تاریخ مستندکتابخانه به‌نحوی با تاریخ وقف، مرتبط و عجین شده است. از این رو معرفی واقفان و شمه‌ای از ترجمة احوال آنان به‌همراه شناسایی و فهرست کتب خطی وقفی هر یک، از جمله اهداف اولیة پژوهشگران کتابخانه آستان قدس رضوی است. بر همین اساس در نوشتار زیر شرح احوال «شادروان حجة الاسلام حاج شیخ محمد حسن علّامی» و فهرست الفبایی کتب خطی کتابخانة‌ شخصی ایشان که در سا...

إنَّ بنیة القصیدة العربیّة لم تکن یوماً ما، تنحصر علی شکل أو نوع معین مِن المطالع، بل تنوعت المطالع فی فضائها ولکنَّ اللوحة الفنیة التی ذاع صیتها ورافقت القصیدة العربیّة فی رحلتها، هی اللوحة الطللیة التی کَثُرَ استخدامها مِن قبل الشعراء الجاهلیین التی أصلّوها فتنوع وقوفهم علیها فمنهم من وقف لاجل امرأة ومنهم من وقف لأجل ملک ضاع ومنهم من أعرض عنها فاحتذی الشعراء فیما بعدهم وأخذوا یحرصون علی افتتاح قصائدهم با...

وقف و اوقاف از مهم ترین مسائل در ارتباط با تاریخ اجتماعی ایران است. اگرچه وقف با اعتقادات مذهبی پیوندی عمیق دارد، اما اهمیت و نقش آن در جامعه ارتباط تنگاتنگی میان آن و تاریخ اجتماعی برقرار می کند. واقفان همواره با ایجاد بناهای عام المنفعه و معین کردن موقوفاتی برای آنها به بخش عظیمی از نیازهای جامعه عصر خود پاسخ داده اند. بسیاری از ابنیه عمومی چون مساجد، مدارس، دانشگاه ها، بیمارستان ها، کاروانسر...

نهاد وقف در تاریخ ایران از سابقه ای طولانی برخوردار است و قدیمی ترین نوع آن وقف املاک بر اماکن مذهبی و اعتقادی و امور عام المنفعه می باشدکه ریشه در تاریخ ایران باستان دارد. پس از ورود اسلام به ایران تا آغاز قرن دهم نیز سنت وقف املاک با دوره هایی از رشد و رکود تداوم یافت تا اینکه همزمان با تاسیس سلسله صفویه توسعه خود را آغاز نمود. با توجه به سیاست مذهبی صفویان و تلاش برای گسترش آیین تشیع در داخل...

-1 تطور دیدگاهها در اصل بلاغت باعث آن شده که تلقی ها از عناوین مندرج در بلاغت هم دستخوش تغییر شود. -2 در بلاغتی که جرجانی تعریف می کند وقف و ابتدا از جایگاهی اصولی برخوردار نیست زیرا بحث فصل و وصل در آن منحصر است به آوردن یا نیاوردن واو عاطفه. -3 در بلاغت به تعریف و تلقی اسلاف جرجانی، وقف و ابتدا از جایگاهی مهم برخوردار بوده زیرا وقف و ابتدا کاملا منطبق بر فصل و وصل از دیدگاه آن هاست و این همان...

وقف یکی از سنت های عظیم الهی است و عبارت از این است که اصل و عین را از خرید و فروش و سایر معاملات متوقف و موقوف می کنند تا از آن برای مصالح عامه، یا دسته و افراد، یا محل و مکان مخصوصی بهره برداری شده و به مصارف معینه برسد. نهاد وقف که پیش از آمدن اعراب به ایران نیز به صورت های گوناگون و از جمله زمین های واگذاری به پرستشگاه ها و حوزه های تحقیقی علمی وجود داشته تغییراتی به خود دیده و به صورت سازم...

استقلال وقف و حرمت دخالت غیر متولی و ناظر منصوص در امور موقوفه، اصلی پذیرفته شده در فقه است. برای جلوگیری از حیف و میل فراوان موقوفات لازم است دولت اسلامی بر اساس مبانی حسبه و ولایت فقیه در اداره و نظارت بر موقوفات دخالت کند. جمع میان ضرورت دخالت دولت اسلامی در امور مربوط به موقوفات و حفظ استقلال وقف، پرسش های متعددی پدید آورده است که این نوشتار در صدد پاسخ به آنهاست. نویسنده کوشیده است با تفکی...

یکی از سنت های حسنه وقف می باشد. وقف از جمله نهادهای حقوقی و اقتصادی مهم به شمار می رود که به نظر می رسد با توجه به مقتضیات زمان و مکان و شرایط و اوضاع و احوال روز باید دامنه آن را به سوی اموال جدید سوق داد. یکی از این اموال جدید، حقوق مالکیت معنوی است. با توجه به اهمیت و گسترش روز افزون این نوع اموال، امروزه، اینکه آیا این اموال قابلیت موقوفه شدن را دارند یا خیر مسئله ای بحث انگیز و مورد مناقش...

در کشور ما «نهاد وقف» هم از نظر چهرة عبادی و قصد تقرب در آن و هم ازجهت اقتصادی‘ اهمیت فراوانی دارد؛ چندان که می توان گفت در طول تاریخ یکی از وسایل عمومی شدن مالکیت خصوصی و توزیع عادلانة ثروت و حفظ میراث فرهنگی و شعائر مذهبی بوده است. با وجود این ‘ حبس عین مال موقوف ‘ به ویژه در مورد املاک‘ سبب شده است که بخشی از سرمایة ملی از گردش بیفتد و بی مبالاتی متولیان وقف و اختلاف موقوف علیهم این نهاد مفی...

در تلاوت مطلوب و دقیق قرآن کریم، ارائه معانی و مفاهیم کلام الهی اصلی و مهم ترین هدف است. این هدف، با داشتن علم لازم به دانش وقف و ابتدا و به کار بستن آن در تلاوت، قابل دست یابی است. این علم بر پایه آگاهی از وجوه مختلف تفسیری قرار دارد. ازجمله علوم دیگر مرتبط با وقف و ابتدا، علم قرائات قرآنی است. توجه به فواصل آیات نیز می تواند در زمینه تسلط یافتن بر اختلاف در ارتباط و اتصال برخی از عبارات و جمل...