نسخ خوانده اند، اما علمای متقدم و متأخر شیعه و اهل سنت، شروط و ضو...

نسخ خطی از مهم ترین ارکان فرهنگی بشر و نشانگر تاریخ و تمدن یک سرزمین از زوایای مختلف می­باشند. از آن­جا که زبان فارسی بیش از چهارصد سال زبان رسمی شبه قارّه­ی هند بوده، نسخ خطی فارسی بسیار زیادی در کتابخانه­ها و مراکز اسناد این کشور یافت می­شود که هریک از این آثار، میراث ارزشمند فرهنگی و تاریخی شبه قاره و ایران به شمار می­آیند. از این رو با در نظر گرفتن گستره­ی زبان و ادب فارسی در هند و با هدف صی...

موزه ماتِناداران ایروان در کشور ارمنستان یکی از بزر گترین مرا کز حفظ و نگهداری نسخ خطی در جهان به حساب می آید و در کنار مجموعه عظیمی از نسخ ارمنی )بالغ بر 18500 (کلکسیون کم نظیری از نسخ خطی فارسی و عربی، از سده های آغازین اسلامی تا عصر حاضر را در خود جای داده است که شامل مصحف قرآنی، کتب ادعیه و مذهبی، دیوان اشعار، شاهنامه و قطعات خوشنویسی، تذهیب و مینیاتور می باشند. کتاب حاضر، پژوهشی است ارزشمند...

مفسران مسلمان بر اساس میزان پایبندی به ظواهر آیات و روایات گوناگون و یا رهیافت اصول گرایان در تفسیر کلام خداوند، در تفسیر عرفانی و تأویل آیات، مواضع مختلفی را برگزیده اند. وجود نسخ، تشابه و صعوبت، در برخی از آیات قرآن، نمایانگر نقش بسزای تأویل در فهم باطن آیات است. در میان تفاسیر قرآنی، محور تفاسیر عرفانی بر تأویل استوار است.     این نوشتار ضمن اشاره به تاریخ تطوّر معنای لغوی تأویل، به بررسی مفه...

طبق آمارها، به لحاظ کمّی، کتابخانۀ ملی ایران، با دارایی حدود چهل هزار مجلّد دستنویس، رتبۀ دوم کتابخانۀ تراثی ایران را به خود اختصاص داده است. با تلاش شش نفر از فهرست نگاران این کتابخانه، طی چهل سال (1343 تا 1383)، 3083 نسخۀ فارسی و 6050 نسخۀ عربی در 21 جلد فهرست و به صورت توصیفی نگارش و منتشر شده است. طبق اظهار نظر مسؤولان کتابخانه، از اوایل دهۀ 1383 تا پایان 1393، حدود 4500 نسخۀ دیگر فهرست شده ا...

هدف: هدف از مقاله حاضر، بررسی میزان یکدستی در توصیف نسخه‏های خطی در پایگاه‏های نسخ‏خطی اسلامی از سه منظر فهرستنویسی، یکدستی عناوین، موضوعات و نام مؤلفان وکاتبان، و همچنین استانداردهای ابرداده‏ای است. روش/رویکرد ‏پژوهش: برای رسیدن به هدف مذکور، از روش پیمایش توصیفی استفاده شده است به این صورت که در ابتدا پایگاه‏های اطلاعاتی نسخ‏خطی اسلامی شناسایی و سپس از طریق مکاتبه با افراد مطلع در این پایگاه‏...

مقدمه: منابع مالی بخش سلامت اندک و تقاضا برای خدمات پزشکی نامحدود است خدمات و تکنولوژی های جدید هم به بازار رقابت در این بخش اضافه شده اند که رشد روزافزون مصرف منابع سلامت را به دنبال دارد. آگاهی از نحوه تجویزها و تحلیل نقاط هزینه ساز می تواند به بهینه نمودن هزینه های بخش سلامت کمک کند. لذا هدف از مطالعه حاضر بررسی نحوه تجویز سی تی اسکن بیمه شدگان سازمان بیمه سلامت در منطقه 4 کشوری در نیمه اول ...

سابقه و هدف: امروزه با توجه به پلی فارماسی و میانگین بالای تجویز دارو در نسخ، تداخلات دارویی از اهمیت بالایی برخوردار هستند. تحقیق حاضر جهت بررسی اثرات آموزش چهره به چهره در کاهش تداخلات دارویی نسخ بیمه ای پزشکان در پاییز و زمستان سال 1385-1384نجام شد.روش بررسی: در این پژوهش مداخله ای (نیمه تجربی)، کلیه پزشکانی که در نسخ بیمه ای خود تداخلات دارویی داشتند، بررسی شدند. ابتدا با مراجعه به کمیته کن...

پژوهش حاضر به روش سندی – کتابخانه‏ای با رویکرد تطبیقی است که به بررسی میزان انطباق مجموعه عناصر و قواعد موجود در پیشینه‏های کتابشناختی پایگاه نسخ خطی آستان قدس با استاندارد توصیف و دسترسی به منبع (آر.دی.ای.) پرداخته است که برای استخراج عناصر فهرست‏نویسی نسخ خطی آستان قدس رضوی و استاندارد آر.دی.ای. از روش سندی – کتابخانه‏ای؛ و جهت بررسی میزان انطباق عناصر پیشینه‏های کتاب‫شناختی پایگاه نسخ خطی آس...