بررسی عوامل اقتصادی موثر بر فرار مغزها (مطالعه موردی : ایران-کانادا)

در حالیکه نیروی انسانی به عنوان یکی از عوامل تولید، نقش مهمی در رشد وتوسعه ی اقتصادی هر کشور ایفا می کند، اهمیت نیروی انسانی آموزش دیده و ماهر به مراتب بسیار بیشتر خواهد بود. از همین روست که کشورهای کمتر توسعه یافته جهت نیل به رشد و پیشرفت هر چه بیشتر ، اقدام به صرف امکانات و منابع خود در راستای تعلیم و آموزش این نیروهای انسانی می نمایند. اما این کشورها درست هنگام بهره برداری از این نیروهای کارآمد، با فرار و مهاجرت آنها به خارج از کشور روبرو شده و تمام تلاشهایشان بی نتیجه می ماند. لذا با توجه به حساسیت بالا و اهمیت زیاد موضوع برای کلیه ی کشورهای در حال توسعه و از جمله ایران، رساله ی حاضر با هدف کاهش خروج نخبگان ایرانی، به بررسی عوامل موثر بر فرار مغزها از ایران به کانادا طی دوره ی 1382-1356 پرداخته است . بی شک و مطابق مطالعات قبلی عوامل اقتصادی از جمله مهمترین عوامل تأثیرگذار بر پدیده ی فرار مغزها بوده و به همین جهت تحقیق حاضر به بررسی میزان اثرگذاری سه عامل سطح حقوق و دستمزد در ایران ، نرخ بیکاری ایران و نیز شکاف شاخص رفاهی بین ایران وکانادا ، بر فرار مغزها، با استفاده از تکنیکهای اقتصادسنجی پرداخته است. به همین منظور پس از بررسی ایستایی متغیرهای مذکور ، معادله ی فرار مغزها به روش ols تخمین زده شده و نتایج حاصل به قرار ذیل است: 1- شکاف رفاهی بین ایران و کانادا که به وسیله ی اختلاف بین شاخصهای رفاهی دو کشور مشخص شده است، تأثیر مستقیم و مهمی بر مهاجرت دارد. 2- نرخ حقوق و دستمزد در ایران تأثیر معکوس روی مهاجرت می گذارد. 3- نرخ بیکاری تأثیر مهمی بر مهاجرت نیروی انسانی ماهر و تحصیلکرده ندارد.