یکی از اصلی‌‌ترین نشانه‌‌ها در فهم متون عرفانی عنصر «نور» است. یافتن دلالت‌‌های معنایی و مناسبات درونی عنصر نور در متون عرفانی، درک ژرفای معانی آن‌‌ها را آسان می‌‌کند. نشانه ـ معناشناسی، به‌مثابة یکی از روش‌‌های نقد ادبی نُو، به ما اجازه می‌‌دهد تا به مطالعۀ این کارکردها در درون گفتمان بپردازیم. این مقاله در پی آن است تا با روش توصیفی ـ تحلیلی، کارکردهای نور را در بخشی از قصّۀ «آمدن جعفر به گرفتن...

سلب به عنوان عاملی اساسی در هم? زبان¬های زنده دنیا به شمار می¬رود. این مفهوم ما را در مقابل یک واژ? انتزاعی قرار می¬دهد که ریشه در فلسفه، منطق و نشانه-معناشناسی دارد و ارائه تعریف برای آن کار ساده¬ای نیست. از دیدگاه نشانه-معناشناسی، این مفهوم بیانگر عملی است که توسط آن یک واژه یا یک سوژه انکار می¬شود و نیز از طریق آن تمایز بین دو واحد نشانه-معنا¬شناسی یا انفصال بین سوژه و ابژ? ارزشی برقرار می-ش...

تقابل­های زبانی یکی از مهم­ترین شاخص­های آفرینش معنا در هر نظام گفتمانی بشمار می­رود. نگارندگان در این پژوهش، تقابل­های زبانی را مهم­ترین عامل آفرینش معنا در «روایت فریدون و ضحاکِ شاهنامه» می­دانند و به این منظور، در این داستان، در تحلیلی نشانه- معناشناختی چگونگی شکل­گیری معنا بر اساس تقابل­ها را بررسی می­کنند. در این پژوهش، نشان خواهیم داد که تقابل­ها در چه سطحی و با چه کیفیتی، در شکل­گیری نظام...

نشانه- معناشناسی روایی بر دو اصل کنش و تغییر استوار است. کنشگران در این نظام اغلب به شکل منطقی و بر اساس برنامه¬های از پیش تعیین شده پیش می¬روند تا به معنایی مطلوب و پایدار دست یابند. به نظر می¬رسد که در بافت داستان های اسطوره¬ای و حماسی، گفتمان غالب، گفتمان منطقی و روایی است. در این پژوهش داستان رستم و اسفندیار از شاهنامة فردوسی را از منظر نشانه-معناشناسی بازکاوی می¬کنیم تا با بررسی روابط معنا...

نشانه- معناشناسی روایی بر دو اصل کنش و تغییر استوار است. کنشگران در این نظام اغلب به شکل منطقی و بر اساس برنامه های از پیش تعیین شده پیش می روند تا به معنایی مطلوب و پایدار دست یابند. به نظر می رسد که در بافت داستان های اسطوره ای و حماسی، گفتمان غالب، گفتمان منطقی و روایی است. در این پژوهش داستان رستم و اسفندیار از شاهنامه فردوسی را از منظر نشانه-معناشناسی بازکاوی می کنیم تا با بررسی روابط معنا...

در این مقاله، به تحلیل و بررسی آیات قیامت و معاد از سورۀ «قیامت» بر اساس مطالعات نشانه شناختی گریماس پرداخته شده است. هدف نگارندگان مقاله تفسیر آیات قرآن نیست، بلکه در این جستار سعی بر آن است تا لایه های متعدد متن، شامل ساختار زیربنایی گفتمان، نظام گفتمان روایی و نیز پدیدارشناسی زیبایی شناختی آن، در تحلیل آیاتی از سورۀ قیامت معرفی شود؛ تأثیر نشانه شناسی در نظام معنایی قرآن بررسی شود؛ و نیز نظم ...

تراژدی و تعزیه، دو سنت نمایشی کلاسیک محسوب می شوند که به دلیل ریشه داشتن در آیین و نیز وابستگی به مذهب، فرهنگ، اسطوره و لحن، قابل بررسی تطبیقی هستند. هدف از این پژوهش، بررسی ارزش ها و ظرفیت های نمایشی این دو گونة نمایشی در تطابق با یکدیگر است. در راستای این هدف، مؤلفه های مختلفی همچون روایت یا تقلید، شبیه و شخصیت، شیوة اجرایی، جلوه های کلامی، تزکیه و تأثیر بر مخاطب مقایسه می شوند. در این مقاله...

گفتمان از دیدگاه زبانشناختی به کنشی فردی اطلاق می گردد که نتیجۀ استعمال زبان است. چنین کنشی که تجارب بیرونی و زیستۀ گفته پرداز را به همراه کنکاش درون زبان به حوزۀ گفتمان منتقل می کند ما را با ویژگی های متفاوت و متنوعی مواجه می سازد که این تحقیق فقط بخشی از آن را برجسته می سازد. از میان کارکردهای مختلف گفتمان سه ویژگی مقاومتی، ممارستی و مماشاتی وجوهی هستند که مبنای شکل گیری بسیاری از گفتمان ها ب...

تمرکز و تأمل بر علوم مرتبط با خوانش و مطالعه فرش دس تبافت ایرانی، یکی از راهبردها و راهکارهای پژوهشی جهت شناختهر چه بهتر این پدیده ارزشمند تاریخی، هنری و فرهنگی به شمار م یرود. قالی ایرانی ب هعنوان نمودی از هویت ملی، دارایظرفیت بالا در انواع پژوهش های بنیادی، کاربردی و توسعه ای است. خوانش، تجزیه و تحلیل فرش دست بافت ایرانی از جایگاهعلم زبا نشناسی و منظر نظام نشانه شناسی و نشانه - معناشناسی، نگا...