سطوح مختلف معنایی قرآن و ذوبطون بودن آن، امری پذیرفته شده در بین فریقین است. برخی ـ به خطا ـ از این ویژگی منحصر به فرد کلام الهی، پلورالیسم و تکثر قرائت ها را نتیجه گرفته اند؛ درحالی که از منظر عموم مفسران و اندیشمندان، مقصود از بطون قرآن، فهم های طولی و ذومراتب، غیرمتعارض، روشمند، غیر متداخل در حوزۀ نصوص و به مثابۀ پشتوانۀ استناد آرای متکثر مفسران و فقیهان می باشد که هیچ گونه تلازم و پیوندی با...

در رویکرد مشهور، علیّت مستلزم کثرت وجودی، اعم از تباینی و تشکیکی، میان علّت و معلول است؛ با این حال، خودِ فلاسفه در مواضعی که کثرت وجودی برقرار نیست، علیّت را متحقّق دانسته‌اند. صدرا این قسم علیّت را به تحلیل عقلانی می‌داند و آگاهانه ملازمه‌ای بین «علیّت» و «کثرت وجودی» نمی‌یابد. تئوری علیّت تحلیلی مستلزم توسعة معنای علیّت است و می‌باید تعریفی ارائه کرد که انطباق‌پذیر بر هر یک از کثرات وجودی و تحلیلی با...

کثرت گرایان با استناد به بخشى از آیه 48 سوره مائده «لکل جعلنا منکم شرعه و منهاجا» که در آن از تعلق اراده الهى به کثرت ادیان سخن مى گوید، سعى دارند این آیه را بعنوان یکى از مستندات قرآنى نظریه خود، معرفى نمایند. نگارنده پس از دقت در چگونگى استدلال کثرت گرایان در باب چگونگى دلالت آیه بر مدعاى شان، و همچنین بررسى دیدگاههاى مفسران در مورد معنا و دلالت آیه مورد بحث، در نهایت به این نتیجه رسیده است ک...

با پذیرش مبانی و اصولی چون وحدت تشکیکی و حرکت وجودی ارادی در نگرش وجودی حکمت متعالیه، گشودگی و گستردگی­ای در انسان رخ می­دهد که در آن، انسان از وحدت نوعی متواطی فاصله گرفته و در قلمرو وحدت نوعی مشکک و کثرت نوعی قرار می­گیرد. فیض کاشانی در مواضعی بر پایة وحدت نوعی انسان مباحثی را مطرح کرده و از افراد انسانی سخن گفته است. اما همو براساس نگرش وجودی و با استمداد از مبانی یاد شده، مباحثی مطرح نموده ...

سنجش، تأیید یا تکذیب هیچ یک از آرای معطوف به واقعیت کثرت ادیان، همچون حصرگرایی 4شمول گرایی 5 یا کثرت گرایی 6 دینی، که از مهم ترین مباحث دو حوزۀ فلسفۀ دین و کلام جدید به شمارمی آیند، مقصود این نوشتار نیست. بلکه این پژوهش بی هیچ ارزشداوری، تنها در پی تبیین رویکرد یکی ازمتأملان و عارفان شهیر ایرانی اسلامی نسبت به مقولۀ کثرت ادیان است و می کوشد تا پرده از چهرۀ رأیخاص وی دربارۀ این مقولۀ مهم بردارد....

درقوانین موجود گاه عنوان افساددرکنارمحاربه وگاه به عنوان جرمی مستقل مطرح شده ودرمورداخیر،گاه مجازات مفسد به صورت دقیق وروشن بیان شده وگاه بدون تصریح به مجازات او،به همین مقداربسنده شده استکه مرتکب به مجازات مفسدیامحارب محکوم خواهدشدگاه نیزقانونگذار،عنوان مجرمانهی عمل رامحاربه قرارداده ،لکن ازجرم مزبورافسادفیالارض رااراده کرده است.ازاین رو هدف از پژوهش حاضر که درپنج فصل به ننگارش درآمده است یافت...

وضعیت خاص زنان عربستان در سالهای­ اخیر، باعث توجه رسانه­های کشورهای مختلف به ایشان شده، اعتراض محافل بین المللی و سازمانهای جهانی را برانگیخته است. با توجه به اینکه اجحاف در حق زنان مبتنی بر برداشتهای غلط جامعۀ سنتی عربستان- بخصوص سران وهابیّت- از دین است، در این مقاله به بررسی اجمالی وضعیت ایشان پرداخته، تلاش کرده­ایم تا محمل دینی مورد ادعای ایشان را در چند محور بررسی کنیم. این مقاله وضعیت و مس...

میدانیم که دین طیف گسترده ای از عقاید واعامال گوناگون را شامل است دراباره مقوله دین چها نظریه مهم در عرصه کلام جدید مطرح شده است .و درباره این نظریه ها سوالات جالب توجهی مطرح است که برخی از آنها عبارتند از ، افزایش محبوبیت کسرت گرایی و شمول گرایی را چگونه می توان تحلیل کرد .چگونه باید کسرت گرایی راا بیان کنیم مقاله حاضر بر آن است که به صورت فشرده به تبیین و نقادی این سوالات بپردازد