نظریه کنش ارتباطی (جهان زیست و سیستم) و نقد اجتماعی- سیاسی دکتر محمود شفیعی چکیده: نقد حوزه های مختلف جامعه مدرن با استخدام دو مفهوم «جهان زیست» و «سیستم»، از مؤلفه های جامعه شناختی نظریه کنش ارتباطی، مهم ترین تلاش فلسفی- اجتماعی هابرماس در دهه هفتاد میلادی است. استدلال این است که هر نظام اجتماعی به انسجام نیاز دارد و بدون آن با بحران روبه رو خواهد شد؛ امّا انسجام اجتماعی، نه صرفاً برآیند الزاما...

چکیده ندارد.

رمان سیاسی یکی از اقسام ادبیات داستانی فارسی با مولفه هایی خاص است که از سایر جریان های داستان نویسی معاصر متمایز است. این نوع از داستان ها به نسبت سایر اقسام (اجتماعی، دینی، فیمینیستی و...)، به دلیل ویژگی و ماهیت منحصر به فرد و پیوندهای نزدیک با جامعه و وقایع اجتماعی و سیاسی، از میان مجموعه روش های تحلیل رمان؛ با روش تحلیل انتقادی گفتمان سنخیت بیشتری دارد. این نوع خاص از تحلیل رمان؛ یکی از روش...

طنز شیوه¬ی بیانی خاص و کارآمدی¬ است که در ادبیات جهان جایگاه و منزلت ویژه¬ای دارد و شاعران در موارد بسیاری اعمّ از سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و دینی، با هدف اصلاح جامعه و رفع چالش¬های موجود از آن بهره می¬جویند. یکی از نتایج نهضت ادبی گسترش کاربرد نقد سیاسی و اجتماعی با استفاده از ابزار طنز می¬باشد. در این میان شاعران به عنوان طالب آرمان¬های اخلاقی و انسانی جامعه¬ی خویش، شعر خود را آیینه¬ی واقعی ز...

چکیده: یکی از راه های شناخت ادبیات یک سرزمین، نقد محتوایی آثار ادبی آن سرزمین است. در رساله ی حاضر به نقد سیاسی- اجتماعی نمایشنامه های فارسی با تکیه بر نمایشنامه های غلامحسین ساعدی پرداخته ایم. ساعدی از بزرگ ترین نمایشنامه نویسان ایرانی است که با وجود غلبه ی درونمایه های روانکاوانه در آثارش، کوشیده است این درونمایه ها را برای بیان مسائل سیاسی- اجتماعی زمان خود به کار گیرد و از این جهت آثارش بی...

چکیده لاهوتی و زهاوی، دو تن از شاعران برجستة تاریخ معاصرِ ایران وعراق، تقریباً در یک دورة زمانی زیسته‌اند و شرایط حاکم بر سرزمین دو شاعر، بسیار شبیه به هم است. اوضاع سیاسی و اجتماعی مشابهی که بر ایران و عراق در این برهه از تاریخ حکم‌فرما بود، سبب شده که مضامین سروده‌های لاهوتی و زهاوی، با وجود عدم ارتباط مستقیم میان دو شاعر، شبیه به ‌هم باشد. هدف این پژوهش، بررسی اشعار لاهوتی و زهاوی در زمینة نقد...

طنز عبید زاکانی از نظر اشارات اجتماعی و نکات تاریخی یکی از منابع ممتاز شناخت جامعه، ذوق و فرهنگ ایرانی در قرن هشتم است. در طنزهای عبید زاکانی به ظریف ترین مسائل فردی و جمعی در بستری از نگرش فلسفی و سیاسی پرداخته شده است. نکتۀ قابل تأمل در طنز عبید این که غالباٌ لطایف او زیرساختی پارادوکسی دارند و عبید از طریق ایجاد فضایی متناقض گونه، خواننده را به خنده و تفکر وامی دارد. در این تحقیق به عمده ترین...

حکومت ساسانی با اتکاء به دو اصل اساسی و انقلابی تمرکز دین و دولت با ساختار سیاسی- نظامی قدرتمندی شکل گرفت. این حکومت در ابتدا با پشتیبانی نیروهای قدرت­گرای اشرافیت درباری متکی بود و این عاملی برای فزونی اقتدار چنین گروه­هایی در تمام امور لشکری و کشوری شد . چنین روندی به تناوب قدرت و ضعف شاهان تا دوره قباد و خسرو اول تداوم یافت. با ظهور قباد و پسرش خسرو ، روند جدایی و تنش میان پادشاه و اشرافیت د...

در این پژوهش به دنبال آن هستیم با در نظر گرفتن دو رویکرد نقد ادبی که عبارتند از نقد محتوا محور و نقد صورت محور مجموعه داستان های کوتاه«العبرات» و«الارواح المتمرده» و داستان کوتاه «الجریمه» را بر پایه مکاتب ادبی مورد سنجش قرار دهیم. در نقد صورت محور، با تحلیل ساختاری آثار، به دنبال شناخت قابلیت هنر داستان نویسی نویسندگان مطرح شده هستیم؛ و به منظور شناخت اندیشه حاکم در داستان به نقد محتوا مداراز ...