رمزهای هندسی تعبیری مدرن از مجموعه ای از شگردهای ادبی است که قدمای بلاغی ما تحت عنوان تمثیل و متأخران تحت عنوان رمز، سمبول و پارادوکس از آن نام می برند. در این رویکرد، زبان در معنای حقیقی خود بکار نمی رود و معنای مجازی و رمزی، مورد نظر شاعر و نویسنده است. بی تردید، یکی از گروه های فکری جهان اسلام صوفیه هستند که این نوع بیان و زبان را برای تبیین آموزه های عرفانی خود مورد استفاده قرارمی دهن...

رشید الدین میبدی مولف معروفترین تفسیر بر مذاق صوفیانه...

اسلام متصوفان عنوان نوشتاری از نویسنده تونسی محمد طیب در حوزه تحقیقات تصوف و عرفان است. در این جستار تلاش خواهد شد ضمن مطالعه،  بررسی  و معرفی کتاب مذکور،  این نوشتار از لحاظ شکلی و محتوایی  با نگرشی انتقادی مورد ارزیابی و نقد و بررسی علمی قرار گیرد. بنابراین در این بررسی ضمن نقد ساختار کلی، شیوه طراحی، تنظیم و چاپ اثر، اهداف و مبانی نظری و علمی پژوهش یادشده درمقدمه، متن و محتوای علمی، نتیجه، م...

صوفیه همچون دیگر فرقه­های باطن­گرا، بلکه بیش از آنها، به تأویل قرآن دست یازیده­اند. تأویل و تفسیر آنها مبتنی بر احالۀ آیات بر باطن و حقیقت (آن­گونه که در­می­یابند) است. آنها در تفسیر بیش از هر چیز بر دل خود اتکا دارند و آن را محل الهام و استقرار علم الهی می­دانند. در اسرارالتوحید نیز به عنوان یکی از أمهات متون صوفیانه، نگاه باطن­گرایانه به آیات قرآن غلبه دارد. بر این پایه، نوشتار حاضر در صدد بر...

یکی از ویژگی های اصلی آثار صوفیانه اقتباس آن ها از اندیشه های صوفیان پیش از خود است، چنانکه تأثیرپذیری نویسنده ی کشف المحجوب از رساله ی قشیریه این امر را اثبات می نماید، این تأثیرپذیری و تأثیرگذاری ها سبب ارتباط زنجیره ای این آثار با یکدیگر شده است، حال آنکه مرصادالعباد نجم رازی به نوعی انحراف و خروج از این زنجیره و سنت است.نجم الدین رازی در تألیف آثار خود به مسائل تاریخی و سیاسی زمان توجه نمود...

چکیده ذهبیه، سلسله صوفیانه شیعی بود که در تمامی دوران حکمرانی صفویان در ایران حضور داشت و در عرصه های اجتماعی – سیاسی ایفای نقش کرد. این طریقت نسبت به دیگر سلسله های صوفیانه عصر صفوی اعم از شیعه و سنی، در طول حیات خویش، فراز و فرود کمتری داشته است. با این وجود روابط آنان با دولت صفوی، تحت تأثیر شرایط سیاسی و مذهبیِ جامعه ایران عصر صفوی را می توان به سه دوره متمایز تقسیم کرد. این پژوهش با روش توص...

عرفان و تصوف اسلامی از بدو پیدایش محملی آرام برای رشد اندیشه ها، سخنان و آیین های فراوانی بوده است. اکثر پیروان این مکتب دینی – اجتماعی تلاش فراوانی در تصفیه درون داشته اند و دیگران را برای خودسازی به شیوه خود دعوت کرده اند. در کنار باورهای دینی و اخلاقی، ابتکارات فکری و رفتاری نیز در بین صوفیان دیده می شود که در جوامع اسلامی مسبوق به سابقه نیست و خود بدان مستحسنات می گویند؛ از جمله این ابتکارا...

یکی از ویژگی‌های اصلی آثار صوفیانه اقتباس آن‌ها از اندیشه‌های صوفیان پیش از خود است، چنانکه تأثیرپذیری نویسنده‌ی کشف المحجوب از رساله‌ی قشیریه این امر را اثبات می‌نماید، این تأثیرپذیری و تأثیرگذاری‌ها سبب ارتباط زنجیره‌ای این آثار با یکدیگر شده است، حال آنکه مرصادالعباد نجم رازی به نوعی انحراف و خروج از این زنجیره و سنت است.نجم‌الدین رازی در تألیف آثار خود به مسائل تاریخی و سیاسی زمان توجه نمود...

عرفان و تصوف اسلامی از بدو پیدایش محملی آرام برای رشد اندیشه ها، سخنان و آیین های فراوانی بوده است. اکثر پیروان این مکتب دینی – اجتماعی تلاش فراوانی در تصفیه درون داشته اند و دیگران را برای خودسازی به شیوه خود دعوت کرده اند. در کنار باورهای دینی و اخلاقی، ابتکارات فکری و رفتاری نیز در بین صوفیان دیده می‌شود که در جوامع اسلامی مسبوق به سابقه نیست و خود بدان مستحسنات می‌گویند؛ از جمله این ابتکارا...

چکیده حکایت از قالب­های داستانی است که پدیدآورندۀ آن، برای بیان تجربۀ خود از جهان بیرون، ارتباط تأثیرگذار و بیان اندیشه از آن بهره می­گیرد. یکی از انواع حکایت­ها،      حکایت­های صوفیانه است؛ حکایت­هایی که بیش از هر چیز، ظرف بیان اصول انسانی بوده و با خلق متن، اندیشه را از حالت بالقوه به فعل درآورده­اند. بنابراین با توجه به این موضوع، تحول از اساسی­ترین دغدغه­های حکایت­های صوفیانه است که ابتدا ...