پیش بینی برخی خواص فیزیکی شیمیایی ترکیبات با استفاده از مدل های دوبعدی و سه بعدیqsar ، آنالیز سه بعدی تصاویر sem کوپلیمرها و آنالیز آموکسی سیلین با استفاده از اسپکترومتر تحرک یونی با منبع یونیزاسیون الکترواسپری

در بخش اول این رساله، یک مدل "ارتباط کمّی فعالیت و ساختار" (qsar) برای پیش‎بینی مقادیر دوز مرگ‎آور (ld50) فنوتیازین‎ها، داروهای ضد افسردگی و داروهای ضد اضطراب، طراحی شد . به دنبال بررسی‎های انجام شده بر روی مکانیسم سمّیت این داروها، یک توصیف‎کننده جدید بر اساس مکانیسم اکسایش فعال‎سازی بیولوژیک این داروها پیشنهاد شد. نتایج به دست آمده از ساخت مدل qsar نشان داد که توصیف‎کننده پیشنهادی دربردارنده اطلاعات مفید شیمیایی است به طوری که بر اساس آن می‎توان به خوبی سمیّت این داروها را پیش بینی کرد. در بخش دوم، آنالیز سه بعدی شامل آنالیز فاکتورهای موازی (parafac) و حداقل مربعات چند بعدی (n-pls) برای پیش بینی مقادیر pka دسته ای از مشتقات فنلی با توصیف‎کننده‎های جدید کوانتوم شیمیایی به نام ضرایب تشابه توپولوژی کوانتومی مولکولی (qtms)، انجام شد. پیوندهای مختلف و توصیف‎کننده‎های مختلف مربوط به این ترکیبات، برای ایجاد داده‎های سه بعدی مورد استفاده قرار گرفت. با استفاده از این روش، قسمت فعال ترکیب فنلی در تعیین ثابت اسیدی این ترکیبات مشخص شد. در نهایت، ضریب تأثیر توصیف‎کننده‎ها با استفاده از آنالیز سه بعدی parafac مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که روش‎های آنالیز چند بعدی می تواند در سیستم های مختلف qsar/qspr به عنوان روش‎های مؤثر آنالیز مورد استفاده قرار گیرند. بخش دیگری از رساله شامل کاربرد qspr و حداقل مربعات ماشین بردار تکیه‎گاه (ls-svm ) برای پیش‎بینی درصد تبدیل واکنش‎های استری شدن در شرایط فوق بحرانی co2 در حضور سه نوع بیوکاتالیست مختلف است. نتایج نشان می‎دهد که مجموعه ای از توصیف کننده‎هایی مربوط به الکل‎ها و اسیدهای مورد استفاده در سنتز استرها، در میزان درصد تبدیل واکنش‎ها موثر می‎باشند. علاوه بر تعیین و تفسیر توصیف کننده‎های موثر، مدلی با استفاده از تکنیک svm طراحی شد که توانایی پیش‎بینی درصد تبدیل واکنش‎های استری شدن را در شرایط مختلف فوق بحرانی دارا است. در بخش بعدی رساله، روش‎های آنالیز سه بعدی برای ایجاد ارتباط بین تصاویر میکروسکوپ الکترونی روبشی (sem) دانه‎های کوپولیمری و تخلخل آنها و غلظت وینیل تری اتوکسی سیلان (vtes) به کار رفته در مخلوط واکنشی که منجر به سنتز این کوپلیمرها می‎شود، مورد استفاده قرار گرفت. مدل‎های ساخته شده به خوبی می‎تواند با استفاده از تصویر sem نمونه پلیمری، غلظت vtes و میزان تخلخل آن را پیش بینی کند. نتایج نشان می‎دهد که تصاویر sem پلیمرها می‎تواند به عنوان ابزار جدیدی برای پیش‎بینی برخی ویژگی‎های آنها به کار رود. در کار تحقیقاتی دیگری، پتانسیل روش‎های مدل‎سازی سه بعدی parafac و n-pls برای جداسازی پیک‎های فلوئورسانس همپوشانی شده پیروکسیکام و پیریدوکسین مورد ارزیابی قرار گرفت. در این روش از داده‎های سه بعدی فلوئرسانس برای پیش بینی غلظت این دو ترکیب در نمونه‎های دارویی استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان می‎دهد که روش ارایه شده برای آنالیز همزمان این دو ترکیب، سریع، ساده و ارزان است که نیازی به جداسازی آزمایشگاهی ندارد. در بخش پایانی رساله، اسپکترومتری تحرک یونی با منبع یونیزاسیون الکترواسپری (esi-ims) برای تعیین مقدار آموکسی‎سیلین در محصولات دارویی مورد استفاده قرار گرفته است. این روش پیشنهادی، ساده، دارای صحت و دقت بالا و حساس است. آنالیز آموکسی‎سیلین با استفاده از esi-ims در زمان کوتاهی (در حدود 5 ثانیه) بدون هیچگونه مرحله جداسازی یا پیش‎پردازش انجام شد. نتایج نشان می‎دهد که این روش می‎تواند در صنعت داروسازی به عنوان جایگزینی برای آنالیز این دارو به روش‎های hplc یا روش‎های اسپکتروفوتومتری به کار رود.