نتایج جستجو برای: واژگان کلیدی شاهنامۀ فردوسی
تعداد نتایج: 52890 فیلتر نتایج به سال:
وامواژههای مختلف زبان ترکی در کهنترین متون و نمونههای نظم و نثر فارسی راه یافته است. دربارۀ لغات و ترکیبهای عربی در مفصلترین و مهمترین منظومۀ بازمانده از سدۀ چهارم، شاهنامة فردوسی، پژوهشهای بسیاری انجام شده است؛ اما هیچ پژوهش مستقلی دربارۀ واژههای ترکی این متن وجود ندارد. در این مقاله برای نخستینبار لغات و نامهای ترکی حماسۀ ملی ایران بر اساس جدیدترین و منقّحترین تصحیح آن، ویرایش دوم ...
یکی از کارهای لازم و ضروری که در زمینۀ شاهنامهپژوهی باید انجام گیرد، گردآوری و بررسی ابیات پراکندۀ شاهنامه در متون کهن فارسی است. هدف چنین پژوهشی در وهلۀ نخست، یاری در تصحیح متن شاهنامه است. ازآنجاکه میان تاریخ انجام شاهنامه (400 ق.) تا قدیمترین نسخۀ آن، فلورانس، (614 ق.) بیش از دویست سال فاصلة زمانی وجود دارد و از سدۀ هفتم و هشتم کمتر از ده نسخه وجود دارد، مصحّح شاهنامه ناچار است در کار خود، غ...
پس از فردوسی، اغلب شاعران، فارغ از محتوای آثارشان، در سطوح گوناگون، از شاهنامه تأثیر پذیرفتهاند. محمدباقر صحبت لاری یکی از برجستهترین شاعران دورۀ بازگشت ادبی است که در دیوان خویش به میزان چشمگیری از شاهنامۀ فردوسی تأثیر پذیرفته است. صحبت لاری با شاهنامۀ فردوسی آشنایی عمیقی داشته و تلمیحات نادر وی به نامها و داستانهای کمتر شناخته شدۀ شاهنامه و دیگر شخصیتهای حماسی و منابع غیر از شاهنامه، گو...
در شاهنامه زناشویی شاهان و پهلوانان با دختران اقوام بیگانه روند کلی پیوندهاست. در داستان های پهلوانی حتی یک نمونه نمی آید که شاه یا پهلوانی ایرانی دختر به بیگانه بدهد. کریستن سن در کتاب ایران در زمان ساسانیان می نویسد: راجع به خاندان سلطنتی در فارسنامه عبارتی است که ظاهراً مأخوذ از آیین نامک عهد ساسانیان است: عادت ملوک فرس و اکاسره آن بودی کی از همه ملوک اطراف چون چین و روم و ترک وهند دختران ست...
شاهنامه، حماسۀ بزرگ ادب فارسی، همواره توجّه بسیاری را به خود جلب کرده و دربارۀ آن فراوان نوشتهاند. شرح بیتهای دشوار یا بیتهایی نیز که بر سر فهم آن اختلاف بوده است، توجّه صاحبنظران را به خود معطوف داشته است. گاهی بیتی ساده بنظر میرسد و ظاهراً بر سر آن اختلاف دیدگاهی دیده نمیشود، امّا با دقّتِ نظر میتوان دریافت که از این گونه بیتها نتیجهای مطلوبتر و روشنتر میتوان استنباط کرد که از جملة آن...
استعاره یکی از موضوعات مهم و اساسی در زبانشناسی شناختی است. در این رویکرد، استعاره فقط یکی از ابزارهای تخیل شاعرانه و ویژگی زبانی نیست، بلکه در زندگی روزمره و نیز در اندیشه و عمل ما جریان دارد. بر اساس دیدگاه لیکاف و جانسون (2003م.)، استعاره اساساً روشی است که از طریق آن مفهومسازی یک حوزه از تجربه در قالب حوزهای دیگر بیان میشود. حوزۀ مقصد معمولاً انتزاعیتر و حوزۀ مبدأ عینیتر و ملموستر است....
بررسی تطبیقی خرد در «شاهنامه» و «الأدبالصغیر و الأدبالکبیر» حسین تکتبار فیروزجائی* علی شمساللهی چکیده حکیمان ایران باستان به اندرزهای اخلاقی و مضامینی چون خوشاخلاقی، سیاست، زهد، دوستی و بخصوص خرد وخردورزی گرایش شدیدی داشتهاند. این اندرزها و مضامین از راه ترجمۀ متونِ پهلوی به عربی به ادبیات عرب راهیافت و استقبال مردمان عرب از فرهنگ ایران زمین را درپیداشت که اعتراف محققان و اندیشمندان عر...
اسکندر، شخصیتی تاریخی است که زندگی و کشورگشاییهای او در کتاب اخبارالطوال و شاهنامه روایت شده است. این مقاله در صدد است تا با بررسی تطبیقی چهرۀ اسکندر و داستان شهر زنان در هر دو متن - روایت دینوری و فردوسی - را از نظر شیوههای روایتگری مورد بررسی و تطبیق قرار دهد. به این منظور ضمن بررسی چهرۀ اسکندر در متون قبل و بعد از اسلام، به تفاوتها و تشابههای روایت داستانی و تاریخ روایی بر اساس دیدگاه ر...
«جهانبینی هندواروپایی» به دلایل غنای محتوایی و ادبی آن از دیرباز، بازتاب چشمگیری در شکل گیری متون نظم و نثر فارسی داشته و آثار بسیاری را از جنبههای مختلف تحت تأثیر قرار داده است؛ بهگونهای که آثار برجستهای چون شاهنامة فردوسی و حماسة قرقیزی ماناس از کهنالگوهای آن بهره بردهاند. هدف اصلی این مقاله، بررسی تأثیر پذیری دو متن حماسی شاهنامه و ماناس از این جهان بینی است؛ به این منظور، براساس ...
جایگاه ویژهشاهنامۀ فردوسى نزد ایرانیان، موجب شده است تا این اثر همواره مدّ نظر قدرتمداران قرار داشته باشد. یکی از مظاهر این توجه، در نگارههای متعددی جلوه میکند که بر مبنای اشعار شاهنامۀ فردوسی خلق شده است. این نگارهها از دو منظر اصلی قابل مطالعه هستند: نخست آنکه هریک را تنها بهمنزلۀ بازنمودی از متن ادبی بررسی کنیم و به مؤلفههای شکلگرایانه، شگردها و مکتب هنری آنها بپردازیم. دیگر آنکه از م...
نمودار تعداد نتایج جستجو در هر سال
با کلیک روی نمودار نتایج را به سال انتشار فیلتر کنید