فرهنگ و قاموس ایرانیان، خانواده همواره جزیی بنیادین از جامعه و خانه محور اصلی یکپارچگی خانواده بوده است. چنین فرهنگی با اتکای عمیق خویش به مفهوم خانواده، به خانه و مکان زندگی این واحد اجتماعی مقامی بس رفیع داده و آن را تا حد حریمی مقدس بالا می برد. بنابراین ساکنان این حریم باید از نگاه و دسترسی نامحرم و از هر گزند و دخالت ناخواسته ای در امان باشند. یکی از تدابیری که معماری اصیل ایرانی در جهت حف...

سبک شناسی معماری ایرانی کاستی¬ها و ناگفته¬های بسیار داشته است. شیروان یکی از شیوه های معماری اسلامی ایران در شمال آذربایجان است که تا کنون در ایران به کفایت معرفی نشده است. همچنین در جمهوری آذربایجان، به دلیل تأثیر نظام فکری- سیاسی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی سابق، سبک شناسی معماری اسلامی گسسته از تاریخ و هنر ایرانی و فرهنگ اسلامی تحلیل و بررسی شده است. بررسی آثار معماری به جای مانده از شیو...

چکیده موضوع معماری بومی از قرن 18 میلادی به صورتی جدی مورد توجّه علاقه مندان آن قرار گرفته و تاکنون نیز این علاقه و توجّه ادامه داشته است. در طول این زمان دهة 1960 از اهمّیّتی خاص برخوردار است. در این دوران مطالعات و تحقیقات معماری بومی با هدف و نگرش جدید صورت گرفت و دنبال شد. تا سال 1960، اکثر مطالعات انجام شده بر روی معماری بومی، بر مبنای علایق شخصی و اهداف فردی معدود علاقه مندان آن انجام می شد. ...

به استناد مدارک و شواهد باستانشناسانه، با سقوط دولت ساسانیان و آغاز دوران اسلامی، بخش بسیار زیادی از عناصر تزیینی معماری ایران در دوران پیش از اسلام در معماری دوران بعد از اسلام به خدمت گرفته شده و تکوین یافته است. در این پژوهش با انجام مقایسه ای تطبیقی میان تزیینات وابسته به معماری بناهای ایران پیش از اسلام و عناصر تزیینی ایران در دوران پس از اسلام تا پایان دوره صفوی، به تبیین مفهوم تداوم عناص...

رزمین آذربایجان در معماری ایران مرتبه نخست را دارد. آغاز فعالیت‌های معماری ایلخانان به مرکزیت تبریز با بهره‌گیری از تجربیات و سنت‌های متقدم، فصل‌گشای عصر جدیدی در هنر و معماری این منطقه بوده است. کاربرد تزیینات معقلی و تلفیق آن با ویژگی‌های ممتاز سبک آذری در قالب تأکید بر ارتفاع بیشتر، استعمال سنگ تراشیده و بهره‌گیری بیشتر از هندسه، در یکی از زیباترین و منحصربه فردترین آثار معماری این دوران، مو...

چهار طاقی از شکل های ارزشمند معماری ایران در دوران پیش از اسلام و بعد از آن بوده که در ساخت بنا های مذهبی و جز آن به کار رفته است. بنابر شواهد موجود باستان شناسی، این نوع معماری در پیش از اسلام به ویژه از دورة ماد در نقشة آتشکده ها مشاهده شده است. پس از مدتی این شکل از معماری کاربرد عام تری یافت و در بنا ی کاخ ها نیز به کار رفت. طرح چهارطاقی در دوران اسلامی نیز مورد استفاده قرار گرفت؛ هرچند در ...

نقش و سهم واقعی ریاضی دانان در فرایند تکوین معماری از زوایای تاریک و مورد اختلاف مطالعات علوم و معماری در دور? اسلامی است. با توسع? فعالیت های عمرانی و نیاز به علوم ریاضی در سده های نخست، ریاضی دانان به معماران و صنعت گران در برخی مسائل ریاضی مشاوره می دادند. ریاضی دانان افزون بر سرپرستی ساخت برخی بناهای حکومتی، واسط? کاربرد دقیق تر علوم ریاضی در گروهی از معماران و صنعت گران تا سد? چهارم هجری ش...

نشانه شناسی و معنایابی مفاهیم عرفانی در معماری و شهرسازی نشان از کاربرد مفاهیم روحانی در کالبد معماری و شهر است که می تواند از بستر دیدگاه عرفان اسلامی و یا غرب مورد بررسی قرار گیرد؛ همانطور که در دورانِ صفوی، ارتباط و برهمکنش معنادارِ مضامین عرفان شناختی و معنوی با کالبد و ساختار معماری شهری از منظر رویکردی نشانه شناختی با سایر عناصر کالبدی معماری شهری در کل مجموعه شهر، نشان از همپیوندی و پیوستا...

با توجه به نیازِ به مسکن در دهه­های اخیر به عنوان یکی از ابتدایی­ترین و اساسی­ترین نیازهای انسان و از طرفی در راستای سیاست­های کلان کشور و با توجه به اهمیت خانه در دین مبین اسلام؛ بدین روی، تأکید بر اصول طراحی معماری مسکن طبق نظام معرفتی اسلام یک امر مهم و ضروری برای دست‌یابی به کیفیت مطلوب سکونت به­نظر می­رسد. از این‌رو، هدف از پژوهش حاضر، دستیابی به اصول طراحی معماری مسکن مطلوب در راستای مؤلفه...

از مباحث متداول در طراحی کتابخانه ها بررسی نحوه ی اثر ساختار کالبدی بر شکل گیری فضایی مورد استفاده است. آنچه تا کنون بیشتر مورد توجه قرار گرفته است استفاده از تحلیل های کالبدی در شکل گیری فضای های مطالعه است و از عوامل تاثیرگذار بر نحوه خلق فضایی برای ایجاد آرامش مطالعه کنندگان کمتر سخن به میان آمده است. در این پژوهش از پارامتر تناسبات و تاثیر آن بر زیبایی شناسی و ایجاد حس آرامش و انس پذیری بر ...