مطالعه ارتباط بین ویژگیهای خاک و عوامل فیزیوگرافیک با توزیع جوامع گیاهی (مطالعه موردی: مراتع ییلاقی بهرستاق هراز)

چکیده هدف نهایی همه ی اکولوژیست ها حفظ ثبات اکوسیستم ها می باشد، که این مهم جز با حفظ تنوع بیولوژیک میسر نمی شود. جوامع گیاهی به عنوان تولیدکنندگان اولیه، حافظان تنوع بیولوژیک زیستگاه های طبیعی هستند. در نتیجه به منظور مدیریت اکوسیستم و ارزیابی تنوع زیستی در مقیاس وسیع، انجام مطالعات در قسمت پراکنش جوامع گیاهیً ضروری به نظر می رسد. تحقیق حاضر در مراتع ییلاقی بهرستاق از توابع شهرستان آمل و در بخشی از حوزه آبخیز هراز استان مازندران انجام پذیرفت. نمونه برداری پوشش گیاهی در واحد های کاری همگن و در امتداد 28 ترانسکت انجام گرفت. در طول هر ترانسکت 5 پلات 1 متر مربعی در منطقه مستقر و در هر پلات درصد تاج پوشش به تفکیک گونه ها ثبت گردید. همچنین در هر واحد کاری همگن 1 تا 3 نمونه خاک برداشت و خصوصیات توپوگرافی ثبت شد. برای تعیین زیر اجتماعات گیاهی از آنالیز خوشه ای استفاده شد و فاکتور های محیطی اندازه گیری شده شامل عوامل خاکی و توپوگرافی با استفاده از آنالیز واریانس یک طرفه در کلیه ی زیر اجتماعات مورد مقایسه قرار گرفتند. سپس به منظور بررسی همبستگی پوشش گیاهی با عوامل محیطی از آنالیز چند متغیره استفاده شد. نتایج حاصل از آنالیز خوشه ای حضور 9 زیر اجتماع گیاهی را در منطقه نشان داد. به جز فاکتور نسبت سدیم قابل جذب، بقیه ی عوامل محیطی بررسی شده، اختلاف معنی داری را بین زیر اجتماعات گیاهی نشان دادند. نتایج حاصل ازروش های آنالیز چند متغیره، حاکی از وجود ارتباط معنی دار بین عوامل محیطی (خاکی و توپوگرافی) و جوامع گیاهی می باشد. عوامل خاکی و توپوگرافی حدود 30% از تغییرات پوشش گیاهی را تفسیر نموده اند. همچنین نتایج نشان داد که نقش عوامل خاکی بیشتر از توپوگرافی بوده است. واژه های کلیدی: آنالیز خوشه ای، آنالیز چند متغیره، جوامع گیاهی، بهرستاق، استان مازندران.