در بررسی سیر تطور علوم انسانی، بویژه در حوزة ادبیات عربی، نقش قرآن کریم و تلاش مسلمانان برای فهم و تفسیر آن غیر قابل تردید است. اشارات و تصریحات قرآن به مباحث تاریخی، علوم اجتماعی و... بهمراه کاربرد فنون بدیع بلاغی، زمینه و بلکه ضرورت توجه و پژوهش در آنها را فراهم و ایجاب کرد. تدوین واژگان دشوار عربی و توضیح معانی آنها براساس تفاهمات و تعاملات اعراب، یکی از نتایج این تلاشها و پژوهشها است. خلاص...

ششتری از جمله شاعران نامدار سدۀ هفتم هجری در اندلس است که شعر او افزون بر درون‏مایه‏های عرفانی، از زبان و ساختاری متفاوت با سروده‏های سایر عرفا برخوردار است. او مضامین عرفانی و معانی صوفیانه را در قالب زجل و موشّح که ساختاری متفاوت با قصاید کلاسیک عربی دارد و زبان آن عامیانه و مورد اقبال مردم است، بیان نمود و از این رهگذر، شعر عرفانی را نه برای طبقۀ صوفیه که برای عامۀ مردم سرود. هدف از پژوهش پیش...

چکیده نقد و بررسی کتاب‌‌های درسی دانشگاهی نقش بسیار مؤثری در پیشبرد هدف‌‌های تعریف ‌شدۀ آموزشی و نیز بازنگری در شیوه‌‌های آموزش، با توجه به نیاز مخاطب، دارد و باعث می‌‌شود کتاب‌‌های آموزشی به هدف‌های تعریف‌شده نزدیک‌تر شود. کتاب‌های درسی دانشگاهی به دلیل مخاطبان خاص خود اهمیت ویژه‌ای دارند و نگارش آن‌ها دقت فراوانی می‌طلبد. با توجه به نیاز برخی رشته‌‌های علوم انسانی به کتاب‌‌های صرف و نحو عربی...

نقش نماهای کلامی به عنوان ابزارهای اصلی شرکت کننده در گفتمان طی چند سال اخیر با دیدگاه ها و رویکردهای متفاوتی مورد تحلیل قرار گرفته اند. در این پژوهش توصیفی- تحلیلی برخی از نقش نماهای زبان عربی با تکیه بر نظریه ربط اسپربر و ویلسون (1986) و رویکرد ربط بنیاد بلیک مور (1987 و 2002) در قرآن مجید مورد مطالعه قرار گرفتند. بر اساس این رویکرد، نقش نماهای گفتمانی با ایجاد روال های معنایی و محدودیت بر تا...

کتاب "نحو تعلیم اللغة العربیة وظیفیاً " اثر "داود عبده" از جمله تألیفات نادر و پیشتاز در زمینه آموزش زبان عربی با رویکرد نقش گرا / کارکردگرا در جهان عرب به شمار می رود. از این رو، در پژوهش حاضر  با روش توصیفی ـ تحلیلی به  معرفی این کتاب  و نیز بررسی و نقد آن بر مبنای اصول رویکرد نقش گرا پرداخته ایم. به این منظور پس از مقدمه‌ای گذرا پیرامون مبانی آن ، نقاط قوت و ضعف این کتاب مورد بررسی قرار گرفته...

از محی الدین ابن عربی، به عنوان یک وزنه سنگین در عرفان و تصوف یاد می شود. مطابق مطالعات انجام شده در احوال مردان و زنان صوفی قبل از ابن عربی، حضور بانوان صوفی در سیر تحول روحانی و سلوک او تعیین کننده بوده که ندرتا به آن پرداخته شده است،  بانوانی مانند رابعه عدویه (وفات: 135 تا180ه ق) که آغازگر تصوف عاشقانه بود (حلبی، 248:1376). این مقاله عامل اصلی ومحصول تاثیرگذاری ایشان را در سیر معنوی و فکری ...

چکیده سرفصل درسی به منزلة یکی از ارکان اصلی آموزش، در کنار راه‌بردهای تدریس و کتاب‌‌های مناسب، می‌‌تواند نقش به‌‌سزایی در تحقق و پیش‌برد اهداف هر درس داشته باشد. یکی از دروس پایة رشتة زبان و ادبیات عربی در مقطع کارشناسی، که نقش کارامدی در تقویت مهارت‌‌های ترجمه، خواندن، ذوق ادبی، و سبک‌شناسی دارد، درس «متون نظم و نثر عربی» است. برای این درس هر چند سال یک‌بار از سوی شورای برنامه‌‌ریزی درسی وزار...

در بررسی سیر تطور علوم انسانی، بویژه در حوزة ادبیات عربی، نقش قرآن کریم و تلاش مسلمانان برای فهم و تفسیر آن غیر قابل تردید است. اشارات و تصریحات قرآن به مباحث تاریخی، علوم اجتماعی و... بهمراه کاربرد فنون بدیع بلاغی، زمینه و بلکه ضرورت توجه و پژوهش در آنها را فراهم و ایجاب کرد. تدوین واژگان دشوار عربی و توضیح معانی آنها براساس تفاهمات و تعاملات اعراب، یکی از نتایج این تلاشها و پژوهشها است. خلاصة...

  در این گفتار فزون بر شرح مختصری درباره خیام، زندگی، آثار و جایگاه علمی و ادبی او، از مسائلی چون جایگاه خیام در مغرب زمین، نقش اروپائیان؛ بویژه فیتز جرالد در بلند آوازه نمودن خیام و رباعیات او، سخن به میان می‌آید. همچنین از تأثیر پذیری خیام از شعر و ادب عربی و اثر گذاری رباعیات و اندیشه او بر شعر و ادب معاصر عرب، میزان و گستره شیوع رباعیات خیام در جهان عرب، جایگاه خیام در ادب معاصر عرب، ترجمه ...

تماس زبانی یکی از عوامل مهم تغییر در زبان­ ها است. در تماس زبانی، دو یا چند زبان در مجاورت یکدیگر قرار می­ گیرند و با توجه به عوامل اجتماعی- زبانی بر هم اثر می­ گذارند. زبان فارسـی و دیگر زبان­ های ایرانی از همان آغاز گسترش در فلات ایران با زبان­ های غیر ایرانیِ بومی این سرزمین پهناور و نیز زبان­های اقوام مجاور در تماس بوده­ اند. زبان­ های سامی و در بین آن­ ها زبان عربی، از زمان ورود اسلام به ای...