پیامدهای اجتماعی و سیاسیِ برخاسته از فروسایی محیطی، گرمایش کروی و کشمکش بر سر منابع طبیعی، محیط زیست را کانون مطالعات امنیتی سده بیست و یکم قرار داده به گونه ای که ناامنی بوم شناسی و نابودی بُن مایه های زیستکره به عنوان بخشی از تهدیدات غیر سنتی با جُستار امنیت انسانی پیوند استواری یافته است. طی دو دهه اخیر، دانش ژئوپلیتیک، به فراخورِ درون مایه های جغرافیایی و سیاسی اش جایی که «ژئو»(زمین) و «پلیتیک»...

        در فضای ژئواکونومیک فعلی جهان که انرژی، محور سیاست و استراتژی کشورهای بزرگ و صنعتی است، اصلی ترین فشار برای تصاحب آسان منابع آن روی کشورهای اطراف حوزه خلیج فارس و سپس خزر می باشد. نکته حائز اهمیت و مثبت اینکه، ایران به دلیل قرارگرفتن میان این دو حوزه و داشتن رتبه دوم ذخایر نفت و گاز جهان به عنوان بازیگر تأثیرگذار نقش با اهمیتی دراستراتژی جهانی ژئوپلیتیک انرژی پیدا کرده است. اما در چهار ...

هرکشوری در سیاست بین الملل دارای نقشی است و این نقش برگرفته از موقعیت ژئوپلیتیکی و جغرافیایی آن کشور می باشد. ترکیه نیز از یک موقعیت جغرافیایی منحصر به فردی برخورد داراست و این موقعیت به ترکیه اجازه میدهد تا به عنوان یک بازیگر نقش خود را به بهترین شکل ایفا کند. ترکیه در موقعیتی قرار دارد که با مناطق ژئوپلیتیکی مهمی در ارتباط است قرار گیری این کشور مابین خاورمیانه، آسیای مرکزی و قفقاز، بالکان و ...

در سال‌های اخیر تفکر اوراسیاگرایی بیش از هر اندیشه دیگری به سیاست خارجی روسیه به‌ویژه در مناطق خارج نزدیک جهت می‌دهد. این اندیشه بر این باور است که باید در برابر جهان تک‌قطبی ایستاد. به عقیده ولادیمیر پوتین در عصر حاضر، «بهار روسیه» رسیده است و این کشور می‌بایست با دنبال کردن تفکر اوراسیایی، هویت از دست‌رفته خود را احیا کند و یک‌ بار دیگر مناطق از دست‌رفته را به زیر پرچم بزرگ و باشکوه روسیه...

پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و طرح نظریه ژئوپلیتیک نظام نوین جهانی، اگر چه جهان منتهی به نظمی فراگیر نشد، اما تدوین استراتژی‌ها در جهان از فرایند جهانی شدن تاثیر به سزایی پذیرفت. در این راستا هر یک از حوزه‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اطلاعاتی و امنیتی به نحوی از این پدید...

بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 ، تشیع به یکی از عوامل مهم و تأثیرگذار دنیای ژئوپلیتیک تبدیل شد. با این دگرگونی کم‌نظیر در کانون جغرافیایی شیعه، تشیع در کشور بزرگی مثل ایران به قدرت سیاسی دست یافت. مسلّم است که سیاسی شدن شیعه در جهان، ماهیتی ژئوپلیتیک پیدا کرده است، چرا که از نقطه‌نظر ژئوپلیتیک، مسائل ایران و تشیع به گونه‌ای با هم پیوند خورده است که ایران نمی‌تواند نسبت به سرنوشت ش...

دیپلماسی هوشمندانه مفهومی است که در تناظر با بهره‌برداری مناسب مجریان سیاست خارجی دولت‌ها از فرصت‌ها و ظرفیت‌های متنوع کشورشان- شامل منابع مادی و معنوی - منابع سخت‌افزارانه و نرم‌افزارانه- برای نیل به اهداف ملی و توسعه آن به کار می‌برند. همکاری‌های دیپلماتیک در دوران معاصر میان کشورها، نسبت به سالیان قبل از تنوع بیشتری برخوردار شده است. یکی از مهم‌ترین ابعاد این تنوع، مربوط به ادغام روش‌های...

هدف: از جمله مؤلفه‌های مهم تأثیرگذار بر موقعیت کشورها فضا، قدرت و هویت است که عناصر اصلی قلمروسازی گفتمانی در نظریه ژئوپلیتیک انتقادی را تشکیل می‌دهد و در عصر جدید کشورها و بازیگران مختلف از آن‌ها به انحای مختلف بهره می‌گیرند. با توجه به این مسئله هدف این مقاله بهره‌گیری از این عناصر در تحلیل رویکرد ترکیه در قبال داعش است.روش: روش به‌کاررفته شده در این نو...

آب شدن یخ‌های قطب، می‌تواند، مناسبات قدرت در سطح بین‌المللی را دستخوش تغییر کند، کشف مسیرهای دریانوردی جدید، کوتاه شدن راه ارتباطی بین غرب و شرق، کشف منابع استراتژیک، مسئله مرزهای مورد مناقشه، منازعات کانادا – نروژ، تلاش برای مهار قدرت چین توسط آمریکا و متحدان، و تلاش چین برای ایجاد قدرت متوازن و تبدیل کردن چین به قدرت بزرگ در محور شمال و ... سبب شده است تا گرینلند تبدیل به هات اسپات ژئوپلیتیک ...

چکیده روابط انرژی ایران و امریکا، روندی کاملا متفاوت با روابط انرژی ایران با سایر مصرف‌کنندگان انرژی جهان دارد. ایران از لحاظ ذخایر هیدروکربنی، دومین کشور دنیا، و امریکا بزرگ‌ترین مصرف‌کننده انرژی جهان، روابط انرژی‌ میان خود را متناسب با مشکلات سیاسی موجود، بر مبنای تقابل دنبال می‌کنند و هم‌اکنون تأثیرگذارترین گزینه بر روابط انرژی ایران، الزامات سیاسی است. جایگاه استراتژیک ام...