افسانه قصّه ای است حاوی سرگذشت یا رویدادی خیالی از زندگی انسان ها، حیوانات، پرندگان یا موجودات وهمی چون دیو، پری، غول و اژدها که با رمز و رازها و گاه مقاصدی اخلاقی و آموزشی توأم است و نگارش آن بیشتر به قصد سرگرمی و تفریح خوانندگان انجام می گیرد. وجه ممیز افسانه ها، تخیل قوی و اغراق آمیز بودن آنهاست. افسانه ها انواعی دارند: تمثیلی، پریان، عاشقانه و پهلوانی. در این مقاله، ضمن تعریف و آشنایی با انو...

چکیده افسانه ی سیاه گالش و بررسی آن باتوجه به نظریه کارکردگرایی مالینوسکی سیده سمن کاشانی افسانه ها به عنوان یکی از مظاهر فرهنگ عامیانه ، منبع پر ارزشی هستند برای شناخت خصوصیات مختلف فکری،اجتماعی،اقتصادی ،مردم شناسی و فرهنگی کسانی که در میان آنها رشد یافته و نمود پیدا کرده اند. افسانه سیا ه گالش یکی از همین افسانه ها ست و زادگاه آن در شمال کشور ،و در میان کسانی است که فعالیت اقتصادیشان ب...

تا پیش از اینکه میشل فوکو در میانه دهه 70، اثر جنجالی خود را درباره سرشت مجازات در عصر مدرن منتشر کند، هیچ کس تردیدی نداشت که تاریخ تطور و تحول اشکال و انواع مجازات، به سمت انسانی شدن میل کرده است و در نگاهی کلی، در عصر مدرن، با شیوه های انسانی تری با محکومان و متهمان برخورد می شود، اما «مراقبت و تنبیه» به مخاطبان خود نشان داد که این انگاره، افسانه ای بیش نیست و اساساً نمی توان روندی منظم و بطئی...

این مقاله سعی دارد نشان دهد بدل پوشی به مثابه امری نمایشی، چگونه قادر است نشانه-های تثبیت شده بوسیله ی ایدئولوژی را به چالش بکشد و در جهت نیل به این مقصود نمونه های بدل پوشی در افسانه های آذربایجان بررسی شده اند. ابتدا برای تبیین روش و نظریه های بنیانی مقاله، ایدئولوژی و روند طبیعی سازی مورد مطالعه قرار گرفته اند و آرای آلتوسر راهگشای این مسیر بوده است. سپس، نظر وی مبنی بر وقوع واکنش هایی بر ضد...

ایزدبانوان ایرانی همچون آناهیتا به دلیل حضور پرقدرت خود در ادوار تاریخی کهن و همچنین دنیای اساطیری و نیز با داشتن بن مایه هایی از کهن الگوی مادر کبیر توانسته اند در عرصه های مختلف ذهن بشری به حیات خویش ادامه دهند. افسانه های عامیانه ایرانی که برگرفته از ذهن ناخودآگاه مردم هستند، بستر بسیار مناسبی برای ادامه حیات ایزد بانوان ایرانی در طول تاریخ شده اند، به طوری که با تحلیل این افسانه ها می توان ...

افسانه گرایی ریاضی از شاخه‌های نام گرایی در فلسفۀ ریاضی محسوب می شود که خود در مقابل واقع‌گرایی (رآلیسم) یا افلاطونی مشربی  قرار دارد.  در اینجا واقع‌گرایی به تعبیر هستی شناختی مطرح است، یعنی این دیدگاه که اشیای ریاضی وجودی واقعی و مستقل از ما دارند. افسانه گرایان صورت ظاهرِ احکام ریاضی را که در آن، اشیای ریاضی با هویت وجودیِ مجرد (یعنی در خارج فضا-زمان) حاضرند،  می‌پذیرند ولی از آنجا که عموماً اع...

شیخ احمد جام در میان نامداران صوفیه، بیش از دیگران، زندگی و شخصیّت اش با افسانه ها و حکایات عجیب گره خورده است. نویسندگان مقامات با نقل افسانه ها و روایت های شگفت و انتساب صفاتی چون خُم شکنی و تعصّب و تشدّد در امر به معروف و نهی از منکر و شکستن چنگ و چغانه، چهرۀ شیخ جام را چنان ترسیم کرده اند که دلخواه ایشان بوده است و کاری به آن نداشته اند که او خود چه می اندیشیده و در قاموس ذهن و اندیشه و سلوک وی...