بررسی تغییرات اقلیمی بر اساس تحلیل داده بارش تندری (مطالعه موردی: شمال غرب ایران)

تغییر اقلیم از جمله مهمترین مشکلات بشر امروزی است. مطالعات نشان داده که در قرن بیستم، متوسط دمای کره ی زمین 0/2±0/6 درجه ی سانتیگراد افزایش داشته است. این موضوع قطعاً سبب تغییرات بسیاری از پدیده های محیطی و تغییر در سیستم های سینوپتیک مناطق مختلف شده است. با تغییر اقلیم سایر اجزای آن مانند دما، بارش، باد، تبخیر، روز های ابر و ... تغییر می کند. در این میان، بارش های تندری به لحاظ اینکه تأثیر عمده ای بر محیط طبیعی و زندگی انسانی دارند، از اهمیت بالایی برخوردار می باشند. منطقه شمال غرب ایران به دلیل دارا بودن ویژگی های خاص طبیعی از جمله قرار گرفتن در مسیر حرکت سامانه های سینوپتیک جوی و وجود واحدهای توپوگرافیک متنوع از مهمترین مراکز جمعیتی، اقتصادی، صنعتی و کشاورزی کشور محسوب می شود. تغییر فضایی و مکانی بارش های تندری می تواند با خسارات مالی و جانی زیادی در این ناحیه همراه باشد. در این تحقیق داده های بارش تندری 15 ایستگاه سینوپتیک در منطقه مورد مطالعه از سازمان هواشناسی کشور اخذ و پس از آنالیز آماری نمودارهای روند ، میانگین، فراوانی وقوع و حداکثر مطلق یک روزه بارش های تندری سالانه، بهار و تابستان در ایستگاه های مربوطه رسم شد. سپس با استفاده از روش من-کندال به آزمون روندها در 4 ایستگاه که طولانی ترین دوره آماری در بین ایستگاه ها را داشتند اقدام گردید. نتایج حاصل از رسم نمودارهای روندی حاکی از افزایش پارامترهای مورد بررسی بارش های تندری در اکثر ایستگاه ها می باشد. در ضمن، تست من-کندال در داده های 4 ایستگاه، بیانگر تغییرات معنادار در بارش های تندری در 2 ایستگاه می باشد. برای پهنه بندی بارش های تندری غیر از داده های ایستگاه های سینوپتیک از داده های ماهواره trmm نیز استفاده گردید.