خوشۀ همخوانی hu̯– ایرانی باستان در گویش های ایرانی به شکل های مختلفی تحول یافته است. در این مقاله، پس از شرح مختصر پیشینۀ تحول hu̯– ایرانی باستان در زبان های ایرانی دورۀ باستان و ایرانی میانۀ غربی، چگونگی تحول آن در گویش های نو شمال غربی و جنوب غربی بررسی شده است. hu̯– ایرانی باستان به پنج صورت تحول یافته و دو روند کلی را پیموده است: روند نخست: hu̯– > xw– > x– > h–، روند دوم: hu̯– > wh– >w– > f– . گ...

با وجود زوال «گویش قدیم شیرازی» و جایگزینی آن به وسیله گویش دری از حدود سده­های نه و ده هجری، هنوز برخی نشانه­های آن در «گویش شیرازی امروز» مشاهده می­شود. بدین ترتیب، اگرچه عمده تفاوت­های گونه­ی زبانی رایج در شیراز با گویش گفتاری معیار، در حوزه تمایزهای لهجه­ای است؛ این گونه­ی زبانی واجد برخی ساخت­های نحوی و واژگان مخصوص به­خود، یعنی واجد برخی خصائص گویشی نیز می­باشد. در همین زمینه، در این گفتا...

هدف از این تحقیق، بررسی و توصیف نظام آوایی گویش جوشقان قالی است. این گویش یکی از گویش های مناطق مرکزی ایران است و تاکنون پژوهش مستقلی دربارۀ آن انجام نشده است. تحقیق حاضر که اولین بررسی نظام مند دربارۀ گویش جوشقان قالی است، نظام آوایی این گویش را ـ شامل آواشناسی، فرایند واجی و ساختمان هجا ـ تجزیه و تحلیل می کند. در این مقاله، فرایندهای آوایی این گویش نظیر ابدال، ادغام، قلب، افزایش و... بررسی شد...

یکی از بخش های گویش شناسی بررسی ویژگی های نحوی یک گویش است و در میان مباحث نحوی، مبحث حروف، همسانی بیشتری در گویش های مختلف دارد زیرا حروف گروه بسته ی دستوری به شمار می رود. با این حای می توان گویش هایی را یافت که این مبحث در آن تفاوت های چشمگیری با گویش های دیگر دارد. یکی از این گویش ها، گویش یکی از روستاهای استان اصفهان، به نام نیسیان، است که با وجود همجواری با روستاهای دیگر کاربرد حروف در آن...

زبان تالشی بسیاری از ویژگی­های دورۀ باستان زبان­های ایرانی را در خود نگه داشته­است و از نظر آوایی با زبان فارسی معیار، تفاوت­هایی دارد به طوری­که در فارسی واکه­های /ә/ و /ü/ وجود ندارند. این تفاوت­های آوایی باعث تداخل آوایی زبان مادری در جمله­های تولیدی دو زبانه­های تالشی- فارسی و یا حذف و تلفظ نادرست چند آوای متفاوت با زبان فارسی، در جمله­های تولیدی در دو زبانه­های فارسی– تالشی می­شود. دو زبان...

از فرایندهای واژه­سازی در گویش کردی کلهری تکرار است که در آن، تمام یا بخشی از واژه تکرار، و واژۀ جدیدی ساخته می­شود که یا معنای جدیدی دارد، یا بر معنای پایه تأکید دارد، و یا شدت آن را نشان می­دهد. در این مقاله فرایند تکرار را در گویش کردی کلهری از دیدگاه نظریۀ بهینگی بررسی کرده‌ایم تا اولاً چگونگی فرایند تکرار در این گویش مشخص شود، ثانیاً در چارچوب گونۀ معیار نظریۀ بهینگی، که به نظریۀ تناظر مشهور...

هدف از این تحقیق دستیابی به بهترین زمان تلقیح مصنوعی در میش های تالشی بود. به همین منظور تعداد 150راس میش تالشی انتخاب و به طور تصادفی به سه گروه مساوی تقسیم شدند. تمام میش ها برای همزمان شدن فحلی به مدت 14 روز سیدرگذاری شده و همزمان با سیدربرداری به ازای هر میش 400 واحد بین المللی pmsg به صورت عضلانی تزریق شد. گروه اول 28 ساعت پس از خروج سیدر (ai28)، گروه دوم 40 ساعت پس از خروج سیدر (ai40) و گ...

 گویش نایینی یکی از گویش های رایج درناحیه ی مرکزی ایران وجزو شاخه ی شمالغربی زبان های ایرانی است که در شهرستان نایین استان اصفهان(ماد بزرگ روزگار باستان) رواج گسترده ای دارد.دانشمندان اروپایی نخستین پژوهش های زبانشناختی درباره ی این گویش را درسده ی نوزدهم میلادی انجام دادند(آمده کری-١٨٩٦م.، ویلهلم گایگر، ولادیمیر ایوانف، اسکارمان و کارل هدنک-١٩٢٦م.). پژوهشگران ایرانی تا کنون به بررسی زبانشناختی...

گویش مشهدی یکی از مؤثرترین گویش ها در فارسی دری است و به نوعی خاستگاه ادبیات اصیل شاعرانی همچون رودکی، فردوسی، عطار، خیام و ... می باشد. این گویش با دارا بودن واژگان اصیل فراوان یکی از گرانبهاترین گنجینه های زنده ی ادبیات و فارسی اصیل دری است. پژوهش حارر که اولین بررسی نظام مند درباره ی گویش مشهدی است، در راستای حفظ این میراث ملی و با هدف کاوشی زبانشناختی، نظام آوایی این گویش را، که شامل توصیف ...

زبان نشانگر هویّت و گذشته هر مردمی است، ولی شاهدیم که بسیاری از زبانهای اقلیّت تحت نفوذ زبانهای رسمی از بین رفته­اند یا شانسی برای بقا ندارند. زبان زرتشتیان، دَریdari))،گَورونیgavruni)) یا بهدینی نامیده می­شود که خود دارای دو لهجۀ اصلی بهدینی یزدی و کرمانی است. امروزه تنها شمار بسیار کمی از سالمندان زرتشتی را یارای سخن گفتن با گویش بهدینی کرمانی است. هدف از این نوشتار افزون برگامی برای دوباره زنده ...