آیرونی (irony) یکی از اصطلاحات پیچیده و مهم در بلاغت، فلسفه و نقد ادبی است که هرچند معاصران، آن را به کلماتی همچون طعنه، کنایه، طنز، استهزاء، تهکّم، وارونه گویی و... ترجمه کرده اند، اما پژوهش حاضر نشان می دهد که این واژگان ممکن است سبب سوءتفاهم و یا سوءبرداشت خواننده درباره آن شوند؛ چرا که آیرونی انواع متفاوتی دارد که در دوره های مختلف، از یونان باستان تا عصر حاضر، کابردهای گوناگونی داشته و در ن...

یکی از الزامات اساسی برای توسعه مردم و مکان­های جغرافیایی طرح نظریه­های برنامه­ریزی فضایی زمینه­محور و نقد عناصر تشکیل­دهنده این نظریه­ها است. براساس این چشم­انداز اولیه، رویکرد پویش ساختاری-کارکردی نخستین گام یعنی صورت­بندی یک رویکرد بدیل را در برنامه­ریزی فضایی و در ارتباط با محتوای جغرافیای اجتماعی ایران برداشته است. نوشتار حاضر در پی آن است تا با روش تحلیلی، بر نحوه صورت­بندی دو مفهوم کلیدی...

نقد ادبی د رشکل نوین خود از جمله مباحثی است که با وجود حیات کوتاهش توانسته است در ارتقاء بخشیدن به جایگاه ادبیات جهانی نقشی سترگ ایفا نماید چنانکه امروزه هر اثر ادبی با عبور از فیلتر نقد می تواند جواز ورود به بوستان آثار ماندگار ادبیات جهانی را بدست آورد. نظر به اینکه کتاب مورد ترجمه به ظرفیت ها و پتانسیل ها یامت اسلامی در زمینه نقد ادبی پرداخته و نسبت به گرته برداریهای کورکورانه و غیر مسوولانه...

هدف این مقاله فراهم آوردن نظریه ای ترکیبی از بازنمایی علمی است که نقاط ضعف نظریه های شناختی و غیرشناختی را نداشته باشد. برای این منظور، استدلال خواهد شد که اگرچه فرآیند بازنمایی نیازمند به کارگیری حیث التفاتی است، اما این حیث التفاتی برخلاف نظر مدافعان دیدگاه شناختی، صرفاً در لباسی ساختاری بروز می دهد. بنابراین، نظریه پیشنهادی با وجود محترم شمردن حیث التفاتی، بازنمایی ساختاری را کافی می داند و ح...

امروزه ساختار گرایی از شیوه های رایج در بررسی متون ادبی به شمار می آید ومنتقدین با استفاده از این شیوه متون را به عناصر سازنده آن تجزیه کرده و مورد نقد قرار می دهند.  نقد ساختارگرایانه در حوزه ادبیات و زبانشناسی  است. شیوه ای که در آن پدیده های جزیی در ارتباط با یک کل بررسی می شوند. در این نوع نقد، بر ساخت اثر تاکید می شود وزندگی شاعر و مولف در حاشیه قرار می گیرد.دربخش اول این مقاله، اشعار ولی ...

موضوع پژوهش در این پایان نامه نقد و بررسی ساختاری ترکیب بندهای عاشورایی 10 شاعر (محتشم کاشانی، فدایی مازندرانی، وحشی بافقی، ملا عبدالرزاق لاهیجی، سروش اصفهانی، وصال شیرازی، وقار شیرازی، صباحی بیدگلی، حزین لاهیجی و عاشق اصفهانی) است. در این پایان نامه ساختار ظاهر، زبان شناسی، لغوی، بلاغی، دستوری و محتوایی ترکیب بندهای مذکور مورد بررسی قرار گرفته است. این ترکیب بندها به لحاظ ساختارگرایی، موضوعی ...

آثار فارسی عبدالرّئوف فطرت بخارایی (1886-1938م) در ماوراءالنّهر از نخستین نمونه های نظم و نثر نوین فارسیِ تاجیکی در این منطقه است. مناظرۀ مدرّس بخارایی با یک نفر فرنگی در هندوستان دربارۀ مکاتب جدیده، معروف به مناظره (استانبول، 1328ق/1910م)، علاوه بر آنکه نخستین اثر منثور و روایی این نویسنده و شاعر ماوراءالنّهری است، اوّلین اثر مستقلِّ نوشته شده به زبان فارسی در ادبیّات نوینِ فارسیِ تاجیکی در این منطقه نیز...

از مهم ترین مشکلاتی که امروزه، پژوهشگران، مترجمان و دانشجویان ادبیات فارسی و عربی و علاقه مندان به مطالعات ادبی در زمینه ادبیات داستانی، با آن مواجهند، عدم دسترسی به معادل های دقیق و مناسب برای اصطلاحات این شاخه از ادب می باشد.تفاوت، تعدد و ناهماهنگی میان اصطلاحات ادبی مندرج در متون نقد ادبیات داستانی، غالباً ناشی از عواملی چون وارداتی بودن ادبیات نوین داستانی، ترجمه سلیقه ای و غیرتخصصی برخی واژ...