اگر بپذیریم که علوم اجتماعی در ایران با موانع معرفتی متعددی روبه رو است که مانع از تثبیت و رشد آن می شود، پرداختن به ریشه های این موانع لاجرم یکی از ضرورت های جامعه شناسی در ایران خواهد بود. بخش مهمی از این موانع معرفتی به سنت های فکری ای باز می گردد که عمدتا در فرهنگ دینی رشد کرده و به عنوان جزئی از فرهنگ اسلامی شناخته می شوند. پرداختن به درک هر یک از این سنت های مختلف از «عقل» به عنوان ابزار ...

ابن رومی (221-283 هـ)، از سخن‌سرایان سترگ دورة دوّم عبّاسی و از مفاخر عالم تشیّع است که زیبایی و ظرافت چکامه‌های بلندش، رونق‌بخش بلاغت ادب عربی است. جلوه‎های فراوان تأثیرگذاری فرهنگ و ادب ایرانی بر شعر این شاعر سایه افکنده، به طوری که در برخی از سروده‌های خود، از مظاهر مختلف فرهنگ و تمدّن ایرانی تأثیر پذیرفته است. نوشتار حاضر، پژوهشی توصیفی - تحلیلی، با هدف شناسایی زوایای گوناگون فرهنگ و ادب ایرانی...

فرهنگ مقوله ای بسیار پیچیده است که نقش حیاتی  در ثبات  و پویایی اجتماعی ، سیاسی و اقتصادی جامعه  داراست. با توجه به نقش کلیدی فرهنگ ، این مقوله گستره ای از فرصتها و تهدیدها را برای حاکمان سیاسی فراهم ساخته است، لذا نقش توسعه موسسات آموزشی به ویژه آموزش عالی در قبال فرهنگ نقشی حیاتی است. مقاله حاضر به دنبال واکاوی نقش توسعه موسسات آموزش عالی در قبال فرهنگ و تهاجم فرهنگی است. در پژوهش حاضر از روش...

نوشتار حاضر به نقد و بررسی کتاب ناکافی بودن ابتنای انسان شناسی بر ژن­ها ، نوشته پروفسور پیتر ریچرسون و پروفسور رابرت بوید اختصاص دارد. دراین مقاله با مقدمه ای بر مساله علوم انسانی در جهان و ایران به بررسی ابعاد مختلف این موضوع میپردازیم و نقش عوامل زیستی و ژنتیک  در شکل گیری رفتار و فرهنگ را مطرح کرده و سپس به نقد کتاب میپردازیم. در مقدمه زمینه زیستی انسان و عوامل مختلف زیستی تاثیر گذار در رفتا...

اقتباس فرهنگ و هنر تجسمی همواره بخشی از تاریخ حیات انسان بوده است. وام گرفتن از فرم و سبک هنری یکی از سنت های دیرین در تاریخ هنر و تجربه هنری بوده است. شاگردان برای تمرین هنرورزی، استادان برای گسترش آثارشان و سوداگران برای سود جویی به امر بازسازی می پرداختند. به تعبیری فرآیند تولید هنر و فرهنگ تجسمی با "از آن خود کردن" آغاز شده است؛ وام گرفتن تصاویر، اصوات و مفاهیم از جهان اطراف و تفسیر آن به ع...

اثر پیش روی کوششی است برای ارائة نمایی کلی از اندیشه‏ها، رویکردها، سیاست گذاری‏ها، اصول، شیوه‏ها، و راهکارهای اجرایی نمایه سازی در مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی است.این نوشته با انگیزة گسترش فرهنگ گفتگو و نقد و بررسی آراء، تجربیات و نوآوری‏های مراکز اطلاع رسانی– به ویژه در عرصة علوم اسلامی-  به منظور نیل به استانداردهای بومی و فراگیر در پهنة نمایه سازی به نگارش درآمده است. نوشتار حاضر در دو بخش ب...

عراق آینده، برآیندی از وضعیت کنونی و گذشته این کشور، نوع بازیگری و تمایلات بازیگران مؤثر اعم از داخلی و خارجی، فرصت‏ها و تهدیدات پیش‏روی و آسیب‏پذیری‏ها و مزیت‏های آن در عرصه داخلی و منطقه‏ای است. در این چارچوب، مقاله حاضر به تخمین راهبردی عراق آینده می‏پردازد و این مهم را از خلال نقد سناریوی ایده‏آلیستی امکان‏پذیر می‏داند. این سناریو، شامل وضعیتی است که قانون اساسی عراق جدید، در قالب نوعی هدف‏...

نقد ادبی در فرهنگ ایران تاریخی کهن دارد و با دقّت در آثار کلاسیک از جمله تذکره­ها، رد پای بسیاری از نظریه­های نقدی نوین را می­توان دید. تذکره­ها سوای گزارش­های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، و...، سرشار از اشارات نقدی­اند. نگارنده می­کوشد به منظور نمایش سلیقۀ نقادی و ادبی سام میرزا در تذکرۀ تحفۀ سامی و تبیین گرایش­های ادبی شاعران عصر صفوی، با روش مطالعات کتابخانه­ای به دسته­بندی انواع رهیافت­های نقدی م...

نقد بر پایه‎ی‎ معناشناسی و پذیرش چندگانگی معنا باعث پیوند ذهن خواننده با ابعاد مختلف زیبایی‎شناسی متن می‎گردد؛ این درک درست از متن، خواننده را ترغیب می‎کند تا بیشتر بخواند و بیشتر لذّت ببرد، خوانش بیشتر نیز فرآیندی است دو سویه بین نویسنده و خواننده که نتیجه‎ی‎ آن جامعه‎ای‎‎ با فرهنگ بالاست که درست می‎اندیشد و نقد می‎پذیرد. در مقابل این نوع نگرش جدید، سنّت‎های ادبی در پی مطلق گرایی معنا هستند، نگا...