شمس العماره که به درخواست ناصرالدین شاه، مشابه بناهای اروپایی در ضلع شرقی ارگ سلطنتی ساخته شده، ساختارش تلفیقی از معماری سنتی و مدرن است که در زمان احداث، بلندترین بنای تهران و نماد پایتخت محسوب میشد. اعتمادالسلطنه و به دنبال او دیگر محقّقان تاریخ قاجار، تاریخ 1284 ق را سال ساخت بنا عنوان کرده اند، ولی وجود کتیبه ای در یکی از مخازن کاخ گلستان سبب شد تا بار دیگر این بنا از نظر تاریخی و معماری برر...

شمس العماره که به درخواست ناصرالدین شاه، مشابه بناهای اروپایی در ضلع شرقی ارگ سلطنتی ساخته شده، ساختارش تلفیقی از معماری سنتی و مدرن است که در زمان احداث، بلندترین بنای تهران و نماد پایتخت محسوب میشد. اعتمادالسلطنه و به دنبال او دیگر محقّقان تاریخ قاجار، تاریخ 1284 ق را سال ساخت بنا عنوان کرده اند، ولی وجود کتیبه ای در یکی از مخازن کاخ گلستان سبب شد تا بار دیگر این بنا از نظر تاریخی و معماری برر...

نقد بدخوانی‏ها و تصحیح اشتباهاتی که پژوهشگران در خوانش و ترجمه دو کتیبه پهلوی ساسانی مرتکب شده‏اند، انگیزه نوشتن این مقاله است. تلاش نویسنده بر این بوده است که در حدّ امکان با بهره‏گیری نقّادانه از آثار پژوهشگران پیشین درباره این دو سنگ‏نبشته پهلوی، پیشنهادهایی بهتر پیش نهد و آن سخن به نبشتار درآمده را به‏درستی بازنمایاند. نتیجه این پژوهش، ارائه ترجمه‏ای است که بر پایه رعایت کامل اصول دستورزبان پ...

از جمله بناهای مهم نقش رستم در نزدیکی تخت جمشید که از نظر مذهبی وتاریخی دارای اهمیت بسیار است کعبهی زرتشت میباشد. بنای کعبه زرتشت اگر چهمربوط به عصر هخامنشی است ولی کتیبههای شاپور اول و کرتیر بر دیواره این بنا سبباهمیت بیشتر آن برای شناخت تحولات عصر ساسانی شده است. اهمیت کتیبه تاریخیشاپور اول که به سه زبان پهلوی اشکانی، پهلوی ساسانی، و یونانی نگاشته شده اطلاعاتگرانقدری را مربوط به عصر ساسانی در...

مقالة حاضر در خصوص کتیبه ای از دورة پارتی است که در شهرستان سرپل ذهاب در استان کرمانشاه قرار دارد. این نقش برجستة پارتی دونفر را تصویر کرده است که در دو گوشة این نقش برجسته دو کتیبه نوشته شده است. کتیبة سمت راست به سبب فرسایش چندان قابل قرائت تازه ای نیست؛ اما کتیبة سمت چپ پیش از این قرائت دیگری، یعنی گودرز پسر گیو، شده بود. نگارنده بر اساس مشاهدة نزدیک و قالب گیری به قرائت دیگری، یعنی گودرز پس...

مدرسة خان از معدود بناهای موجود از دوران صفویه در شیراز است. این مدرسه، که به‌همت الله‌وردی‌خان و برای فراهم‌ساختن زمینۀ تدریس ملاصدرا بنا شده بود، از زمان ساخت تاکنون بارها و به علل مختلف آسیب دیده و در نوبت‌های متوالی نوسازی و مرمت شده است. اقدامات حاج میرزا علی‌اکبرخان قوام‌الملک در فاصلۀ تاریخی 1276-1279ق ازجمله مهم‌ترین تعمیرات این مدرسه در دورة قاجار بوده است و کتیبة سردر غربی به‌نوعی گزا...

یکی از جریان‌های ادبی که متأثر از اتفاقات سیاسیِ اروپای قرن بیستم است، معناباختگی است. این جریان، نخست در تئاتر فرانسه پدید آمد و به‌ سرعت در اروپا منتشر شدو بعداز مدتی بر دیگر گونه‌های ادبی تأثیر گذاشت. روشنفکران نوگرای ایرانی تقریباً هم‌زمان با رواج آن در اروپا، به آن علاقه‌مند شدند و در قالب ترجمه، شاهکارهای آن را به جامعه‌ی  ایران شناساندند. تحت‌تأثیر رویدادهای سیاسی دهه‌های سی و چهل خورشیدی،...

قالی محصول هم‌نشینی عناصر معنادار یا چینش هنرمندانه نقش‌مایه‌ها در کنار یکدیگر است. با این نگاه می‌توان کاربردهای مادی و معنوی دستبافته‌ها را دال بر قابلیت‌های معنارسانی این هنر ایرانی قلمداد کرد. از گذشته‌های دور قالی در مراسم مذهبی، سورها و سوگ‌ها، حضور داشته و علاوه بر فرش کردن فضاهای گوناگون،‌ اهداء و وقف آن نیز بیانگر گره خوردن این محصول هنری با تار و پود زندگی ایرانیان است. در این مقاله، ...

موضوع مورد تحقیق در ارتباط با نقوش برجسته دوران ساسانیان می باشد، اینکه نقوش برجسته معمولا با چه موادی کار شده و ماندگاری آن چگونه است. در مورد نقوش حیوانی، گیاهی و انسانی کار شده که در قالب ظروف و زیور آلات گرانبهای سیمین و زرین، کتیبه ها و تصاویری در سینه صخره ها و درون غارها و قطعات پارچه های ابریشمین که اکنون زینت بخش موزه های جهان است. همچنین بررسی زیبایی شناسایی هنر این دوره در ارتباط با ...

خوشنویسی و نوشتار در گچبری به دلیل شکل پذیری آسان گچ و زمان دار بودن کار بر روی آن، به یک عرصه ای منحصر به فرد جهت طراحی حرفها و ساختار خوشنویسانه و تزئینات تبدیل شده است .با توجه به اینکه منشا خطوط کوفی بر کتیبه های گچبری، کوفی ساده است، اما بر خلاف تصور که کلمه های مشترک – در این تحقیق عبارت بسم الله الرحمن الرحیم است - باید یک شکل ترسیم شوند، در کتیبه های گچبری برخوردهای متفاوتی از جنس طراحی...