نوارهای سلطنتی به عنوان یکی از مهم‎ترین عناصر نمادین برای تعیین جایگاه پادشاهان و درباریان، در هنر دوره‎های سلطنتی ایران کاربردی ویژه داشته‎است. این مقاله در پی آن است که با بررسی نوارهای سلطنتی، از زمان مادها تا پایان دورۀ ساسانی، سیر تکامل این نوارها را توضیح دهد. برای نیل به این هدف، نقش‎های نواردار از زمان مادها تا پایان دورۀ ساسانی مورد مطالعه قرارگرفت و سیری منطقی و تکاملی در آن مشاهده شد...

استفاده از سمبول با زمینه اجتماعی در شعر، معاصر بوسیله نیمایوشیج با سرودن شعر ققنوس در سال 1316 شروع شد و پس از او پیروان جدی و توانمندی پیدا کرد. با تأمل و تدبر در شعر نیما؛ بویژه اشعاری که پس از سال مذکور سروده شده، می توان بخوبی خاستگاه و سرچشمه نمادهای شعری وی را یافت. سرچشمه اصلی نمادهای وی نخست طبیعت و جلوه های گوناگون آن است که شامل عنصر زمان، مکان، برخی عناصر اربعه، پرندگان، جانوران، جن...

در این پژوهش نماد در ساختار شعر کودک و نوجوان (رده سنی ج و د) مورد بررسی قرار گرفته است. در آغاز به تعریف نماد، اقسام نماد ادبی، خاستگاه نماد و سایر مباحث مرتبط با نماد پرداخته، سپس انواع نماد در اشعار چهار شاعر مطرح در حوزه شعر کودک و نوجوان با نام¬های ناصر کشاورز، افسانه شعبان¬نژاد، اسدالله شعبانی و منیره هاشمی تبیین می¬شود. از آن¬جا که این نمادها مربوط به رده سنّی (ج و د) است، لذا دایره نماده...

بررسی جایگاه متمایز آتش و تأثیر ژرف آن بر زندگی روزمره و تاریخ جوامع بشری، آن چنان که مد نظر گاستون باشلار و دیگر نظریه پردازان نقد مضمونی است مستلزم این است که از گستره های مختلف دانش مدد بجوییم. تاریخ، روانشناسی، جامعه شناسی، شاخه های مختلف علم فیزیک، قوم شناسی و مردم شناسی تاریخی، هر یک بخشی از این گستره هستند. مقالة حاضر بدون بهره گیری از همة این زمینه ها به این نکته می پردازد که آتش به صور...

عالم عرفان، عالم وحدت و یکرنگی است. صائب با اصل وحدت بخش عرفانی همه پدیده های هستی را با همه تناقض ها و اضدادش به زیبایی در کنار هم می نهد و کیفیت و حالت آن ها را در زندگی روزمره بشر به صورت زنده و نمادین بیان می کند. صائب در اشعار خود با به کارگیری نمادهای عرفانی و واژگان فنی صوفیه، صور خیال شاعرانه و مفاهیم ذهن گرایانه خود را به شکل هنری بیان می دارد. در حقیقت موضوع عرفان در شیوه شاعری او اصل...

این بحث به باز شناسی تشابهات کالبدی و ذهنی و مطابقت نمادهای موجود در باغ ایرانی، اسلامی با بهشت پرداخته و اجزاء آن را با توصیفات بهشت در قرآن مقایسه و بازبینی نموده است. از زمانی که آدم و حوا از بهشت برین رانده شدند همیشه آرزوی برگشت و سکونت در آن دیار باقی را داشته اند. دیار بی منتها، امن (حجر: 46 )، باقی (دخان: 56 ) که به پرهیزگاران در اسلام و ادیان دیگر وعده داده شده است. مسلمان ایرانی به دن...

واقعیت آن است که در زندگی ما مطالب عبرت آمیز زیاد ولی عبرت آموزی کم است. حقیقت عبرت، رفتن در گذشته و عبور کردن از آن و بر گرفتن چراغی از آن برای حال و آینده است. ملت بزرگ ایران در گذر ایام، وقایع تلخ و شیرین فراوانی را پشت سر گذاشته است که همگی آن ها قابلیت عبرت و پند آموزی دارند. آخرین بازمانده سلسله شاهنشاهی ایران در اوایل دهه پایانی سلطنت خویش به فکر تاجگذاری افتاد این جشن دیرهنگام بدون آنکه...

باورهای دینی و اسطوره ای در تاریخ تفکر همیشه سر منشأ بسیاری از حرکت های انسانی بوده است و همواره تحولات معرفتی و فکری بشر به نوعی به اسطوره و دین پیوند خورده است. در کنار آیین ها و باورهای دینی، هنر بهترین وسیله برای به تصویر کشیدن این تفکر دینی و اسطوره ای است. در هنر ادیان، برخی نقش ها و نمادها صرفاً تصویر نیستند، بلکه نماد یک حقیقت رمزی یا متعالی محسوب می شوند، هنر بودایی، مانند اغلب هنرهای د...

نشانه شناسی،دانش عمومی مطالعه نشانه ها، در سالهایمیانی دهه 60 در سد? بیستم بر پایه نظریات فردینان دو سوسور، زبان شناس سوئیسی، پدید آمد. پس از آن بزرگانی چون پیرس، بارت، اکو، متز و... آن را توسعه بخشیدند و امروزه یکی از شاخه های مهم در رشته های مختلف از جمله هنر است، قابل ذکر است که نشانه شناسی در ایران یک موضوع نو و تقریبا تازه است که هنوز در بسیاری از زمینه ها جای کار و تحقیق و بررسی دارد. ...