تاریخ فرهنگ در ایران در چارچوب دانش تاریخ و جامعه شناسی مورد مطالعه و تحقیقات مختلف واقع شده است اما رویکرد فرهنگی به مقوله‌ها و موضوعات تاریخی از پیشینه چندانی برخوردار نیست. تغییر در شیوه‌های مطالعات تاریخی با سایر علوم به ویژه علوم اجتماعی، زمینه‌ای را فراهم کرد تا «تاریخ‌نگاری»، از شیوه‌های سنتی‌اش فاصله گرفته و جای خود را به «پژوهش‌های تاریخی» بدهد. نوشتار حاضر با روش توصیفی– تحلیلی بر آن ...

چکیده ندارد.

این پژوهش در پی روشن نمودن سیر تحول معماری حمام های عمومی ایرانی- اسلامی از اوایل اسلام تا دوره سلجوقی است که برای این منظور در این پژوهش کارکردها و آداب و احکام حمام و استحمام بررسی شده است. نظافت و تطهیر از کارکردهای اصلی حمام هستند که هر دو عملی آیینی هستند و در اینجا بیشتر تطهیر مورد توجه است. از آنجا که مقوله ی تطهیر در بسیاری از فرهنگ ها بازنمود آیینی خود را دارد و به عقیده ی پژوهشگران آی...

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

دانشمندان قدیم عرب بر این باورند که علم عروض یک دانش محض عربی است و مبتکر آن خلیل­ابن­احمد می­باشد یا پیش از وی عرب­ها به اوزان شعری آشنا بوده­اند؛ بدین­ترتیب به­نوعی تأثیر عوامل بیرونی را نادیده­گرفته­اند. از جملۀ این عوامل بیرونی می­توان تأثیر هندی­ها، یونانی­ها و ایرانی­ها را نام­برد. درحقیقت ایرانیان نیز در پیدایش این دانش سهیم­بوده­اند. این پژوهش به­طور مستقل این موضوع را بررسی کرده و به ا...

نماد، کلمه یا شکلی است که معنایی فراتر یا غیر از آن لفظ و شکل را به مخاطب القا می کند. یکی از نمادهای مهم که معرف حرفه پزشکی و دارو و درمان است، «کادوسه» است. کادوسه تصویر دو مار است که به دور یک عصا یا به شکل باز گشاده بالی قائم پیچیده اند، اگرچه این نماد به «اسکلپیوس»، رب النوع پزشکی در یونان نسبت داده شده است، اما ریشه های تاریخی وجود دارد که عصای کادوسه در تمدن ها و آیین های ایران دیده شده ...

توقف بر شخصی از اهل بیت: به عنوان آخرین امام و مهدی منتظر، مسأله بی سابقه و جدیدی نبوده است. گروهی از شیعیان که امام کاظم7 را مهدی و قائم منتظر می دانستند با نام واقفیه یا واقفه شناخته شد­ه­اند. این گروه ضمن اینکه بخش وسیعی از توان و فرصت حضرت رضا7 را مصروف خود ساخته بودند، از جهات متعدد تهدیدی جدی برای تفکر اصیل شیعی به حساب می آمدند. به همین مناسبت واکاوی ماهیت و شخصیت های جریان مذکور، از زوا...

هجرت به یثرب و تشکیل دولت شهر مدینه زمینه پیدایش نهادهای دولتی و به تعـبـیـردیگر تشکیلات اسلامی را فراهم کرد . اینکه نخستین تشکیلات اداری مسلمین از چه زمـانبوجود آمد، مورد اختلاف است اما در اخبار و روایات تاریخی گزارشهایی وجـود دارد کـهمی رساند : نمونه نخست دیوان در عصر رسالت تأسیس شد . در عین حال مشهور آن اسـتکه نظام دیوانی از روزگار فتح ایران و به پیشنهاد یک ایرانی ساکن در مدینه بـه دسـتـورخل...