تاریخ ایران در سراسر دوران اسلامی یعنی پس از 9 قرن از زمان ورود اسلام به ایران تا قبل از روی کار آمدن سلسلة پادشاهی صفوی و برای برهه‌ای کوتاه در زمان آل‌بویه هیچ‌گاه شاهد حاکمیت دولتی شیعی مذهب نبوده است. در دوران صفوی، «مذهب» نقش مهمی در روند مطالعة فرهنگ و هنر داشت، طبعاً از این رهگذر مقولة هنر نیز از تغییر ایدئولوژی و تحولات اجتماعی که در عصر صفوی رخ داده بود بی‌بهره نماند و در واقع علاوه بر ...

هنر صفوی همواره از هنرهای غنی و باارزش سرزمین ایران بوده و در میان هنرهای اسلامی نیز از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. در میان آثار به جای مانده از عصرصفوی، مجموعه میدان نقش جهان از اهمیت خاصی برخوردار است که در آن مسجد امام اصفهان دارای ویژگی‌ها و تعدد هنرهای بسیار است. اما یکی از ویژگی‌های بارز آن که تاکنون مورد بررسی فنی قرار نگرفته، درب اصلی مسجد و پوشش فلزی آن است. در این پژوهش با محوریت شنا...

در اواخر عهد اشکانی با طرد عناصر فرهنگ یونانی، گام هایی در جهت ایجاد باورهای ملی برداشته شد. ساسانیان با پی جویی میراث بازمانده از کیانیان، تلاش نمودند تا یک باور عمیق ملی در سرزمین­های زیر سلطه خود به وجود بیاورند. یکی از وجوه تلاش های ساسانیان در تاریخنگاری تبلور یافت. ایشان تاریخنگاری خود را بر پایه تکوین هویت ملی پایه ریزی نمودند. به نظر می رسد ساسانیان به فراست دریافته بودند ایجاد یک حکومت...

در پژوهش پیش رو ??? عدد قطعه گچبری دوره ساسانی که از نقاط مختلف ایران بدست آمده است؛ مورد مطالعه، تجزیه وتحلیل قرار گرفت؛ و با ?0? عدد از گچبری های قرون اولیه اسلامی محدوده جغرافیایی کنونی ایران مقایسه شد. در نهایت هدف از این جستار، گردآوری و تحلیل تمامی اطلاعات کلی و جزئی موجود برای نشان دادن تداوم هنر گچبری ساسانی در اوایل دوران اسلامی بود؛ که با روش کتابخانه ای به مقایسه اطلاعات بدست آمده از...

چکیده ندارد.

فن شناسی و بررسی فرم و نقش در عود سوزهای فلزّی دوره سلجوقی ناحیه خراسان به دلیل عدم وجود یک تاریخ جامع یا اثری دایره المعارفی درباره هنر اسلامی در بیشتر پژوهش ها مغفول مانده است. زیبایی خیره کننده این اشیاء، فنون ساخت، چیستی مواد و مصالح، تنوّع فرم ها، نقش مایه ها و لزوم طبقه بندی اطلاعات حاصله، این انگیزه را ایجاد کرد تا بتوان با شناخت بهتر و معرّفی و تحلیل آنها، امکان احیای این اشیاء را در عصر ح...

سفالینه‌‌‌‌‌های نیشابور و نقوش آنها می‌توانند حلقه‌ی رابطی میان دو دوره از شکوفاترین دوره‎های تاریخ هنر ایران -پیش و پس از اسلام- محسوب شوند. حمایتِ حاکمان سامانی از هنر و هنرمندان، از مواردی بود که رشدِ سفالگری در نیشابور طی قرون سوم و چهارم هجری قمری، را موجب شد. همه‌ی نقوش نیشابور؛ کتیبه‎ای، هندسی و جاندار از پیشینه‌ی ارزشمندی در تاریخ هنر ایران برخوردار هستند و از زیباترین جلوه‎های خلاقیّت انس...

نقش‌برجسته‌ها، سکه‌ها و مهرهای ساسانی از منابع و مآخذ بزرگ هنر و فرهنگ ساسانی بشمار می‌روند، پژوهندگان هربار که به مطلب تازه‌ای از تاریخ و هنر ساسانی بر می‌خورند یا به خواندن نوشته‌ای توفیق می‌یابند، همواره به این منابع بازمی‌گردند. این نقش‌ها معیارهای اصیلی هستند که می‌توانیم نتایج بدست آمده را با آنها بسنجیم. مقایسه تصویر شهریاران ساسانی که بر صخره‌ها نقرشده با تصویر آنها بر سکه‌ها و ظروف فلز...

ظروف نقره‌ای به‌جامانده از دوره ساسانی در تاریخ هنر خاور نزدیک از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این آثار در نقاط مختلفی از داخل و خارج از قلمرو ساسانیان به‌دست‌آمده است. این آثار در فرم‌های مختلف و نقوش منحصربه‌فردی ساخته‌شده‌اند که بیشتر شامل تصاویر شکار شاهانه، ضیافت، چهره و نیم‌تنه صاحب‌منصبان، نقوش حیوانی و اسطوره‌ای می‌باشد. مازندران یکی از مناطق مهم ساخت ظروف نقره در این دوره و حتی سال‌های ...

چکیده: باتوجه به اهمیت مهرهای ساسانی که جزء اسناد و مدارک اصیل و دست اول محسوب می شوند، مطالعه ی جامع درمورد آنها امری ضروری و اجتناب ناپذیراست. هنر دوره ی ساسانی ازهرمنظری که بررسی شود دریچه ی تازه ای برگستره ی دانش باستان-شناسی می گشاید و جنبه های مختلف زندگی این دوره را نشان می دهد. هنر مهرسازی و حکاکی نقوش روی مهرها که هنری قدیمی محسوب می شود در دوران ساسانیان اهمیت ویژه ای یافت. نقوشی...