بررسی عوامل موثر بر اشتغال در ایران با تاکید بر بخش صنعت (کارگاه های بزرگ صنعتی) طی چهل ساله اخیر

بررسی تحولات کمی و کیفی اشتغال در کارگاههای بزرگ صنعتی طی دهه های فوق چشم انداز روشنی را نشان نمی دهد. در تحلیل ساختار کمی اشتغال دیدیم که علیرغم افزایش 5/2 برابری شاغلان کارگاههای بزرگ صنعتی بعلت عدم پویایی لازم رشد و توسعه صنعتی طی سه دهه اخیر، شاهد کاهش قدرت جذب اشتغال صنعتی در این واحدها بوده ایم. بگونه ای در مقطع 75-1370 واحدهای صنعتی قسمتی از نیروی شاغل خود را از دست داده است. بررسی توزیع و تولید و شاغلان در صنایع بزرگ نشان داد که هنوز صنایع مصرفی نقش مسلطی بر فعالیتهای کارگاههای بزرگ صنعتی ایفا می کنند. طی دوره فوق سیاستهای صنعتی کشور در جهت گسترش و حمایت صنایع بزرگ به زیان کارگاههای کوچک بوده است. بررسی ساختار کیفی شاغلان این واحدهای صنعتی از حیث سواد و مهارت نشان می دهد که این صنایع (بویژه واسطه ای و سرمایه ای) با کمبود شدید نیروی انسانی متخصص و ماهر در سطح عالی بمنظور انجام تحقیقات و بررسیهای کاربردی مواجه است. یکی از مهمترین پیامدهای کمبود نیروی انسانی متخصص و کارآمد عبارتست از عدم آمادگی لازم برای نوآوری و تکوین تکنولوژیک صنعتی و در نتیجه عدم استفاده از ظرفیت مطلوب تولیدی که باعث کاهش قدرت جذب اشتغال و رشد کند بهره وری صنایع خواهد شد و بدین ترتیب بر رفاه اقتصادی و بر رشد اقتصادی کشور موثر خواهد بود.